Tajemnice polskiej duszy

[b]RZ: Zgodził się pan na rozmowę o „Hipnozie”, pod warunkiem że nie zdradzimy jej tajemnicy. Jednak żeby zapowiedzieć spektakl, muszę uchylić jej rąbka. Czy mogę?[/b]

[b]Krzysztof Materna:[/b] Proszę spróbować, panie redaktorze.

[b]„Hipnoza” dotyka spraw, które zaliczają się do intymnej sfery życia naszego narodu. Wiem, że nawet jeśli pojawią się na widowni przedstawiciele służb specjalnych – ABW, CBA i CBŚ, zostaną przez pana zobowiązani do zachowania tajemnicy.[/b]

To prawda i mam nadzieję, że służby specjalne będą działały zgodnie z konstytucją. Ze swojej strony podkreślam w przedstawieniu, że mają swój honor. A jeśli nie – będziemy je likwidować. Gdy chodzi o widzów, mogę liczyć tylko na ich lojalność. Stosuję zasadę, jakiej nauczyłem się od Davida Copperfielda. Znany ten magik, angażując osoby do koronnego tricku, podczas którego znikają w jedną sekundę na oczach publiczności, mówił tak: albo chcecie być w copperfieldowskiej rodzinie i dotrzymacie tajemnicy, albo marnujecie dorobek mojej trzyletniej pracy i jesteście świniami. Myślę, że do Teatru Polonia chodzą przyzwoici ludzie.

[b]Panie Krzysztofie, dziwne jest to, co pan napisał.[/b]

Napisałem to, na co mnie stać. Umownie nazywam to sztuką, żeby nie zniechęcić aktorów. Słowo „sztuka” niesie jednak nadzieję na rolę dla nich. W skeczu by nie wystąpili. Tak naprawdę mamy do czynienia z eksperymentem. Coś pomiędzy hipnozą, teatrem, estradą a kabaretem. Stworzyłem partyturę, której sceniczne losy zależą od mojej improwizacji w roli hipnotyzera i zaproszonego aktora – w roli hipnotyzowanego. Aktor, decydując się na udział w przedstawieniu, nie zna tekstu. Jest mu suflowany przez słuchawki, bezpośrednio na scenie, w czasie akcji. Każdego wieczoru hipnotyzowany będzie inny aktor. W premierze weźmie udział Piotr Adamczyk, a w kolejnych przedstawieniach plejada aktorskich gwiazd.

[b]Co aktor ryzykuje, decydując się na udział w pana hipnozie? [/b]

Aktor ryzykuje zawsze, kiedy wychodzi na scenę. Kto się wstydzi, nie może być aktorem. W „Hipnozie” gwarancją bezpieczeństwa aktorów jest moja osoba. Zależy mi na tym, żeby potraktowali swoją rolę serio, a nie jak zabawę. Tę powinni mieć tylko widzowie.

[b]Czy może pan obiecać widzom, że nagle znikną?[/b]

Tak. Nie mogę tylko obiecać, że po spektaklu nie poczują się zagubieni. Sam czuję się zagubiony. Przecież próby, jakie przeprowadzałem – mogłem robić tylko ze sobą. To dziwne.

[b]Ostatnie polskie sztuki Doroty Masłowskiej i Andrzeja Stasiuka powstały na zamówienie instytucji niemieckich. Pan napisał dla Teatru Polonia. Czy widzowie mogą się spodziewać sztuki patriotycznej?[/b]

[wyimek]Poruszam temat patriotyzmu, bo mam wrażenie, że jest rozumiany coraz bardziejinfantylnie[/wyimek]

Przesadził pan, porównując mnie do zawodowych dramaturgów. Ale jeśli uda mi się przemycić parę ważnych spostrzeżeń na temat Polski i Polaków – będziemy mieli dodatkowy powód do satysfakcji. Poruszam temat patriotyzmu, bo mam wrażenie, że jest rozumiany coraz bardziej infantylnie. Ogranicza się do zachowań kibiców – zewnętrznych. Mało ma wspólnego z tym, czego nas kiedyś uczono – z wewnętrznym powodem do dumy. Na marginesie dodam, że powodu do dumy nie mamy wcale. Pewnych rzeczy, których byłem świadkiem, nie mogę zrozumieć. Kiedy na mistrzostwach świata w Niemczech polscy kibice podczas meczu z Ekwadorem zaśpiewali ni z tego, ni z owego hymn narodowy – padła bramka dla drużyny przeciwnej. Widocznie bramkarz stanął na baczność.

[b]Przepraszam, że znowu coś ujawnię, ale widz może się spodziewać portretu naszej niefrasobliwości, niedojrzałości. [/b]

Tym razem trafnie odczytał pan literaturę, którą nieskromnie napisałem. Myślę, że nie dostrzegamy naszej niedojrzałości, nie widzimy, jacy bywamy śmieszni. Pretensje o to, jak nas inni źle widzą, są żalem ludzi, którzy nigdy nie widzieli się w lustrze. Nie są świadomi własnej infantylności. Tymczasem można ją obserwować zarówno w sferze publicznej naszego życia – podczas walki o krzesło na posiedzeniu w Brukseli czy w dyskusji o opcjach walutowych, jak i w życiu przeciętnego Polaka, gdy pije alkohol przed prowadzeniem samochodu. Efektem jest międzynarodowa kompromitacja, ekonomiczny skandal albo życiowy dramat. Polacy często nie potrafią się zachowywać poważnie, stosownie do sytuacji i brać odpowiedzialności za swoje czyny.

[b]Czy pana zdaniem na Sądzie Ostatecznym wielu Polaków będzie próbowało jej uniknąć?[/b]

Pewnie, że tak, bo uważają, że są tacy cwani.

[b]A czy pan poddał się kiedyś hipnozie?[/b]

Tak, kiedy gościliśmy w MdM zawodowego hipnotyzera. Zostałem zahipnotyzowany, a po wybudzeniu nie wiedziałem, co robiłem. Dopiero oglądając zapis programu, zobaczyłem, że grałem na instrumencie, na którym grać nie umiem. Hipnoza jest czymś niesamowitym. Traktowana serio pomaga w śledztwach kryminalnych. A gdyby tak zahipnotyzować kilka wysoko postawionych osób w naszym kraju – sytuacja Polski poprawiłaby się gwałtownie.

[b]Mówiąc o spektaklu, unika pan kwalifikowania siebie jako aktora.[/b]

Tak, bo dobrze zapamiętałem lekcję profesora Jerzego Jarockiego. Na drugim roku krakowskiej szkoły aktorskiej zapytał mnie, skąd jestem. Z prowincji, odpowiedziałem. A profesor na to: Jeśli pan wróci do lokalnego teatru, będzie pan mógł tam grać zarówno amanta, jak i kogoś współczesnego. Ale widziałbym pana raczej w kabarecie lub na estradzie, bo do tego ma pan dryg. I dodał, że dostanę u niego trójkę, ale żebym już więcej nie występował na scenie teatralnej. Prawdą jest, że trudno mi było wejść w postać. Wszystko przepuszczałem przez siebie. Dlatego kolegom często udawało się mnie rozśmieszyć. Teraz będę hipnotyzował.

[ramka][srodtytul]Spektakl[/srodtytul]