Czeska kampania wyborcza z aferami w tle

Czeskie afery korupcyjne dotknęły kilku partii, ale ich skutki uderzają najbardziej w prawicę. ODS może nawet nie wejść do nowego parlamentu.

Publikacja: 25.09.2013 21:26

Nowi państwo Nečasowie nie mogą się obciążać w śledztwie

Nowi państwo Nečasowie nie mogą się obciążać w śledztwie

Foto: AP

Kiedy w środę rano Jana Nagyova – główna bohaterka największego czeskiego skandalu polityczno-obyczajowego ostatnich lat – pojawiła się na wezwanie śledczych w siedzibie Urzędu ds. Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej (UOOZ) spodziewano się, że odpowie na kilka zasadniczych pytań dotyczących jej roli w aferze.

Do protokołu przesłuchania trafiło jednak ledwie kilka zdawkowych informacji, z których najważniejsza to ta, że Jana Nagyova od tej pory jest już oficjalnie Janą Nečasową. W ten sposób potwierdzone zostały informacje o tym, że były premier i jego szefowa gabinetu zawarli w ubiegłą sobotę małżeństwo, sankcjonując w ten sposób swój wieloletni nieformalny związek. Nečas zaledwie kilka tygodni wcześniej rozwiódł się ze swoją poprzednią żoną Radką, z którą ma czwórkę dzieci.

Zawarcie małżeństwa przez dwoje najważniejszych bohaterów afery będzie miało niekorzystny wpływ na przebieg śledztwa. Zgodnie z prawem oboje mogą teraz odmawiać zeznań, bowiem w oczywisty sposób mogłyby one obciążać ich wzajemnie, a nie można zmusić podejrzanych do donoszenia na współmałżonka.

Nowa pani Nečasowa zapewne już skorzystała z tego przywileju – po upływie zaledwie pół godziny opuściła siedzibę UOOZ i odjechała w towarzystwie małżonka. Jej adwokat Eduard Bruna poinformował jedynie dziennikarzy, że „nie była w najlepszej formie”.

Jana Nagyova spędziła ponad miesiąc w więzieniu, jednak obecnie broni się z wolnej stopy. Według prokuratury najpoważniejszym zarzutem, jaki można jej postawić, jest pośrednictwo w korupcji. Jako osoba o szerokich wpływach wśród czeskich elit politycznych miała zmontować intrygę polegającą na zaoferowaniu trzem posłom Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS) – Petrowi Tluchořowi, Markowi Šnajderowi i Ivanowi Fuksie lukratywnych posad w spółkach Skarbu Państwa w zamian za poparcie ustawy budżetowej, od której zależało przetrwanie rządu Nečasa.

Sam były premier przyznał, że taka propozycja była składana, jednak według niego jest to element zwyczajowej gry politycznej, a nie korupcja. Nie mógł jednak zaprzeczyć, że swojej faworycie zapewnił wyjątkowo wysokie (trzykrotnie wyższe niż za poprzedniego rządu) pobory. Ten ujawniony w sierpniu fakt również odebrano jako przykład nadużyć prawicowego rządu.

Afery prześladują nie tylko prawicę. Obok sprawy Nagyovej zainteresowanie budzi proces Davida Ratha, oskarżonego o korupcję socjaldemokratycznego posła i gubernatora kraju środkowoczeskiego.

Mimo to nagromadzenie informacji o postępowaniach w czasie kampanii wyborczej przed zapowiedzianymi na 25–26 października przedterminowymi wyborami uderza przede wszystkim w prawicę. Głośnych spraw obciążających jej polityków jest więcej, są też one świeżej daty.

– Seria skandali korupcyjnych może doprowadzić do sytuacji, w której ODS w ogóle nie wejdzie do parlamentu po październikowych wyborach – mówi „Rz” Martin Ehl, publicysta dziennika „Hospodarskie Noviny”. Partia jest tak niepopularna, że jej czołowi działacze mają problemy z prowadzeniem kampanii wyborczej. Wiceszef ODS Martin Kuba przez dłuższy czas nie mógł nawet znaleźć okręgu, w którym mógłby skutecznie kandydować.
Tylko zmęczenie wyborców ciągłymi aferami może jeszcze pomóc politykom. Na szczęście dla nich Czechów bardziej niż śledztwa UOOZ interesuje obecnie stan gospodarki, np. przyszłość zagrożonych kopalń w rejonie Ostrawy.

Według najnowszych sondaży ODS balansuje na granicy progu wyborczego. Na zwycięstwo mogą liczyć socjaldemokraci, których popiera dziś 30,5 proc. wyborców. Następni w kolejności są komuniści z poparciem 19,5 proc. i centroprawicowa TOP 09 (12,5 proc.). Zaskoczeniem okazuje się nowa partia Ano 2011 założona przez czeskiego magnata medialnego Andreja Babiša. To populistyczne, wykorzystujące powszechne niezadowolenie Czechów z tradycyjnego establishmentu politycznego ugrupowanie popiera aż 14 proc. respondentów. Tymczasem jeszcze wiosną Ano 2011 nie osiągało nawet progu wyborczego.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1020
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1019
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1017