Papież: braterstwo z Żydami

Papież przyjął na audiencji delegację Konferencji Przewodniczących Głównych Amerykańskich Organizacji Żydowskich. Spotkaniu towarzyszyło ogromne zainteresowanie światowych mediów, bo doszło doń w trzy tygodnie po ostro krytykowanym do dziś zdjęciu ekskomuniki z negującego Holokaust biskupa lefebrystów Richarda Williamsona, a przed planowaną w maju wizytą Benedykta XVI w Izraelu.

Papież nie zawiódł oczekiwań. Najpierw po raz kolejny rozwiał wątpliwości i zarzuty tych, którzy sądzili, że częściowe przywrócenie do łask lefebrystów to początek rewizji Soboru Watykańskiego II. Stwierdził, że soborowa deklaracja „Nostra aetate”, z której akceptacją lefebryści mają ogromne trudności, jest kamieniem milowym pojednania Kościoła z Żydami i wytycza jego zasady. Deklaracja potępia antysemityzm i stawiany Żydom przez wieki zarzut bogobójstwa. Napomina, że nie można przedstawiać Żydów jako odrzuconych czy przeklętych przez Boga.

[srodtytul]Pamięć Przymierza[/srodtytul]

Benedykt XVI przypomniał też słowa modlitwy Jana Pawła II, które ten wetknął między kamienie Ściany Płaczu w Jerozolimie, mówiąc w marcu 2000 roku: „Jesteśmy głęboko zasmuceni postępowaniem tych, którzy w ciągu historii spowodowali cierpienia Twoich dzieci. Prosząc Cię o przebaczenie, chcemy zobowiązać się do prawdziwego braterstwa z narodami Przymierza”.

Odnosząc się pośrednio do poglądów Williamsona, powiedział, że zaprzeczania lub pomniejszania zbrodni Holokaustu nie można tolerować i „powinno to być jasne dla tych, którzy wierni są tradycji Pisma Świętego”. Nazwał Holokaust zbrodnią przeciw Bogu i ludzkości. Powiedział też, że tragedii Holokaustu nie można zapomnieć i wzajemną przyjaźń należy budować, bazując na tej pamięci.

W odpowiedzi rabin Arthur Schneider stwierdził, że poglądy Williamsona dotknęły go osobiście, bo sam jest tym, który przeżył Holokaust. Wyraził jednak przekonanie, że mimo potknięć oparte na fundamencie Soboru Watykańskiego II wzajemne stosunki będą się dalej rozwijać.

[srodtytul]Przestroga dla lefebrystów[/srodtytul]

Skierowane do papieża słowa amerykańskiej delegacji, która teraz wybiera się do Izraela, dają zdaniem komentatorów podstawę do ostrożnego optymizmu, że konflikt między Watykanem a środowiskami żydowskimi powoli wygasa. W pierwszych komentarzach włoskie media, m.in. strona internetowa „Corriere della Sera”, podkreślają, że Benedykt XVI, cytując Jana Pawła II, de facto przeprosił Żydów nie tyle za zaszłości historyczne, ile za błędy Watykanu popełnione przy zdejmowaniu ekskomuniki z lefebrystów.

Papież przemawiał do delegacji amerykańskich Żydów, ale wiele z tych słów skierowanych było do lefebrystów – uważa Marco Politi, watykanista „La Repubblica”, ostatnio ostro krytykujący Watykan i ten pontyfikat za konserwatyzm i niezdolność do pójścia z duchem czasu. Sądzi, że głównym celem papieża, oprócz oczywiście próby naprawienia stosunków z Żydami, było przygotowanie drogi do planowanej w maju pielgrzymki do Izraela.

Przemówienie papieża to kolejna próba wyjścia z niezręcznej sytuacji, w której postawiło go zdjęcie ekskomuniki z lefebrystów. Benedykt XVI w podobnym tonie wypowiadał się 28 stycznia w specjalnym komunikacie podczas audiencji generalnej. Potem szczegółową notę wydał watykański Sekretariat Stanu. Poza tym papież odbył telefoniczną rozmowę z niemiecką kanclerz Angelą Merkel domagającą się wyjaśnień w sprawie zdjęcia ekskomuniki z negującego Holokaust biskupa.

[ramka][b]Oczekujemy przeprosin od biskupa lefebrysty[/b]

[b]Serge Cwajgenbaum, sekretarz generalny Europejskiego Kongresu Żydów w Paryżu[/b]

[b]Rz: Czy wraz z przyjęciem przez papieża przedstawicieli amerykańskich organizacji żydowskich konflikt, który powstał wokół antysemickich wypowiedzi biskupa Wiliamsona, został zażegnany?[/b]

[b]Serge Cwajgenbaum:[/b] Nie nazwałbym całej tej sprawy konfliktem. Papież Benedykt XVI podjął decyzję o zdjęciu ekskomuniki z czterech biskupów lefebrystów, nie wymagając od nich, by zaakceptowali osiągnięcia dokonane przez Kościół katolicki w ciągu ostatnich 40 lat, między innymi w dziedzinie relacji ze społecznością żydowską. To był wielki błąd. Potem papież popełnił kolejny błąd, reagując zbyt późno na pełne nienawiści wypowiedzi Williamsona. To, co Benedykt XVI w tej chwili robi, jest pozytywne, ale niewystarczające.

[b]Papież jednak wyraźnie się odciął podczas spotkania z przedstawicielami organizacji żydowskich od słów biskupa lefebrysty i nazwał Holokaust zbrodnią.[/b]

Owszem, ale my Żydzi oczekujemy czegoś więcej. To ważny gest, ale naszym zdaniem papież powinien zażądać od Williamsona, by odwołał swe słowa i złożył oficjalne przeprosiny pod adresem Żydów. Pod groźbą wykluczenia z Kościoła. Oczekujemy co najmniej przeprosin od biskupa lefebrysty. Inaczej sprawa ta będzie dalej ciążyć na naszych relacjach z Kościołem katolickim.

[b]Watykan potwierdza, że papież pojedzie niedługo do Izraela. Czy można się spodziewać kolejnego ważnego gestu pojednania?[/b]

Ta wizyta będzie zapewne bardzo pożyteczna, nie będzie miała jednak żadnych efektów, jeśli Williamson nie odwoła swych słów. Ta sprawa musi zostać jak najszybciej załatwiona.

[i]rozmawiała Aleksandra Rybińska[/i][/ramka]

[ramka][b]Pielgrzymka do Izraela pomoże zakończyć konflikt[/b]

[b] Giancarlo Zizzola, watykanista dziennika „Sole24Ore”[/b]

[b]Rz: Czy słowa Benedykta XVI to przyznanie się do błędu?[/b]