Opozycja zwiera szeregi

Liderzy trzech opozycyjnych partii w ukraińskim parlamencie ogłosili deklarację o zwarciu szeregów przed wyborami prezydenckimi podczas sobotniego wiecu w Kijowie.

„W obecności 100 tysięcy zwolenników idei ukraińskiego członkostwa w Unii Europejskiej oraz podpisania umowy stowarzyszeniowej Ukrainy z UE zobowiązujemy się wspólnym frontem pokonać reżim antyukraiński w następnych lub przedterminowych wyborach prezydenckich. Jedność opozycji jest gwarancją zwycięstwa nad Janukowyczem a powrotu Ukrainy na europejską drogę rozwoju" – napisali w deklaracji przywódca frakcji w partii Batkiwszczyna Arsenij Jaceniuk, Udaru Witalij Kliczko oraz nacjonalistycznej Swobody Ołeh Tiahnybok.

Moralne prawo Tymoszenko

W II turze wyborów zamierzają wystawić jednego kandydata. Gdyby rządzącym udało się przeforsować zmiany w ordynacji wyborczej o ustanowieniu jednej tury wyborów, w szranki z kandydatem władz wspólny kandydat opozycji.

Jeżeli do zmiany ordynacji nie dojdzie, to wspólnym kandydatem będzie ten, kto w pierwszej turze zdobędzie najwięcej głosów. Współpracownicy Julii Tymoszenko mają nadzieję, że będzie to ona.

Tymoszenko już wcześniej oświadczyła, że byłaby gotowa wystartować w wyścigu o najwyższy urząd państwa. W 2010  roku była najważniejszym rywalem Janukowycza w walce o prezydenturę.

Na razie jednak Tymoszenko przebywa w więzieniu. Zarówno ukraińscy, jak i europejscy politycy apelują o jej uwolnienie przed szczytem państw Partnerstwa Wschodniego w Wilnie w listopadzie, gdzie mogłoby dojść do podpisania umowy stowarzyszeniowej z UE. Najłatwiejszym i najszybszym sposobem uwolnienia opozycjonistki byłby akt ułaskawienia przez prezydenta Wiktora Janukowycza. Przywódca jednak w tej sprawie milczy.

– Stanowisko ukraińskiej opozycji jest niezmienne: żąda uwolnienia i rehabilitacji Julii Tymoszenko przed szczytem państw Partnerstwa Wschodniego. Wysunięcie jej na jedynego kandydata w wyborach prezydenckich byłoby logiczne. Gdyby jednak Tymoszenko nie mogła kandydować, ma moralne prawo wskazać polityka, który zmierzy się z kandydatem władz – mówi „Rz" kijowski politolog Taras Berezowec. Przypomina, że zwycięstwo ukraińskiej opozycji było możliwe w 2004 roku, kiedy jedynym jej kandydatem został Wiktor Juszczenko.

Prawie dwa lata przed wyborami liderzy opozycji wykazali gotowość współdziałania, ale nie do wskazania wspólnego kandydata. – Wywierana na niego presja ze strony władz byłaby ogromna – podkreśla Berezowec.

Wątpliwości

Jewhen Petrenko, analityk Instytutu Otwartej Polityki w Kijowie w rozmowie z „Rz" wskazuje, że nazwisko kandydata jest drugorzędne. – Najważniejszy jest program naprawy gospodarczej kraju. Co do Tymoszenko Janukowycz będzie musiał znaleźć jakieś wyjście. Podpisanie umowy stowarzyszeniowej z UE w listopadzie byłoby dla niego sukcesem. Dzięki temu otrzymałby znaczącą przewagę nad przeciwnikami w wyborach prezydenckich – mówi Petrenko. – Przyjęta deklaracja opozycji jest sygnałem kontynuacji walki politycznej zarówno dla wyborców, jak i urzędników w Brukseli.

Nie wszyscy wierzą w deklaracje opozycji o łączeniu szeregów. – Podobne hasła opozycjoniści wygłaszali przed wyborami parlamentarnymi w 2012 roku, jednak nic z tego nie wyszło – przypomina Kostiantyn Bondarenko, szef Instytutu Polityki Ukraińskiej w Kijowie.

Według ukraińskich sondaży, Wiktor Janukowycz pozostaje faworytem wyścigu o prezydenturę z 31-procentowym poparciem.