Gorące lato Obamy

Wakacje, które Barack Obama rozpoczął w ostatni weekend na wyspie Martha’s Vineyard, nie będą beztroskie. Prezydenta USA czeka poważne starcie z Kongresem w sprawie reformy imigracyjnej i budżetu. Plany polityczne Białego Domu komplikuje dodatkowo sprawa Edwarda Snowdena i programów inwigilacji, z których administracja musi się gęsto tłumaczyć.

Tuż przed wyjazdem prezydent na ośmiodniowe wakacje musiał usprawiedliwiać swoją decyzję o odwołaniu spotkania z prezydentem Rosji Władimirem Putinem w Moskwie. Sporo mówił na temat stosunków amerykańsko-rosyjskich, wyjaśniając, że sprawa Snowdena i przyznanie mu azylu były jedynie kroplą, która przelała czarę goryczy.

Wymienił tu m.in. różnice zdań w sprawie Syrii i kwestii praw człowieka. „W wielu sprawach liczyliśmy na postęp, ale Rosja nie wykonała żadnego manewru” – mówił prezydent, który skarżył się, że w ostatnich czasach retoryka Kremla stała się zimnowojenna i antyamerykańska.

Opowiedział się natomiast przeciwko bojkotowi przyszłorocznych zimowych igrzysk olimpijskich w Soczi, mimo krytykowanej przez amerykańskie środowiska gejowskie rosyjskiej ustawy penalizującej zachowania homoseksualne. Potwierdził też, że pomimo odwołania szczytu z Putinem pojedzie do St. Petersburga na szczyt G20.

Kryzys w stosunkach z Kremlem to jednak tylko część problemów Obamy. Ujawnienie programów inwigilacji, zapoczątkowanych zresztą za kadencji jego poprzednika George’a W. Busha wyraźnie osłabia pozycję polityczną Białego Domu, bo głosy krytyki płyną zarówno z prawej, jak i z lewej strony. Uwidoczniło się to już w sondażach poparcia dla Obamy, które po ujawnieniu rewelacji Snowdena wyraźnie spadły.

Prezydent zapowiedział, że chce współpracować z Kongresem w sprawie zmian metod operacyjnych NSA (Agencji Bezpieczeństwa Narodowego), służby wywiadowczej prowadzącej kontrowersyjne programy kontroli billingów i aktywności w Internecie.

Przyznał przy okazji, że nie docenił stopnia zaniepokojenia opinii publicznej tą sprawą. „Niewątpliwie przecieki pana Snowdena wywołały znacznie bardziej emocjonalną reakcję, niż to powinno mieć miejsce” – powiedział Obama, który zapowiedział powołanie specjalnej komisji doradczej w sprawie praktyk NSA, która ma zarekomendować „odpowiednie reformy”.

Chce też w tej sprawie prowadzić dialog z Kongresem. Jednym z możliwych kroków, jakie prezydent może podjąć w tej sprawie, jest powołanie specjalnego prokuratora, który zajmie się prawnymi aspektami metod stosowanych przez wywiad USA.

Sprawa NSA zapewne odciągnie uwagę i Kongresu, i prezydenta od innych ważnych problemów. Początkowe plany były bowiem zupełnie inne. W sierpniu Biały Dom wraz z Kongresem miał finalizować prace nad zmianami w prawie imigracyjnym. Ustawa imigracyjna w wersji przegłosowanej przez Senat prawdopodobnie umrze śmiercią naturalną, bo izba niższa chce głosowania kilku mniej ważnych ustaw w tej sprawie.

Obama miał też nadzieją na znalezienie kompromisu budżetowego z republikanami z Izby Reprezentantów. Tym bardziej że nowy rok budżetowy za pasem – 1 października. Zbliżająca się polityczna jesień już teraz zapowiada się bardzo gorąco. Demokraci i republikanie zetrą się ostro w sprawie budżetu i zwiększenia limitu zadłużenia.

Republikanie nie rezygnują wciąż z prób obalenia Obamacare, czyli reformy ubezpieczeń medycznych, której zasadnicze elementy wchodzą w życie już 1 października. Część konserwatywnych kongresmanów chce uzależnić zgodę na ustępstwa budżetowe od odwołania reform, które zapewniłyby ubezpieczenia medyczne 30 milionom Amerykanów.