Zagrzebski młot na korupcję

Chorwacja: W trakcie wielkiej akcji antykorupcyjnej zatrzymany został wpływowy burmistrz Zagrzebia Milan Bandić.

Publikacja: 22.10.2014 02:00

Milan Bandić (fot. Roberta F./lic.CC BY-SA 3.0)

Milan Bandić (fot. Roberta F./lic.CC BY-SA 3.0)

Foto: Wikimedia Commons

We wtorek trwało przesłuchiwanie kilkunastu osób, które mogą być zamieszane w przestępstwa korupcyjne, jakie prokuratura zarzuca burmistrzowi chorwackiej stolicy. Jego mieszkanie, biura i samochody zostały przeszukane podczas trwającej od niedzieli akcji Urzędu ds. Walki z Korupcją i Przestępczością Zorganizowaną (USKOK).

Rzecznik urzędu potwierdził, że w sprawę zamieszanych jest 19 osób – urzędników miejskich i menedżerów firm wykonujących roboty na rzecz miasta. Funkcjonariusze kontynuują trwające od pół roku śledztwo i nie wykluczają dalszych zatrzymań.

– Przyjmujemy z zadowoleniem działania władz, ale musimy się przekonać, czy rzeczywiście chodzi w nich o ukrócenie praktyk korupcyjnych, a nie są one wynikiem walki politycznej – mówi „Rz" Don Markušić z chorwackiego oddziału organizacji Transparency International.

59-letni Bandić, który sprawował urząd burmistrza Zagrzebia z krótką przerwą od 2000 r., uważany jest za jedną z najbardziej wpływowych postaci chorwackiego życia publicznego. Karierę w samorządach zaczynał jeszcze za czasów Jugosławii (był wtedy członkiem Związku Komunistów Jugosławii). Później związał się z partią socjaldemokratyczną, chociaż gdy w 2009 r. bez powodzenia walczył o fotel prezydenta Chorwacji, prezentował się jako kandydat niezależny (socjaldemokraci usunęli go za to ze swoich szeregów).

Jak twierdzą chorwaccy dziennikarze, pogłoski o lepkich rękach burmistrza i jego otoczenia krążyły od lat, ale były zbywane twierdzeniem, że to ataki przeciwników motywowane politycznie (także teraz Bandić odrzuca oskarżenia i nie zamierza podawać się do dymisji).

Wśród oskarżeń wysuniętych przeciwko Bandiciowi i jego ekipie jest np. ustawienie wartego milion euro kontraktu na utylizację odpadów. Inne zarzuty dotyczą zmian planu zagospodarowania przestrzennego tak, by odpowiadał prywatnym inwestorom.

Śledczy wzięli pod lupę należący do miasta Holding Zagreb, który okazał się prywatnym folwarkiem burmistrza i jego ludzi. Do listy grzechów Bandicia dopisano także nielegalne korzystanie z pieniędzy zaprzyjaźnionych biznesmenów podczas kampanii prezydenckiej w roku 2009.

Według ocen zarówno chorwackich organizacji pozarządowych, jak i instytucji unijnych korupcja pozostaje jednym z bardziej dokuczliwych problemów kraju. Jeszcze przed przystąpieniem do UE Chorwacja musiała zmienić wiele przepisów prawnych, aby ułatwić zwalczanie łapownictwa. Problem w tym, że zaangażowanie instytucji powołanych do walki z korupcją było dotychczas zbyt słabe.

Według ubiegłorocznego raportu Ernst & Young 90 proc. ankietowanych  przedstawicieli chorwackiego biznesu twierdziło, że „zetknęli się z praktykami korupcyjnymi", a 40 proc. uważa, że bez łapówek trudno jest uzyskać kontrakt publiczny (dla porównania, np. w Kenii podobną opinię wyraziło 34 proc. przedstawicieli biznesu).

Transparency International zwraca uwagę, że nadużycia są szczególnie częste na poziomie lokalnym. W celu ich ograniczenia TI proponuje lepszą ochronę „whistleblowerów" (osób ujawniających przypadki łapownictwa), a także stworzenie rejestru stanu majątkowego urzędników decydujących o przetargach publicznych.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1178
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1177
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1176
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1175
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1174