Holandia zakazuje petard w sylwestra. Powodem narastająca przemoc

W minionych latach temat fajerwerków był w Holandii głośny. Ich przeciwnicy wskazywali na ofiary sylwestrowych wypadków, hałas, cierpiące zwierzęta i szkody materialne, będące skutkiem korzystania z petard. Zwolennicy tej formy rozrywki zaznaczali zaś, że to część holenderskiej tradycji, a państwo nie powinno ograniczać wolności obywateli i na siłę ich chronić. 

Czytaj więcej

Przestępczość

Sylwester w Holandii: Ataki na policję, aresztowano co najmniej 200 osób

Holenderska policja aresztowała co najmniej 200 osób w nocy z 31 grudnia na 1 stycznia. Kilku pol...

Decyzja w sprawie fajerwerków w sylwestra ostatecznie jednak zapadła – jak informuje agencja DPA, Holandia zdecydowała się wprowadzić zakaz ich używania. Pierwsza Izba Stanów Generalnych (Eerste Kamer der Staten-Generaal) – wyższa izba holenderskiego parlamentu – we wtorek przegłosowała większością nowe przepisy w Hadze. Wcześniej zatwierdziła je Druga Izba Stanów Generalnych (Tweede Kamer der Staten-Generaal). Oznacza to, że nadchodzący sylwester będzie ostatnim, podczas którego obywatele będą mogli korzystać z petard. 

Sylwester w Holandii bez fajerwerków. Chodzi przede wszystkim o bezpieczeństwo 

Jak zaznaczają władze Holandii, na które powołuje się DPA, powodem wprowadzenia zakazu korzystania z fajerwerków jest narastająca przemoc w sylwestra. W ostatnich latach policjanci, strażacy i ratownicy medyczni w całym kraju byli zmuszeni do interweniowania w związku z podpaleniami, aktami wandalizmu i atakami na funkcjonariuszy służb ratunkowych.  - To całkowicie nieakceptowalne. W takiej rzeczywistości działamy w sylwestra rok za rokiem — mówił Peije de Meij, odpowiedzialny za koordynowanie działań holenderskiej policji w sylwestra. Jego wypowiedź pochodzi z 1 stycznia 2024, kiedy holenderska policja w noc sylwestrową aresztowała co najmniej 200 osób. W noc sylwestrową 2025 w wyniku wypadków związanych z fajerwerkami łącznie rannych zostało natomiast ponad tysiąc. 37 proc. z nich to dzieci poniżej 16. roku życia. Dwie osoby także zginęły.

W jedną noc sylwestrową odpalamy więcej fajerwerków niż przez cały rok. W tym czasie na dochodzi do kilkuset poparzeń, zranień i pożarów. Przyczyną większości jest niewłaściwe użytkowanie fajerwerków i nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Pamiętajmy, że fajerwerki są materiałami wybuchowymi i muszą być używane ostrożnie i zgodnie z instrukcją.

Foto: PAP

Jak wyjaśniają władze kraju, zakaz fajerwerków nie obejmie jeszcze nocy sylwestrowej 2025/2026 – wdrożenie nowych przepisów w tym roku jest bowiem administracyjnie niewykonalne.

Wprowadzenie zakazu nie oznacza także, że imprezy sylwestrowe w Holandii będą całkowicie wolne od pirotechniki. Dozwolone wciąż będą pokazy fajerwerków organizowane przez gminy. Dotyczy to też imprez prywatnych – w tym jednak przypadku korzystanie z fajerwerków będzie wymagało specjalnego zezwolenia. 

Czytaj więcej

Zwierzęta

Chwilowa radość dla nas, trauma dla zwierząt. Eksperci: Świętujmy, ale bez fajerwerków

Choć dla wielu fajerwerki są nieodłączonym elementem sylwestrowego świętowania, to jednocześnie s...

Nowe prawo dopuszczać ma sprzedaż i używanie jedynie fajerwerków najniższej kategorii, czyli na przykład zimnych ogni i małych petard. 

W Holandii od lat toczy się zażarta dyskusja na temat wprowadzenia zakazu fajerwerków – lekarze, policja, samorządy oraz organizacje zajmujące się ochroną zwierząt i środowiska od dawna bowiem apelowały o jego wprowadzenie. Przez długi czas nie było jednak większości parlamentarnej popierającej ten krok. Dopiero na wiosnę rządząca centroprawicowa Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji (VVD) wycofała swój sprzeciw i poparła projekt ustawy przygotowany między innymi przez Partię na rzecz Zwierząt (Partij voor de Dieren, PvdD). 

Choć w niektórych miejscach w kraju już wcześniej obowiązywał zakaz sprzedaży i odpalania petard, mieszkańcy kraju legalnie mogli kupować je w Belgii czy Niemczech, a następnie przemycać do Holandii. I choć wystrzeliwanie fajerwerków w wielu regionach kraju od dawna jest zakazane, przepisy te nieraz były masowo ignorowane – w kraju wciąż dochodziło do wielu wypadków i niebezpiecznych incydentów związanych z sylwestrową pirotechniką. 

Czy w Polsce także zostanie wprowadzony zakaz fajerwerków?

W Polsce także od kilku lat w przestrzeni publicznej trwa dyskusja na temat puszczania fajerwerków w okolicach sylwestra. Coraz częściej organizatorzy imprez decydują się na korzystanie z alternatywy w postaci pokazów laserowych, dronowych czy innych świetlnych show. Takie rozwiązania mają wielu zwolenników, dla których celebrowanie Nowego Roku nie powinno odbywać się kosztem zwierząt i przyrody.

Mimo że od lat głośno mówi się o zagrożeniach, jakie niesie za sobą używanie fajerwerków, wciąż mają one wielu zwolenników – badanie przeprowadzone w ubiegłym roku przez rankomat.pl wskazuje między innymi, że 12 proc. ankietowanych przyznaje, iż korzysta z nich co roku. Nadzieję może dawać jednak to, że aż 71 proc. respondentów w czasie zabawy sylwestrowej nie planowało ich użyć. I choć tylko co czwarty Polak jest im całkowicie przeciwny, badania wskazują, że zrozumienie tej kwestii wśród społeczeństwa jest coraz większe. 

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Fajerwerki tylko od święta. W trosce o zwierzęta

Posłowie KO chcą zakazu pirotechniki, z ewentualnym wyjątkiem w sylwestra. Głównym powodem ma być...

Eksperci zaznaczają, że fajerwerki generują hałas wyższy niż przy strzałach z broni palnej, który oscyluje około 140 dB, są też głośniejsze niż start samolotu odrzutowego (około 100 dB). To poziomy hałasu trudne do zniesienia dla człowieka, a co dopiero dla – dużo bardziej wrażliwych od nas – zwierząt, które wyjątkowo wyczulone są na bodźce związane z hałasem, światłem czy zapachem. 

Fajerwerki to nie zabawki, które można dać dziecku – przypominają strażacy i apelują o zachowanie bezpieczeństwa.

Foto: PAP

Aktywiści na rzecz zwierząt zwracają uwagę, że głośne dźwięki, błyski światła oraz zapachy związane z fajerwerkami mogą powodować u zwierząt stres, dezorientację i fizyczne dolegliwości. Nierzadko pojawia się u nich panika, próba ucieczki, drżenie, ślinotok, przyspieszone bicie serca, a w skrajnych przypadkach – nawet zawały serca. Fajerwerki mają jednak również istotny wpływ na środowisko – zarówno w krótkim, jak i długim okresie. Powodują one między innymi zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby, a także generowanie odpadów.