Roczna walka o nową pracę

O pracę coraz trudniej. Firmy, nie wiedząc, jak głębokie będzie nadchodzące spowolnienie, wstrzymują się z rekrutacją. Z miesiąca na miesiąc ubywa ofert pracy. W dodatku utrzymujące się dwucyfrowe bezrobocie powoduje, że na rynku jest coraz więcej osób poszukujących zatrudnienia.

Z ostatnich badań aktywności ekonomicznej ludności w II kwartale przeciętny okres szukania pracy wynosił 11,4 miesiąca. W porównaniu z I kwartałem bieżącego roku okres ten wydłużył się o przeszło dwa tygodnie. Na koniec marca było to 10,9 miesiąca.

– Rok pozostawania bez pracy to bardzo długo – komentuje dr Marek Rymsza z Uniwersytetu Warszawskiego, ekspert Instytutu Spraw Publicznych. – Przyjęło się, że powyżej 12 miesięcy na bezrobociu zaczynamy już mówić o bezrobociu długotrwałym – dodaje. Ekspert tłumaczy, że niepracując przez rok, człowiek zaczyna tracić część swoich kompetencji zawodowych, pogarsza mu się samopoczucie i przestaje wierzyć we własne umiejętności. To wszystko powoduje, że coraz trudniej znaleźć mu nową pracę.

Zdaniem Justyny Ścigler, konsultantki w agencji zatrudnienia Manpower, wydłużenie okresu poszukiwania pracy to nie tylko skutek spowolnienia gospodarczego i braku nowych ofert pracy, ale także wydłużenia samego okresu rekrutacji. – Pracodawcy poszukują pracowników jak najlepiej spełniających stawiane wymagania. Rekrutacja trwa zatem dłużej. Dodatkowo na jedno ogłoszenie o pracę przychodzi więcej zgłoszeń. Na niższe stanowisko dostajemy około 150–250 CV. Rekruter potrzebuje czasu, żeby je przejrzeć – tłumaczy.

Okres poszukiwania pracy różni się w zależności od rejonu kraju. Najszybciej można znaleźć zajęcie w dużych miastach. – Myślę, że większości udaje się znaleźć zajęcie w pół roku – mówi Ścigler. – Oczywiście, im ktoś ma bardziej specjalistyczne i poszukiwane na rynku umiejętności, tym szybciej znajdzie pracę – dodaje. Spore znaczenie ma też doświadczenie zawodowe. Trzeba przepracować mniej więcej pięć lat w jednym zawodzie, aby można było w miarę pewnie poczuć się na rynku pracy.

Osoby, które nie mają szczególnych umiejętności ani doświadczenia, często muszą pogodzić się z tym, że aby znaleźć pracę, muszą obniżyć swoje wymagania płacowe. – Po wielu miesiącach bez pracy bezrobotni są w stanie podjąć pracę, w której zarobią o 20 proc. mniej niż w poprzedniej – dodaje Justyna Ścigler.

Z obserwacji rekruterki wynika, że o stałe zajęcie najłatwiej pracownikom administracyjno-biurowym, inżynierom, specjalistom IT, wykwalifikowanym i niewykwalifikowanym pracownikom fizycznym.

Znacznie gorzej jest w małych ośrodkach. – Jeśli osoba, która straciła pracę, ma znajomości, to nowe zajęcie znajdzie bardzo szybko. Jeśli ich nie ma, trafia do nas na długie miesiące, a nawet lata – mówi Jerzy Bartnicki, szef PUP w Kwidzynie.

Rosnące problemy ze znalezieniem zajęcia powodują, że coraz więcej bezrobotnych przestaje szukać pracy, bo nie wierzy, że ją kiedykolwiek znajdzie. W II kwartale grupa zniechęconych jest wyjątkowo liczna. Według GUS aż 478 tys. osób, czyli niemal co czwarty bezrobotny. To o 9,6 proc. więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. – Jest to kolejny problem rynku pracy. Zawsze była w Polsce grupa osób niezainteresowanych pracą, ale teraz dołączają do niej osoby, które szukały pracy, ale nie mogąc jej długo znaleźć, przestały szukać – tłumaczy Rymsza.

Zdaniem eksperta w takiej sytuacji rząd powinien zrobić wszystko, aby nie dopuścić do pogłębiania się bezrobocia. – Znacznie więcej kosztuje pomoc osobom dotkniętym długotrwałym bezrobociem niż wsparcie aktywizujące w pierwszym okresie pozostawania bez pracy – tłumaczy Rymsza. W tej sytuacji powinno się zdecydować o przekazaniu kolejnych środków z zamrożonego Funduszu Pracy na aktywizację zawodową. – W okresie, kiedy przedsiębiorcy nie tworzą nowych miejsc pracy, rynek pracy powinno się stymulować za pomocą środków publicznych – mówi Bartnicki.

Resort pracy zapewnia, że jeśli bezrobocie nadal będzie tak szybko rosło, to niewykluczone, że w przyszłym roku wystąpi o kolejną transzę środków dla osób bez pracy.