Bezrobotnym na zdrowie

Ministerstwo Pracy zamierza zrobić porządek z tymi bezrobotnymi, którzy nie są zainteresowani podjęciem pracy, a w pośredniaku rejestrują się wyłącznie dla ubezpieczenia zdrowotnego. Po zmianach przepisów, aby mieć prawo do bezpłatnego leczenia, będą tylko składać oświadczenie.

Taką regulację resort zaproponował w uwagach do projektu ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Nad projektem pracuje Ministerstwo Zdrowia.

– Te rozwiązania zostały wypracowane w ścisłej współpracy z resortem zdrowia. Chcemy je wprowadzić, bo zależy nam na zerwaniu z pewnego rodzaju fikcją w urzędach pracy – mówi wiceminister pracy Jacek Męcina. – Jeśli rzeczywiście chcemy je zreformować, to potrzebne są głębsze zmiany – dodaje.

Ministerstwo Pracy proponuje zatem, aby tych bezrobotnych, którzy nie szukają zajęcia i nie pobierają zasiłku, objąć nowym tytułem do ubezpieczenia zdrowotnego. Należało będzie się ono wszystkim, którzy złożą oświadczenie, że nie szukają pracy oraz nie mają żadnego dochodu.

– W ten sposób mogłaby się np. ubezpieczyć matka wychowująca dzieci, która wie, że do pracy nie pójdzie, dopóki nie odchowa dzieci lub nie znajdzie dla nich opieki, a ubezpieczenie zdrowotne jest jej przecież potrzebne – tłumaczy Męcina.

Płatnikiem tej składki byłby starosta, który dostawałby na nią pieniądze z budżetu państwa. Jak szacuje ministerstwo, byłby to wydatek rzędu miliarda złotych rocznie.

Zmiany miałyby wejść w życie od 2015 r.

Do obsługi nowego systemu trzeba by w starostwach utworzyć 432 etaty.  To kosztowałoby 57,6 mln zł rocznie.

Pomysłowi przyklaskują dyrektorzy powiatowych urzędów pracy. – Trzymam kciuki za ministerstwo, żeby udało mu się przeprowadzić te zmiany – mówi Lech Antkowiak, wicedyrektor warszawskiego pośredniaka. Z jego szacunków wynika, że w stołecznych rejestrach od 30 do 50 proc. stanowią ci, którym zależy tylko na ubezpieczeniu. Bezrobotnych w stolicy jest niemal 54 tys.

Antkowiak zwraca uwagę na to, że im mniej zarejestrowanych będzie w urzędach, tym urzędnikom będzie łatwiej pomóc tym, którzy rzeczywiście szukają zatrudnienia.

– Dziś mnóstwo sił, czasu i pieniędzy kierujemy do tych, którzy bawią się z nami w kotka i myszkę. My np. wysyłamy ich na szkolenia, a oni przynoszą nam za chwilę zwolnienie lekarskie. Bo przecież na pracy im nie zależy – opowiada Antkowiak.

Podobnego zdania jest Ewa Olszewska z Powiatowego Urzędu Pracy w Gdańsku. I przytacza analizy swojego urzędu, z których wynika, że co najmniej co dziesiąty bezrobotny jest zarejestrowany tylko dla składki.

Również prof. Elżbieta Kryńska, ekonomistka zajmująca się badaniem rynku pracy, chwali nowe propozycje.

– Wprowadzenie takiego rozwiązania oznaczałoby koniec marnotrawienia pieniędzy. Urzędy pracy są do pomocy bezrobotnym, a nie tylko do płacenia składek – podkreśla.

Problem jednak polega na tym, że zaproponowane przez Ministerstwo Pracy rozwiązanie mogłoby zachęcać ludzi do unikania płacenia składki i zatrudniania się na czarno.

– To może i jest rozwiązanie niedoskonałe, ale dopóki nie zreformujemy systemu płacenia składek, to doraźnie mogłoby nam pomóc w radzeniu sobie z lawirantami – mówi Antkowiak.

Maciej Bukowski z Warszawskiego Instytutu Studiów Ekonomicznych podpowiada, że dobrym rozwiązaniem byłaby zmiana całego systemu składek.