Gdzie ze skargą na krzywdzącą decyzję

Postępowanie w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzi właściwy organ gminy. Jest nim wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Może on w formie pisemnej upoważnić do prowadzenia tych postępowań i wydawania decyzji w sprawie przyznania świadczenia z funduszu także swojego zastępcę, pracownika urzędu albo kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy.

Udzielenie upoważnienia należy do wyłącznej kompetencji wójta. Oznacza to, że rada gminy nie może w tej sprawie skutecznie rozstrzygać w drodze uchwały. Akty takie zostaną bowiem uznane za podjęte bez upoważnienia ustawowego i w konsekwencji uchylone jako niezgodne z prawem.

[srodtytul]Które przepisy stosować[/srodtytul]

Decyzje w sprawie świadczeń alimentacyjnych wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta). Powstaje zatem pytanie, w jakim trybie można się od niej odwołać.

Przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=295707]ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (DzU z 2009 r. nr 1 poz. 7 ze zm.)[/link] nie udzielają odpowiedzi na to pytanie. Należy zatem sięgnąć do innych regulacji.

Postępowanie w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego kończy się wydaniem decyzji administracyjnej. Dlatego też do trybu ich wydawania zastosowanie będą miały przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FEBF877810A694D887EFA3AF1E7616A4?n=1&id=133093&wid=296180]kodeksu postępowania administracyjnego[/link].

Potwierdza to przepis art. 180 k.p.a, zgodnie z którym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się przepisy kodeksu, chyba że przepisy dotyczące tych ubezpieczeń ustalają odmienne zasady postępowania w tych sprawach. Natomiast z § 2 omawianego przepisu wynika, że sprawami z zakresu ubezpieczeń społecznych są m.in. sprawy wynikające z przepisów o funduszu alimentacyjnym, czyli te o których mowa właśnie w przepisach ustawy z 7 września 2007 r.

[srodtytul]Kodeksu postępowania administracyjnego...[/srodtytul]

Oznaczać to powinno, że odwołania od decyzji wydanych w tych sprawach przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) rozpatrywane powinny być przez organy wyższego stopnia. Zgodnie z treścią art. 17 pkt 1 k.p.a. organami wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego są samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej.

Ponieważ przepisy ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów nie zawierają przepisów określających szczególny tryb odwoławczy, to należy przyjąć, że [b]odwołanie od decyzji w sprawach o świadczenia alimentacyjne rozpatrywane są właśnie przez samorządowe kolegia odwoławcze, a następnie przez sądy administracyjne. [/b]To do nich – zgodnie z treścią art. 1 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3797D96850E45389B7C65015125DDB37?n=1&id=166934&wid=182114]ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (DzU nr 153, poz. 1269 ze zm.)[/link] należy sprawowanie wymiaru sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwości między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej.

Taką ścieżkę instancyjną (wójt – SKO – sądy administracyjne) potwierdzają również liczne wyroki wydawane w sprawach o świadczenia z funduszu alimentacyjnego (np. [b]WSA w Olsztynie z 17 marca 2009 r., II SA/Ol 62/09; WSA w Rzeszowie z 23 września 2009 r., II SA/Rz 233/09; WSA w Gliwicach, IV SA/Gl 1011/08).[/b]

[srodtytul]...czy inne ustawy[/srodtytul]

Pojawiają się jednak głosy, które wskazują, że w sprawach o świadczenia z funduszu alimentacyjnego odwołania wcale nie powinny być rozpatrywane przez samorządowe kolegia odwoławcze, a następnie przez sądy administracyjne, tylko że sprawy te powinny trafiać do sądów rejonowych (tak W. Maciejko, glosa do [b]wyroku WSA w Olsztynie z 17 marca 2009 r., II SA/Ol 62/09, Samorząd terytorialny nr 9/2009 s. 78 i n.). [/b]

Skąd taki wniosek? Autor wskazuje po pierwsze na treść art. 181 k.p.a. stanowiący, że organy odwoławcze właściwe w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych określają przepisy odrębne.

Taką sprawą – m.in. ze względu na treść art. 180 § 2 k.p.a. jest właśnie sprawa o świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Ponadto z przepisem tym koresponduje wyraźnie treść art. 477[sup]8[/sup] § 2 pkt 6 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=906021C3C4F8A71B08066CD633B6506B?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link]. Mówi on, że do właściwości sądów rejonowych należą sprawy właśnie z zakresu świadczeń z tytułu funduszu alimentacyjnego.

[ramka][b]Co wynika z uzasadnienia[/b]