Samorządy mają kłopot z VAT od wspólnych inwestycji

Coraz częściej samorządy podejmują działania, których zasięg terytorialny obejmuje kilka gmin, powiatów czy regionów. Przykładem może być budowa dróg lub sieci wodociągowej.

Kłopoty pojawiają się w momencie, gdy po zakończeniu inwestycji jej efekty rzeczowe przekazywane są poszczególnym uczestnikom. Organy podatkowe uznają, że jest to czynność podlegająca VAT.

Przekazanie mienia

Ministerstwo Finansów przyznało w odpowiedzi na interpelację poselską nr 4643, że dotyczy to wielu wspólnych inicjatyw. Chodzi o sytuację, w której samorządy zawierają umowy o współpracy, precyzują w nich reguły partnerstwa oraz wyznaczają spośród siebie lidera odpowiedzialnego za całość projektu i jego rozliczenie. Pozostali partnerzy partycypują w kosztach inwestycji, gdyż przekazują liderowi środki na jej wykonanie w formie dotacji celowej. Po zakończeniu przedsięwzięcia lider przekazuje partnerom mienie powstałe lub zakupione w wyniku jego realizacji, według ustalonych wcześniej zasad.

Czynność przekazania partnerom towarów i usług może być opodatkowana VAT

Według MF czynność przekazania partnerom towarów i usług może być opodatkowana VAT, gdyż ma charakter odsprzedaży. Lider otrzymuje bowiem wynagrodzenie w postaci dotacji celowej.

Resort powołał się na liczne interpretacje podatkowe oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 września 2011 r. (sygn. I FSK 1609/10) w sprawie dwóch gmin, które wspólnie budują trasy narciarskie. Sąd uznał, że jedna z nich (lider) świadczy na rzecz partnera usługi w zakresie częściowej realizacji projektu, czyli budowy tras, za co otrzyma wynagrodzenie w postaci wkładu własnego. Czynność ta podlega VAT jako odpłatne świadczenie usług.

MF zaznaczyło, że w wypadku tego typu wspólnych inicjatyw podatnikami są odrębnie wszystkie jednostki samorządu terytorialnego, które podpisały umowę. Każdy z uczestników zachowuje autonomiczność, nie powstaje odrębny, samodzielny podmiot praw i obowiązków. Grupa jednostek samorządu terytorialnego nie ma bowiem zdolności do czynności prawnych. W obrocie prawnym mogą występować wyłącznie odrębnie i w odniesieniu do każdej z nich powinny być stosowane przepisy, na podstawie których powstaje m.in. obowiązek podatkowy w VAT.

„Jeśli lider działa w imieniu własnym, lecz na rachunek zarówno swój, jak i partnerów projektu, to czynność odpłatnego przekazania towarów i usług nabytych oraz wytworzonych w ramach projektu partnerom byłaby czynnością podlegającą opodatkowaniu" – uznał wiceminister Maciej Grabowski.

Brak stanowiska

Ministerstwo przyznało mimo to, że sprawa opodatkowania tego typu przekazań między gminami jest przedmiotem „szczególnego zainteresowania" resortu.

„Problem dotyczy opodatkowania przedsięwzięć o szczególnym charakterze będących przedmiotem inicjatyw samorządowych, mających istotne znaczenie dla społeczności lokalnej. Kwestia ta zostanie zatem poddana dogłębnej analizie w celu wypracowania ostatecznego stanowiska w tej sprawie, z uwzględnieniem zapadających w tym obszarze rozstrzygnięć sądowoadministracyjnych" – czytamy.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki m.pogroszewska@rp.pl