Do jednych z najważniejszych obowiązków pracowników sektora publicznego, a więc także jednostek samorządu terytorialnego, jest podejmowanie i wydawanie decyzji, a więc rozstrzyganie istotnych dla obywateli spraw. Dodatkowo obowiązkiem pracowników samorządowych jest realizacja zadań publicznych o charakterze lokalnym, z którym nierozerwalnie związane jest zarządzanie środkami publicznymi.
Między innymi z tych powodów samorządowcy w sposób szczególny narażeni są na próby wręczania im różnego rodzaju prezentów czy korzyści majątkowych i osobistych. Trzeba pamiętać jednak o tym, że jest to zabronione, a za przestępstwo korupcji grozi bardzo surowa kara – nawet do 12 lat pozbawienia wolności. Pomimo tak surowych sankcji niestety z roku na rok rośnie liczba przestępstw o charakterze korupcyjnym >patrz ramka.
Osoby narażone
Zgodnie z art. 228 kodeksu karnego każdy, kto w związku z pełnieniem funkcji publicznej przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do lat ośmiu. Jeżeli przyjęta lub obiecana korzyść jest znacznej wartości (powyżej 200 tys. zł), to sprawcy grozi kara od lat 2 do 12.
Za popełnienie tego przestępstwa mogą zostać pociągnięte osoby pełniące funkcję publiczną. Chodzi tu przede wszystkim o funkcjonariuszy publicznych (ich szczegółowy katalog znajduje się w art. 115 par. 13 kodeksu karnego, a zaliczani są do nich m.in. pracownicy samorządu terytorialnego, członkowie organu samorządowego, osoby zatrudnione w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi (chyba że wykonują wyłącznie czynności usługowe), a także osoby, których uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Polskę umową międzynarodową.
Co ważne, pociągnięcie tych osób do odpowiedzialności karnej za przestępstwo korupcji możliwe jest wyłącznie wówczas, gdy dopuszczą się one swojego czynu w związku z pełnieniem swojej funkcji publicznej. Jak stwierdził w wyroku Sąd Najwyższy, dla uznania, że przyjęcie korzyści majątkowej pozostaje w związku z pełnioną funkcją publiczną, wystarczające jest, że pełniący ją może wpływać na końcowy efekt załatwienia sprawy, a czynność służbowa stanowiąca okazję do przyjęcia korzyści choćby w części należy do kompetencji sprawcy.
