Pozwolenie na sprzedaż alkoholu a data zaksięgowania opłaty

Burmistrz uznał, że wygasło zezwolenie wydane na rzecz spółki na sprzedaż napojów alkoholowych do 4,5 proc. alkoholu oraz na piwo. Decyzję tłumaczył tym, że spółka nie wniosła do 30 września 2013 r. opłaty za korzystanie z tego zezwolenia. Wprawdzie złożyła ona w banku dyspozycję przelewu opłaty za korzystanie z zezwolenia, ale wpłynęła ona na konto gminy po 30 września 20013 r. Tymczasem z art. 18 ust. 12 pkt 5 oraz 111 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wynika jasno, że zezwolenie wygasa w wypadku niewniesienia opłaty.

Racja po stronie gminy

Spółka nie pogodziła się z decyzją burmistrza i odwołała się do samorządowego kolegium odwoławczego. Jej zdaniem z art. 111 ust. 7 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie wynika, że opłata ma w wyznaczonym terminie znajdować się na koncie gminy, jedynie, że przedsiębiorca ma dokonać „wniesienia opłaty" na wyznaczony rachunek organu. Wniesieniem opłaty jest już złożenie dyspozycji przelewu przez zobowiązanego, o ile zostało dokonane przed upływem przewidzianego przez ustawę terminu.

Samorządowe kolegium odwoławcze przyznało jednak rację burmistrzowi. Według niego ustawodawca, wprowadzając w art. 111 ustawy o wychowaniu w trzeźwości obowiązek uiszczania opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, uznał, że jest to opłata o charakterze publicznoprawnym, powiązana z ustawowymi zadaniami gmin. Obowiązek jej wnoszenia wynika wprost z ustawy, która jednocześnie reguluje jej wysokość.

Sąd miał inne zdanie

Spółka wniosła więc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, a ten skrytykował burmistrza i uchylił jego decyzję, przekazując jednocześnie sprawę do ponownego rozpoznania.

Według sądu termin wnoszenia opłaty za korzystanie z zezwolenia jest terminem zawitym i nie podlega przywróceniu.

Jednoznaczne sformułowanie użyte przez ustawodawcę w art. 18 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, że „zezwolenie wygasa", pozwala na wniosek, że wygaśnięcie następuje z mocy prawa, a nie decyzji administracyjnej. Burmistrz nie mógł więc w decyzji stwierdzić wygaśnięcia zezwolenia z tego powodu, że opłata nie wpłynęła w określonym terminie na konto gminy.

Ponadto zgodnie z uchwałą pięciu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 maja 2003 r. ( FPK 11/02), którą sąd orzekający w tej sprawie podziela, opłata za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych jest opłatą o charakterze publicznoprawnym. Zezwolenia są bowiem wydawane na wykonywanie działalności gospodarczej.

Jak w ordynacji

Zgodnie zaś z art. 5 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych środkami publicznymi są dochody publiczne, do których między innymi zalicza się różnego rodzaju opłaty. W myśl art. 60 pkt 7 tej ustawy opłaty za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych są dochodami pobieranymi przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe na podstawie odrębnych ustaw. Do zobowiązań więc z tytułu takich należności stosuje się kodeks postępowania administracyjnego i odpowiednio przepisy działu III ordynacji podatkowej.

Z kolei w rozdziale III ordynacji podatkowej ustawodawca przesądził, że za termin zapłaty tego rodzaju zobowiązań przy zapłacie gotówką uważa się dzień wpłacenia podatku w kasie organu podatkowego lub na jego rachunek w banku, na poczcie, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, biurze usług płatniczych lub w instytucji płatniczej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta. Natomiast w obrocie bezgotówkowym za dzień zapłaty uznaje się dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej na podstawie polecenia przelewu.

Oznacza to – zdaniem WSA – że przy ustalaniu terminu opłat za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych – jako należności publicznoprawnych przy zapłacie gotówką albo w drodze przelewu – istotna jest, odpowiednio, data dokonania wpłaty gotówkowej albo przyjęcia dyspozycji do realizacji, a nie data zaksięgowania wpłaty na rachunku odbiorcy.

W tym konkretnym przypadku za termin dokonania opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż alkoholu należy więc uznać dzień wpłaty przekazu albo przyjęcia polecenia przelewu przy założeniu, że rachunek strony posiada pokrycie na kwotę wystarczającą na uiszczenie opłaty. Natomiast ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że spółka dokonała wpłaty gotówkowej 30 września 2013 r., a więc przed upływem terminu wygaśnięcia zezwolenia.