Urzędnik pracujący w gminie nie zawsze musi pochodzić z konkursu

Nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze jest otwarty i konkurencyjny. Zasada ta dotyczy również postępowań, których wynikiem ma być obsadzenie stanowisk kierowniczych w administracji samorządowej.

Przepisy ustawy z 21 listopada 2008 r. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=292862]o pracownikach samorządowych[/link] przewidują rozmaite wyjątki od jej stosowania. Konkurs obowiązuje wyłącznie w przypadku, w którym podstawą zatrudnienia na danym stanowisku urzędniczym jest umowa o pracę.

Oznacza to, że można z niego z czystym sumieniem zrezygnować, gdy podstawą nawiązania stosunku pracy ma być np. powołanie (dotyczy to skarbnika czy zastępcy wójta).

Oczywiste jest również, że nie ma potrzeby organizowania konkursu w celu obsadzenia stanowisk pomocniczych i obsługi, jak również doradców i asystentów.

[srodtytul]To jednak nie koniec[/srodtytul]

Przepisy obowiązującej już rok z okładem ustawy o pracownikach samorządowych przewidują dalsze odstępstwa od konieczności organizowania konkursu na wolne stanowisko urzędnicze. Zawiera je art. 12 ust. 1, który definiuje pojęcie wolnego stanowiska urzędniczego.

Zgodnie z treścią tego przepisu wolnym stanowiskiem urzędniczym, w tym wolnym kierowniczym stanowiskiem urzędniczym, jest stanowisko, na które, zgodnie z przepisami ustawy albo w drodze porozumienia, nie został przeniesiony pracownik samorządowy danej jednostki lub na które nie został przeniesiony inny pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, posiadający kwalifikacje wymagane na danym stanowisku, lub nie został przeprowadzony na to stanowisko nabór albo na którym mimo przeprowadzonego naboru nie został zatrudniony pracownik.

[b]Uwaga![/b] Konkurs nie jest wymagany również w sytuacji zatrudniania osoby na zastępstwo w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika samorządowego (art. 12 ust. 2).

[srodtytul]Przeniesienie na inne stanowisko[/srodtytul]

Jak wynika z treści art. 12 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych, nie ma konieczności przeprowadzania konkursu na stanowisko urzędnicze (w tym kierownicze), jeżeli zgodnie z przepisami ustawy lub zawartym porozumieniem został na nie przeniesiony:

- pracownik samorządowy danej jednostki lub

- inny pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym urzędniczym.

Warunkiem jest, aby przenoszony pracownik miał kwalifikacje wymagane do pracy na danym stanowisku.

Wątpliwości nie budzi zatem, że gminny urzędnik może zostać przeniesiony do pracy na stanowisku urzędniczym, np. w starostwie, oczywiście z zachowaniem wynikających z przepisów zasad dokonywania takiego przeniesienia oraz pod warunkiem, że spełnia wymagania kwalifikacyjne do zajmowania nowego stanowiska.

Jasne jest również, że takiego urzędnika można przenieść na równorzędne stanowisko w obrębie tej samej jednostki samorządu terytorialnego.

Biorąc natomiast pod uwagę treść art. 20 ustawy o pracownikach samorządowych, okazuje się, że dopuszczalne jest również przeniesienie takiego urzędnika na stanowisko wyższe, np. kierownicze – w drodze tzw. awansu wewnętrznego.

Zgodnie bowiem z ostatnim z przywołanych przepisów pracownik samorządowy, który wykazuje inicjatywę w pracy i sumiennie wykonuje swoje obowiązki, może zostać przeniesiony na wyższe stanowisko (awans wewnętrzny).

[srodtytul]Z archiwisty – specjalista[/srodtytul]

Powstaje jednak pytanie, czy dopuszczalne jest awansowanie pracownika zatrudnionego na stanowisku pomocniczym i obsługi, jakim jest np. stanowisko archiwisty, na stanowisko urzędnicze: specjalisty.

Odpowiedź na nie jest twierdząca. Wyraźnego zakazu próżno bowiem w przepisach ustawy o pracownikach samorządowych szukać.

Co więcej, z treści art. 12 ust. 1 w zw. z art. 20 ustawy o pracownikach samorządowych należy wnioskować, że taka możliwość jest jak najbardziej dopuszczalna, pod warunkiem, że awans taki jest przeprowadzany w ramach tej samej jednostki zatrudniającej awansowanego pracownika.

Po pierwsze bowiem art. 12 ust. 1 dopuszcza możliwość przeniesienia na stanowisko urzędnicze pracownika – a więc każdego, nie tylko urzędnika, oczywiście pod warunkiem, że spełnia on wymagania kwalifikacyjne, po drugie art. 20 określający, w jakich sytuacjach awans wewnętrzny jest możliwy, odnosi się do wszystkich pracowników samorządowych, a nie tylko do tych, którzy są zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych (kierowniczych urzędniczych).

Również z lektury uzasadnienia projektu ustawy o pracownikach samorządowych (druk sejmowy nr 752) wynika, że taka była intencja ustawodawcy.

Oczywiste jest, że aby taki awans był możliwy, pracownik powinien spełniać wymagania określone w art. 6, a więc posiadać odpowiedni staż pracy, wykształcenie i kwalifikacje.

Nie może być też skazany prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, jak również musi się cieszyć nieposzlakowaną opinią.

[ramka][b]Służba przygotowawcza, egzamin i ślubowanie[/b]

W przypadku awansowania pracownika ze stanowiska pomocniczego i obsługi na stanowisko urzędnicze umowę z takim pracownikiem należy zawrzeć na czas określony, nie dłuższy niż sześć miesięcy.