Tak samo z reguły nie dostanie zwrotu tego podatku z budżetu, chyba że inwestycje te finansowałaby ze ściśle określonych środków zagranicznych. Zasadniczo gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług tylko w zakresie umów cywilnoprawnych. Przykładowo, gdy wynajmie przedsiębiorcy lokal na sklep czy usługi gastronomiczne, musi zapłacić VAT.
Co innego jednak, gdy w grę wchodzą zadania publiczne wykonywane przez gminę zgodnie z art. 2 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=29C488E32A7F295A9589654388C67E8B?id=163433]ustawy o samorządzie gminnym[/link]. Wówczas stosuje się art. 15 ust. 6 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=177CA857C29AA3F379E45AF6001D703B?id=172827]ustawy o VAT[/link]. A to oznacza, że gminy nie uznaje się za podatnika w tym zakresie, w jakim realizuje zadania nałożone na nią przez ustawę o samorządzie gminnym, do realizacji których została powołana.
Również same czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych w odrębnych przepisach, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez gminę, są zwolnione od VAT (§ 8 ust. 1 pkt 13 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=173365] rozporządzenia z 27 kwietnia 2004 r., DzU nr 97, poz. 970 ze zm.[/link]).
Zwolnienia te mają swoje konsekwencje. Oznaczają bowiem, że gmina nie odliczy naliczonego VAT zawartego w fakturach wystawionych przez wykonawców publicznych inwestycji oraz przez dostawców towarów wykorzystywanych do ich zrealizowania.
Wynika to z art. 86 ust. 1[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=177CA857C29AA3F379E45AF6001D703B?id=172827] ustawy o VAT[/link]. Zgodnie z tym przepisem podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego tylko w takim zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jeżeli wybudowanie chodnika, publicznej toalety czy przekształcenie strażnicy w świetlicę nie będą służyć czynnościom opodatkowanym, to w tym zakresie gmina nie może odliczyć VAT.
