Obowiązująca od 1 lipca 2011 r. ustawa o działalności leczniczej (DzU nr 112, poz. 654) przewiduje możliwość udzielenia wsparcia finansowego tym jednostkom samorządu terytorialnego, które zdecydują się na przekształcenie ZOZ w spółki kapitałowe (akcyjna, z o. o.). Warunkiem jest to, aby do 31 grudnia 2013 r. nowa spółka została wpisana do rejestru przedsiębiorców. Zgodnie z kodeksem spółek handlowych dniem przekształcenia jest bowiem dzień wpisania podmiotu do tego rejestru.
Reguła wydatkowa
Przejęte przez jednostkę samorządu terytorialnego zobowiązania przekształcanego ZOZ powiększają jej bieżące wydatki budżetowe.
„Jak wynika z art. 242 ustawy o finansach publicznych, rada (gminy, powiatu) nie może uchwalić budżetu, w którym planowane wydatki bieżące są wyższe niż planowane dochody bieżące (reguła wydatkowa). W konsekwencji np. powiatowi dokonującemu przekształcenia ZOZ może zabraknąć środków na sfinansowanie przejętych zgodnie z ustawą zobowiązań. Pieniędzy na ten cel nie będzie mógł pozyskać z kredytów, pożyczek ani dochodów majątkowych" – czytamy w opublikowanym przez łódzką Regionalną Izbę Obrachunkową dokumencie „Wpływ ustawy o lecznictwie na finanse powiatów". Może również stanąć pod znakiem zapytania uchwalenie przez jednostkę samorządu terytorialnego budżetu z powodu przejęcia zobowiązań przekształconego w spółkę ZOZ.
Od wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej przekształcenie ZOZ w spółkę jest możliwe, chociaż nieobligatoryjne. Obowiązek podjęcia decyzji o przekształceniu powstanie dopiero po zatwierdzeniu sprawozdań finansowych tych jednostek za 2012 r.
Oznacza to jednak, że procedura przekształceniowa rozpocznie się w 2013 r. i zakończy dopiero w 2014 r. To z kolei wyklucza skorzystanie przez jednostki samorządu terytorialnego ze wsparcia finansowego, o którym mowa w art. 190 i 196 ustawy o działalności leczniczej.