Kiedy gmina pochowa zmarłego

Rada Miasta Sejny podjęła uchwałę w sprawie ustalenia sposobu sprawiania pogrzebu i zasad zwrotu wydatków na pokrycie kosztów pogrzebu. Po jej przeanalizowaniu wojewoda podlaski stwierdził, że niniejsza uchwała podjęta została z istotnym naruszeniem prawa, w związku z czym stwierdził jej nieważność (sygn. akt NK.II.4131.127.2012.AR).

- W treści uchwały rada określiła m.in krąg podmiotów, którym przysługuje sprawianie pogrzebu przez gminę – mówi Aneta Kuberska, zastępca dyrektora Wydziału Nadzoru i Kontroli Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego. – Rada zawężając krąg osób uprawnionych do pogrzebu na koszt gminy naruszyła art. 10 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych – wyjaśnia.

W art. 10 ust. 1 ustawy, określone zostały przez ustawodawcę podmioty, którym przysługuje prawo chowania zmarłych. Zgodnie z tym przepisem prawo pochowania zwłok ludzkich ma najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej. Natomiast ust. 2 stanowi, iż zwłoki niepochowane przez  najbliższą rodzinę  mogą zostać przekazane do celów naukowych publicznej uczelni medycznej lub publicznej uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych. W sytuacji niepochowania zwłok przez rodzinę lub nieprzekazania ich publicznej uczelni zwłoki są chowane przez gminę właściwą ze względu na miejsce zgonu.

- Stwierdzić zatem należy, iż przytoczony przepis ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych ustanawia po stronie gminy obowiązek pochowania zwłok ludzkich niepochowanych w sposób w tym przepisie określony – wyjaśnia Aneta Kuberska. - Dlatego też rada nie jest władna do określenia kręgu osób, którym przysługuje prawo pochówku przez gminę - dodaje.

ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych ustanawia po stronie gminy obowiązek pochowania zwłok ludzkich

W zakwestionowanej przez wojewodę uchwale rada  postanowiła również, że „organizatorem pogrzebu dla osób samotnych i bezdomnych jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, a dla osób posiadających rodzinę - rodzina".

- Postanowienie to narusza ustawową kompetencję organu stanowiącego gminy w zakresie działalności uchwałodawczej – mówi Aneta Kuberska.

Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 15 ustawy o pomocy społecznej do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym.

- Należy zatem stwierdzić, że zapis uchwały, w części dotyczącej przyznania przez radę Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej kompetencji do sprawiania osobom bezdomnym pogrzebu na koszt gminy jest niezgodny z przepisami ustawy o pomocy społecznej – wyjaśnia wicedyrektor Wydziału Nadzoru i Kontroli Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego. – To bowiem wójt (burmistrz, prezydent miasta) udziela kierownikowi ośrodka pomocy społecznej upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy – dodaje Aneta Kuberska.

Wobec powyższego należy uznać, że rada nie posiada  kompetencji do określenia w drodze uchwały, iż Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej organizuje sprawianie pogrzebu dla osób bezdomnych.