Jak gmina ma rozliczać VAT od opłaty za gospodarowanie śmieciami

Samorządy mają coraz mniej czasu na wprowadzenie nowych zasad gospodarowania odpadami. A jeszcze okazuje się, że mogą mieć problem z rozliczeniem z fiskusem.

Z przepisów, które weszły w życie 1 stycznia 2012 r. (nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach), wynika, że to gmina ma wybrać w przetargu firmy odbierające odpady. Właściciele posesji zapłacą jej natomiast za gospodarowanie nimi. Gminy muszą więc opracować zasady zarządzania odpadami (nowy system rusza 1 lipca 2013 r.). Powinny też określić wysokość opłaty śmieciowej. Jak ją rozliczyć w VAT?

Gmina podatnikiem

Pamiętajmy, że gmina może być podatnikiem VAT, ale tylko wtedy, gdy wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych (np. wynajmuje nieruchomości). W takiej sytuacji musi wypełnić wszystkie obowiązki ustawowe – zarejestrować się, ewidencjonować obrót i wystawiać faktury.  Czy jednak opłatę śmieciową można uznać za wynagrodzenie za wykonywane na podstawie umowy  usługi?

– Gmina nie jest podatnikiem VAT, jeśli wykonuje zadania nałożone odrębnymi przepisami, dla których została powołana – mówi Krzysztof Budasz, doradca podatkowy w kancelarii KDA Audyt. – Opłata za gospodarowanie odpadami jest opłatą publicznoprawną, a nie wynagrodzeniem za usługę. Gmina nie powinna więc wystawiać faktur właścicielom nieruchomości.

Interpretacje fiskusa

Fiskus jest jednak innego zdania. Izba Skarbowa w Katowicach (interpretacja nr IBPP2/443-1378/11/Icz) stwierdziła, że gmina przejmująca obowiązki gospodarowania odpadami komunalnymi jest w tym zakresie podatnikiem VAT. Stanowisko przedstawione we wniosku o interpretację, że opłata za gospodarowanie odpadami jest opłatą lokalną, a co za tym idzie, nie podlega opodatkowaniu, jest więc nieprawidłowe.

Izba skarbowa przyznała, że gmina może skorzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia ministra finansów z 4 kwietnia 2011 r.  Przepis ten mówi, że zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie  umów cywilnoprawnych.

Podobny pogląd katowicka Izba Skarbowa przedstawiła w interpretacji nr IBPP1/443-293/12/LSz.

– Taka kwalifikacja podatkowa oznacza dodatkowy ciężar dla gminy – tłumaczy doradca podatkowy  Krzysztof Budasz. – Mimo że może korzystać ze zwolnienia, ma szereg obowiązków ewidencyjnych. Powinna mianowicie wystawiać właścicielom nieruchomości faktury, wykazywać opłaty w ewidencji VAT i składanych w urzędzie skarbowym deklaracjach.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora p.wojtasik@rp.pl

Opinia dla „Rz"

Michał Borowski, doradca podatkowy, kierownik zespołu VAT w kancelarii Ożóg i Wspólnicy