Samorządowi może się opłacać inwestycja z przedsiębiorcą

Przedsięwzięcia infrastrukturalne są często podejmowane przy udziale jednostek samorządu terytorialnego (dalej jst). Istotnym wymogiem przy pracach nad modelem finansowym inwestycji jest zapewnienie maksymalnej neutralności podatkowej po ich stronie.

Jest to o tyle ważne, że w niektórych sytuacjach poziom ciężaru fiskalnego może czynić dany projekt wręcz nieopłacalnym. Dlatego warto przeanalizować wybrane preferencje dotyczące jst.

[srodtytul]Dochód z majątku bez CIT [/srodtytul]

Jedną z kluczowych preferencji podatkowych jest zwolnienie jst z CIT w zakresie dochodów określonych w przepisach ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (art. 6 ust. 1 pkt 6 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893 ]ustawy o CIT[/link]). Szczególne znaczenie ma tu zwolnienie dochodu z majątku jst.

Zwolnienie to stosuje się niezależnie od sposobu uzyskania takiego dochodu, np. w drodze zbycia lub obciążenia majątku. Nie ma też znaczenia sposób uprzedniego nabycia majątku (np. ze środków pochodzących z podatków i opłat należnych jst lub w drodze darowizny).

Taka szeroka formuła zwolnienia z CIT w wielu sytuacjach zapewni neutralność podatkową przepływów majątkowych w ramach projektów infrastrukturalnych. Przykładowo zwolnieniu z CIT będą podlegały dochody jst nie tylko z wszelkich form zbycia nieruchomości (i innych składników majątkowych), ale także jej oddania w użytkowanie wieczyste, najem czy dzierżawę.

[srodtytul]Szerokie zwolnienie [/srodtytul]

Co istotne, zbycie majątku, z którego dochód będzie podlegał zwolnieniu z CIT, powinno obejmować nie tylko sprzedaż, ale także np. wniesienie aportem do spółki lub zamianę, czy też szerzej – barter. Ma to znaczenie dla projektów prowadzonych na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0788FC199FF9D8FB3843C5D634417688?id=185384]ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym[/link] (np. w formie spółki celowej, do której podmiot publiczny wnosi aportem wkład własny).

Warto także zauważyć, że zwolnionym z CIT dochodem z majątku jst powinny być wszelkie dochody pasywne, jak z udziału w zyskach osób prawnych (np. dywidenda, wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziałów, dochód likwidacyjny), czy też odsetki. Niewątpliwie bowiem generowanie przez jst takiego dochodu jest konsekwencją uprzedniego zadysponowania własnym majątkiem.

[srodtytul]Urzędy się zgadzają [/srodtytul]

Takie szerokie rozumienie zwolnienia z CIT dla jst (aczkolwiek niewykraczające poza ramy językowe wprowadzającego je przepisu) jest także akceptowane przez organy podatkowe.

Przykładowo, zdaniem fiskusa, zwolnieniu z CIT będzie podlegał dochód jst wynikający z objęcia udziałów w spółce w zamian za aport majątku, dochód w zyskach osób prawnych, w tym z kapitalizacji rezerw [b](interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 15 czerwca 2009 r., IBPBII/2/423-7/09/AK)[/b], dochód z tytułu umorzenia udziałów w spółce [b](interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 21 października 2008 r., ILPB3/423-460/08-4/EK)[/b], a także dochód likwidacyjny [b](interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 15 października 2009 r., IBPBII/2/423-20/ 09/AK)[/b].

[srodtytul]Preferencje w PCC[/srodtytul]

Transakcje z udziałem jst korzystają z preferencji także na podstawie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie art. 8 pkt 4 ustawy o PCC jst są podmiotowo zwolnione z tego podatku. Oznacza to, że np. zakup przez jst rzeczy lub praw w ramach projektu infrastrukturalnego nie będzie opodatkowany.

Równie istotne jest wyłączenie z opodatkowania PCC czynności cywilnoprawnych w sprawach podlegających przepisom o gospodarce nieruchomościami (art. 2 pkt 1 lit. g ustawy o PCC). Ustawa o gospodarce nieruchomościami reguluje m.in. zasady gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa i jst.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 tej ustawy, z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z innych ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych i jako majątek tworzonych fundacji.

Ponadto, na mocy art. 15 ust. 1 tej ustawy, nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa oraz własność jst mogą być przedmiotem zamiany na nieruchomości stanowiące własność osób fizycznych lub osób prawnych.

Oznacza to, że jeśli powyższe przepisy będą stanowiły w konkretnych okolicznościach podstawę prawną do zbycia przez jst nieruchomości na rzecz inwestorów prywatnych, transakcje te nie będą podlegały opodatkowaniu PCC po stronie tych inwestorów.

W praktyce chodzi tu o przypadki sprzedaży lub zamiany nieruchomości podlegających zwolnieniu z VAT [b](np. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 12 sierpnia 2008 r., IPPB2/436-175/08-2/MZ)[/b]. Może to prowadzić do znaczącej poprawy modelu finansowego projektu.

[ramka][b]Uwaga na VAT, którego nie można odliczyć [/b]

Jaki status mają jst na gruncie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E47EAF8813A17E96E66698E8CDB79311?id=172827]ustawy o VAT[/link]? Zgodnie z art. 15 ust. 6 nie uznaje się za podatnika VAT organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle tej regulacji, w razie uczestnictwa w projektach infrastrukturalnych we współpracy z partnerami prywatnymi, zasadniczo jst będą działały jako podatnicy VAT, np. przy sprzedaży lub odpłatnym udostępnieniu nieruchomości inwestorowi prywatnemu. Sytuacja taka nie będzie miała zasadniczo negatywnego wpływu na model finansowy projektu, bo inwestor prywatny będzie najczęściej uprawniony do odliczenia VAT naliczonego przez jst.