Orzeczenia niższej instancji można kwestionować

Skarga kasacyjna służy do kwestionowania zarówno orzeczeń merytorycznych WSA (wyroków) wydawanych w wyniku rozpatrzenia skargi na akt administracyjny lub inną czynność organu administracji, jak i kończących postępowanie orzeczeń formalnych WSA (np. postanowienia o umorzeniu postępowania sądowoadministracyjnego).

[srodtytul]Trzeba pilnować terminów...[/srodtytul]

Skargę kasacyjną może wnieść każda ze stron postępowania, tzn. zarówno skarżący, jak i organ administracji, którego działanie lub bezczynność były przedmiotem skargi. Uprawnionymi do wniesienia skargi kasacyjnej są również prokurator oraz rzecznik praw obywatelskich.

Skargę kasacyjną wnosi się do sądu I instancji, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Warto w związku z tym pamiętać, że WSA nie zawsze ma obowiązek z urzędu sporządzić uzasadnienie wyroku i doręczyć stronom wyrok z uzasadnieniem. W przypadku wydania wyroku oddalającego skargę sąd uzasadnia go wyłącznie na wniosek strony, który należy złożyć w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo doręczenia odpisu sentencji wyroku. Jeżeli uzasadnienie wyroku jest sporządzane na wniosek strony, odpis wyroku z uzasadnieniem sąd doręcza wyłącznie tej stronie, która złożyła taki wniosek. Oznacza to, że jeżeli skarżący zaniecha złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku oddalającego jego skargę albo złoży taki wniosek z uchybieniem terminu, straci prawo do wniesienia skargi kasacyjnej. W takiej sytuacji WSA w ogóle nie sporządzi uzasadnienia wyroku, względnie sporządzi je na wniosek organu i wtedy doręczy wyrok z uzasadnieniem wyłącznie organowi. Brak zaś doręczenia wyroku z uzasadnieniem skarżącemu uniemożliwi mu wniesienie skargi kasacyjnej, bo w takiej sytuacji termin do złożenia przez skarżącego skargi (30 dni od doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem) nie rozpocznie w ogóle swojego biegu.

[srodtytul]...i zaangażować prawnika [/srodtytul]

W związku ze znacznym stopniem sformalizowania skargi kasacyjnej przy jej sporządzaniu obowiązuje tzw. przymus adwokacko-radcowski. Oznacza to, że skarga kasacyjna co do zasady musi być sporządzona przez profesjonalistę, co ma służyć zapewnieniu jej odpowiedniego poziomu merytorycznego i formalnego.

Ustawa uprawnia do sporządzenia skargi kasacyjnej adwokata, radcę prawnego, a także w ograniczonym zakresie doradcę podatkowego (w sprawach obowiązków podatkowych) oraz rzecznika patentowego (w sprawach własności przemysłowej). Wspomniany przymus nie obowiązuje, jeśli skargę kasacyjną sporządza – we własnej sprawie albo jako pełnomocnik lub przedstawiciel strony – sędzia, prokurator, notariusz, radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych. Przymus adwokacko-radcowski nie dotyczy też skarg kasacyjnych wnoszonych przez prokuratora lub rzecznika praw obywatelskich. Warto również zauważyć, że omawiany przymus dotyczy wyłącznie sporządzenia skargi kasacyjnej, a nie jej wniesienia przez profesjonalistę. Nie ma w związku z tym przeszkód, aby strona samodzielnie wniosła do sądu skargę kasacyjną sporządzoną uprzednio np. przez adwokata.

[srodtytul]Co powinniśmy wpisać [/srodtytul]

Skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać:

- oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części,

- przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie,

- wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.

Właściwe i precyzyjne wskazanie podstaw kasacyjnych oraz istoty i zakresu żądania (uchylenie lub zmiana zaskarżonego orzeczenia WSA) jest niezwykle ważne z uwagi na zasadę związania sądu odwoławczego granicami skargi kasacyjnej.

[srodtytul]Napiszmy, czego się domagamy... [/srodtytul]

NSA rozpoznaje sprawę wyłącznie w zakresie wskazanym w skardze kasacyjnej, tzn. ocenia zgodność z prawem zaskarżonego orzeczenia WSA jedynie z tymi przepisami, których naruszenie zarzucono w skardze kasacyjnej. NSA nie może zatem poszukiwać z własnej inicjatywy innych potencjalnych naruszeń prawa, którymi może być dotknięte zaskarżone orzeczenie. Nawet jeśli dostrzeże takie naruszenia, nie może z ich powodu uchylić orzeczenia WSA, bo oznaczałoby to wyjście poza granice skargi. Wyjątek od tej zasady dotyczy wyłącznie nieważności postępowania przed WSA, którą NSA ma obowiązek wziąć pod uwagę z urzędu, nawet jeśli nie zostanie ona zarzucona przez autora skargi kasacyjnej.

Związanie NSA granicami skargi kasacyjnej powoduje również, że sąd ten nie może uzupełniać ani korygować nieprawidłowo lub nieprecyzyjnie określonych podstaw lub żądań skargi kasacyjnej. Po upływie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej modyfikować tych elementów nie może również sam podmiot, który wniósł skargę, bo po jej złożeniu ustawa dopuszcza jedynie możliwość przytaczania nowego uzasadnienia wskazanych w skardze podstaw kasacyjnych. Uprawnienia tego nie można rozciągać na wskazywanie nowych lub modyfikowanie pierwotnie wskazanych podstaw i żądań skargi kasacyjnej.

[srodtytul]... wymieniając konkretne przepisy [/srodtytul]

Pamiętać należy, że w drodze skargi kasacyjnej kwestionuje się orzeczenie WSA, a nie decyzję lub inną czynność organu administracji, która była przedmiotem skargi. W związku z tym zarzucane w skardze kasacyjnej naruszenia prawa muszą dotyczyć przepisów stosowanych przez sąd I instancji, a nie przepisów, które były stosowane wyłącznie przez organy załatwiające sprawę w postępowaniu administracyjnym. Dotyczy to zwłaszcza zarzutu naruszenia prawa procesowego, który musi dotyczyć przepisów postępowania przed sądem administracyjnym, a nie przepisów postępowania administracyjnego.

Z uwagi na zasadę związania NSA zarzutami skargi kasacyjnej określenie naruszonych przez WSA przepisów powinno być bardzo precyzyjne i polegać na wskazaniu konkretnego artykułu, ustępu, punktu czy też innej jednostki redakcyjnej aktu prawnego, w której zawarta jest naruszona norma. W przypadku zarzutu dotyczącego naruszenia prawa materialnego autor skargi kasacyjnej musi dodatkowo wskazać, czy zarzucane naruszenie polegało na błędnej wykładni przepisu czy też na jego niewłaściwym zastosowaniu. Natomiast w przypadku zarzutu naruszenia przepisów postępowania konieczne jest wykazanie, że naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

[ramka][b]Uwaga[/b]

Skargę kasacyjną można oprzeć na:

- naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;