Rząd Tuska chce przywrócić praworządność. Przyjęto projekt ważnej ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek projekt nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa przygotowany przez resort sprawiedliwości. Chodzi o wybór 15 sędziów – członków KRS.

Publikacja: 20.02.2024 15:49

Premier Donald Tusk przed posiedzeniem rządu

Premier Donald Tusk przed posiedzeniem rządu

Foto: PAP/Paweł Supernak

W komunikacie po wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów podkreślono, że „celem rządu jest przywrócenie zgodności z Konstytucją przepisów, które dotyczą wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa (KRS)”. Jak dodano „chodzi także o zagwarantowanie odrębności i niezależności władzy sądowniczej. Dotyczy to w szczególności gwarancji niezależności KRS od władzy ustawodawczej oraz wykonawczej, w procedurze powoływania sędziów”. Jak podkreślono „zaproponowane przepisy są elementem przywracania praworządności w Polsce”.

Nowa ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa — najważniejsze rozwiązania

Zgodnie z przyjętym projektem do składu Rady sędziowie będą wybierani przez sędziów, w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym. 15 sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa będzie wybieranych przez wszystkich polskich sędziów, a nie – jak do tej pory – przez Sejm.

Wśród wybranych ma znaleźć się: jeden sędzia Sądu Najwyższego, dwóch sędziów sądów apelacyjnych, trzech sędziów sądów okręgowych, sześciu sędziów sądów rejonowych, jeden sędzia sądu wojskowego, jeden sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz jeden sędzia wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Prawo zgłoszenia kandydata na członka Rady mają mieć sędziowie: Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów wojskowych i sądów administracyjnych. Warunek jest jeden – w dniu głosowania są czynnymi sędziami. Każdy może oddać głos na jednego kandydata.

Prawo zgłoszenia kandydata na członka Rady ma grupa:

- 10 sędziów – w przypadku kandydata będącego sędzią sądu wojskowego, NSA lub WSA,

- 25 sędziów – w przypadku kandydata będącego sędzią sądu okręgowego,

- 40 sędziów – w przypadku kandydata będącego sędzią sądu rejonowego.

Czytaj więcej

Szef adwokatury pisze do Tuska i Bodnara. "Ta zmiana jest błędna"

Prawa poparcia zgłoszenia kandydata na członka Rady oraz kandydowania na członka Rady nie przewidziano dla sędziów w stanie spoczynku.

Do Rady nie będą mogli kandydować nowi sędziowie — powołani przy udziale obecnej KRS. Jak piszemy na łamach „Rzeczpospolitej”, przewidziano jednak pewną furtkę dla tych, którzy awansowali przy udziale obecnej KRS, ale wrócili do poprzedniego sądu – na poprzedni, niższy wakat za swoją zgodą. Chodzi na przykład o kazus sędzi Anny Kalbarczyk.

Zgłoszenia kandydatów do KRS będą weryfikowane przez Państwową Komisję Wyborczą. Każdy kandydat na członka KRS będzie musiał przejść procedurę wysłuchania publicznego, z możliwością zadawania mu pytań.

W dniu ogłoszenia obwieszczeniem wyników wyborów ustać ma działalność w Krajowej Radzie Sądownictwa dotychczasowych osób zasiadających w Radzie (starych sędziów – członków Rady).

Do zarządzenia pierwszych wyborów na nowych zasadach ma dojść w ciągu 21 dni po wejściu w życie noweli ustawy o KRS. Mają się one odbyć nie później niż w ciągu trzech miesięcy po wejściu w życie nowych przepisów.

Pierwsze posiedzenie Krajowej Rady Sądownictwa w nowym składzie zwołać ma minister sprawiedliwości. Obradom przewodniczyć ma najstarszy wiekiem członek Rady będący sędzią.

Czytaj więcej

KRS: czy będzie rewolucja? Oto projekt, którym zajmie się dziś rząd

Powstanie Rada Społeczna

Przy KRS powstanie Rada Społeczna. Jak czytamy w rządowym komunikacie, jej celem będzie „zapewnienie otwartego udziału organizacji obywatelskich i zawodowych w tworzeniu strategii reform w sądownictwie. Chodzi także o zagwarantowanie obiektywizmu w ich monitorowaniu”.

Rada będzie doradzała w sprawach dotyczących rozpatrywania i oceny kandydatów na stanowiskach sędziowskich i asesorskich.

W skład Rady Społecznej wejdą osoby wskazane przez Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Prawnych, Krajową Radę Notarialną, Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. Członkami Rady będą także osoby wskazane przez Prezydenta, będące przedstawicielami organizacji pozarządowych. Kadencja Rady Społecznej będzie trwała 4 lata.

Nowela ma wejść w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

W komunikacie po wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów podkreślono, że „celem rządu jest przywrócenie zgodności z Konstytucją przepisów, które dotyczą wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa (KRS)”. Jak dodano „chodzi także o zagwarantowanie odrębności i niezależności władzy sądowniczej. Dotyczy to w szczególności gwarancji niezależności KRS od władzy ustawodawczej oraz wykonawczej, w procedurze powoływania sędziów”. Jak podkreślono „zaproponowane przepisy są elementem przywracania praworządności w Polsce”.

Pozostało 89% artykułu
1 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?