Trybunał Konstytucyjny nie rozstrzygnął w środę kwestii prymatu Konstytucji RP nad prawem UE. Było to do przewidzenia. Rzadko się zdarza, aby w tak kluczowych sprawach wyroki były wydawane szybko. Choć sprawę odroczono zaledwie do 30 września, wątpliwe jest, że zapadnie wtedy rozstrzygnięcie.
Wielu ekspertów zastanawiało się, jakie mogą być konsekwencje niewycofania wniosku do TK przez premiera, wbrew naciskom unijnych komisarzy. Kiedy Mateusz Morawiecki składał ten wniosek w marcu 2021 r., jego intencją było zapewnienie sobie dodatkowego wsparcia do prowadzenia z Brukselą sporu o sądy. W uproszczeniu – orzeczenie o prymacie konstytucji miało dawać możliwość kwestionowania tych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, które wykraczałyby poza uzgodnienia traktatowe. Rząd obawiał się np. zakwestionowania przez TSUE legalności wybranej przez polityków Krajowej Rady Sądownictwa. Wykonanie takiego orzeczenia wiązałoby się z demontażem większości reform sądowych obecnej ekipy rządzącej.
Czytaj więcej
Do 30 września TK przerwał badanie wniosku premiera o wskazanie zasad rozstrzygania kolizji traktatów i orzeczeń TSUE z Konstytucją RP.
Orzeczenie miało być straszakiem, używanym tylko w skrajnych sytuacjach, aby zablokować zapędy Brukseli. Tyle tylko, że od marca wiele się zmieniło. Dotąd spór o sądy toczył się na poziomie dyplomatycznych gier, grożenia palcem i mglistych oświadczeń. Stanowisko UE stopniowo ulegało radykalizacji. Kiedy unijni urzędnicy spostrzegli, że mają w ręku oręż, który może zdyscyplinować Polskę, w postaci groźby zamrożenia funduszy na odbudowę po pandemii, spór zaczął się rozgrywać na zupełnie innej płaszczyźnie. Warszawa przekonała się, że Bruksela zamierza strzelać ostrą amunicją, a groźby utraty miliardów są realne.
Dziś, pół roku od wniosku premiera do TK, trudno stwierdzić, jaką rząd ma strategię w sporze z Unią. Z jednej strony z obozu władzy słyszymy: „ani kroku wstecz", bo Bruksela w sprawie sądów niedopuszczalnie wykracza poza unijne traktaty. Z drugiej zaś mamy deklaracje rządu o zamiarze likwidacji Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego w myśl wyroku TSUE.
