Z kierowanych do RPO skarg wynika, iż system ochrony praw człowieka i obywatela, a także orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości UE w zakresie dotyczącym ochrony praw podstawowych nie są wystarczająco znane polskiemu wymiarowi sprawiedliwości.
Szacuje się, że wymiaru sprawiedliwości dotyczy 95 procent wszystkich wyroków Trybunału strasburskiego w sprawach polskich. W 2011 roku do sądów okręgowych i rejonowych wpłynęło łącznie zaledwie 30 spraw o przyznanie odszkodowania na podstawie art. 13 o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, co według RPO oznacza, że poziom informacji na temat przysługujących obywatelom prawnych środków ochrony zasady równego traktowania jest stosunkowo niski.
Dlatego w ocenie Rzecznika trzeba uwzględnić problematykę orzecznictwa ETPCz oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w ramach szkolenia wstępnego przyszłych sędziów i prokuratorów. „Należy także organizować na bieżąco szkolenia, poświęcone konkretnym zagadnieniom z tego zakresu" – postuluje w swoim piśmie skierowanym do Ministra Sprawiedliwości, Teresa Lipowicz.
RPO zwraca uwagę, iż w przedmiocie orzecznictwa ETPCz i TS UE w ramach aplikacji ogólnej przeznaczona jest wyjątkowo niewielka liczba godzin. „Dlatego też z dużym zainteresowaniem Rzecznik powziął informację o 7-letnim programie Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, który obejmuje organizację szkoleń na temat praw człowieka dla wszystkich sędziów" – pisze Lipowicz, dodając, iż wśród planów jest też przeszkolenie części sędziów na wyższym poziomie, po to, aby prowadzili oni dalsze szkolenia w środowisku sędziowskim.
Przypomnijmy, iż wcześniej problem nieznajomości orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przez polskich sędziów sygnalizowała Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która wskazała na konieczność prowadzenia systematycznych szkoleń dla sędziów i prokuratorów z zakresu standardów strasburskich, w tym tych dotyczących swobody wypowiedzi.
