Polskie zabytki odzyskają blask

Na remonty i konserwacje obiektów polskiego dziedzictwa za granicą przeznaczonych zostanie 6 mln zł. Są wśród nich perełki m.in. nagrobek malarki Olgi Boznańskiej i kaplica Branickich i Reyów we Francji.

Aktualizacja: 30.05.2019 23:01 Publikacja: 30.05.2019 19:03

Creative Commons Attribution 2.0 Generic license, fot. Robin & Bazylek from Kraków

Creative Commons Attribution 2.0 Generic license, fot. Robin & Bazylek from Kraków

Foto: Wikimedia Commons

Renowacją takich obiektów zajmuje się Instytut POLONIKA, który właśnie ogłosił listę zabytków, które znajdą się pod szczególną opieką ekip konserwatorskich. Prace będą prowadzone m.in. na Ukrainie, Litwie, we Francji czy w USA.

Spora część prac została zaplanowana na dawnych Kresach II Rzeczpospolitej. Jednym z ciekawszych projektów jest konserwacja fresków na sklepieniu nawy głównej kościoła pojezuickiego we Lwowie, czyli obecnie greckokatolickiej cerkwi garnizonowej. Polsko-ukraiński zespół konserwatorów będzie kontynuował renowację fresków Franciszka i Sebastiana Ecksteinów.

Polscy specjaliści będą też pracowali w lwowskiej katedrze ormiańskiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W planach jest konserwacja mozaiki ukazującej Świętą Trójcę, autorstwa Józefa Mehoffera.

Niezwykle ciekawym projektem, realizowanym już od kilku lat, jest renowacja architektonicznej perły Wołynia, czyli kolegiaty Świętej Trójcy w Ołyce. Teraz prowadzone są prace nad odnowieniem XVII-wiecznej fasady świątyni. Działania ratunkowe w tym miejscu prowadzi Fundacja Dziedzictwa Kulturowego. W przyszłości mają być odnowione zdobiące fasadę płaskorzeźby i rzeźby w niszach, marmurowy portal wraz z drzwiami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Zakończenie tego etapu prac jest planowane na jesień. Kontynuowane są też prace w kolegiacie św. Wawrzyńca w Żółkwi oraz na cmentarzu bazyliańskim w Krzemieńcu, gdzie spoczywają m.in. profesorowie słynnego Liceum Krzemienieckiego.

Prace zaplanowane są też na Litwie, Łotwie i Białorusi. Jak kilka tygodni temu ujawniliśmy w „Rzeczpospolitej", obejmą one m.in. remont domu w Starych Wasiliszkach, w którym przez 19 lat mieszkał Czesław J. Wydrzycki, czyli Czesław Niemen. Instytut sfinansuje m.in. remont dachu, który obecnie jest pokryty eternitem.

Na Łotwie będą kontynuowane prace konserwatorskie w kościele parafialnym pw. św. Ludwika w Krasławiu, obejmą ołtarz boczny z obrazem „Najświętsze Serce Jezusa" autorstwa Józefa Peszki. Na przykościelnym cmentarzu w miejscowości Drycany (Łotwa) zostanie wymieniona zaś zniszczona płyta na grobowcu rodziny Manteufflów, gdzie spoczywa Gustaw Manteuffel – wybitny myśliciel, prawnik, historyk, kulturoznawca, autor publikacji poświęconych Inflantom.

– Działania podejmowane przez Instytut nie skupiają się wyłącznie na obszarach ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej – przypomina dyrektor Instytutu POLONIKA Dorota Janiszewska-Jakubiak. Dodaje, że w przypadku ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej priorytetem jest ratowanie zabytków przed ich bezpowrotną utratą, „natomiast na terenie Europy Zachodniej i obu Ameryk cenne obiekty polskiej kultury wymagają jedynie objęcia opieką konserwatorską".

Dlatego we współpracy z Towarzystwem Opieki nad Polskimi Pamiątkami i Grobami Historycznymi we Francji zostanie przeprowadzona konserwacja nagrobków na cmentarzu w Montmorency pod Paryżem. Renowacji zostanie poddany m.in. nagrobek Olgi Boznańskiej oraz neogotycka kaplica Jaroszyńskich. Z kolei we francuskim Montrésor prace prowadzone będą w zamku, który został zakupiony w połowie XIX wieku przez Różę z Potockich Branicką dla jej syna Ksawerego, a obecnie jest on w rękach rodziny Reyów. Instytut planuje prace badawcze obejmujące wyposażenie zamkowe oraz przygotowuje projekt remontu kaplicy grobowej Branickich i Reyów.

Rzeźba
Rzeźby Abakanowicz wkroczyły na Wawel. Jej drapieżne ptaki nurkują wśród drzew
Rzeźba
Salvador Dalí : Rzeźby mistrza surrealizmu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu