Macierzyństwo obniża zarobki pracujących kobiet

W krajach OECD mężczyźni zarabiają średnio o 16 proc. więcej od pań na podobnych stanowiskach. W przypadku matek różnica sięga 22 proc.

Publikacja: 01.01.2013 17:20

Macierzyństwo obniża zarobki pracujących kobiet

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

– Pracujące kobiety płacą wysoką cenę za bycie matką – oceniają eksperci Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju zrzeszającej 34 rozwinięte państwa, w tym Polskę.

Według najnowszych danych OECD choć w ostatnich latach na całym świecie rośnie udział kobiet wśród pracowników, to biorąc pod uwagę czas pracy, warunki zatrudnienia i zarobki, nadal utrzymują się znaczące różnice ze względu na płeć. Najbardziej widać je w przypadku matek. Jak wynika z badań, o ile u bezdzietnych par w wieku 25–44 lata różnica w zarobkach kobiet i mężczyzn wynosi tylko 7 proc. (na korzyść tych drugich), o tyle w rodzinach z co najmniej jednym dzieckiem przewaga panów zwiększa się do 22 proc.

Największą „karę finansową" ponoszą matki w Japonii i Korei, gdzie ta różnica sięga odpowiednio 61 proc. i 46 proc. (Bezdzietne Japonki zarabiają „tylko" o jedną czwartą mniej niż ich koledzy).

Najmniej poszkodowane są matki we Włoszech i w Holandii, gdzie płacowa przewaga mężczyzn wynosi odpowiednio tylko 3 proc. i 6 proc. W Polsce utrzymuje się ona na poziomie średniej OECD, czyli 22 proc. Jak tłumaczą eksperci rynku pracy, kobiety, wchodząc na rynek pracy, często zadowalają się niższym wynagrodzeniem niż ich koledzy, rzadziej zabiegają o podwyżkę, a potem, gdy wracają do pracy po urodzeniu dziecka, ich pozycja jest dużo słabsza.

Prof. Urszula Sztanderska z Uniwersytetu Warszawskiego zwraca uwagę, że to zwykle matki biorą zwolnienie lekarskie, gdy dziecko zachoruje, i to one częściej pracują w niepełnym wymiarze godzin. Co się potem odbija na ich zarobkach i możliwościach awansu. Zdaniem ekspertów OECD w wyrównaniu niekorzystnej dla matek różnicy w zarobkach pomogłyby prorodzinne zmiany w systemie podatkowym. W sytuacji, gdy koszty opieki nad dzieckiem pochłaniają niekiedy jedną pensję, wiele kobiet nie ma motywacji do pracy na pełny etat. Zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin popularne wśród matek w Austrii, Niemczech, Irlandii, Holandii i Wielkiej Brytanii znacznie zwiększa tam różnicę w zarobkach kobiet i mężczyzn, co potem wpływa na wysokość ich emerytur.

Eksperci OECD obawiają się, że na zarobkach i sytuacji kobiet na rynku pracy odbiją się kryzysowe oszczędności w sektorze publicznym, gdzie udział pań sięga ok. 60 proc. I apelują do rządów o zadbanie, aby cięcia nie zaprzepaściły postępu w wyrównaniu sytuacji kobiet na rynku pracy. Co ciekawe, płacowe różnice ze względu na płeć widać także wśród przedsiębiorców; kobiety, które prowadzą ok. 30 proc. firm w krajach OECD, zarabiają średnio 30–40 proc. mniej niż będący właścicielami firm mężczyźni. Zdaniem OECD tę różnicę pomogłyby wyrównać ułatwienia w dostępie do finansowania kobiecych biznesów, by wesprzeć ich rozwój.

Jednak wiele zależy też od podejścia właścicielek. Tymczasem, jak wynika z ankiety przeprowadzonej wśród ponad tysiąca uczestniczek tegorocznego Kongresu Kobiet w Warszawie, wysokie zarobki są na dość odległym, bo szóstym miejscu wśród zalet prowadzenia własnej firmy. Pieniądze to istotny atut dla 17 proc. kobiet. Najwięcej badanych na czele zalet prowadzenia własnego biznesu wymieniało niezależność oraz elastyczny czas pracy, który ułatwia pogodzenie jej z obowiązkami rodzinnymi.

Rynek pracy
Z wyższymi zarobkami łatwiej jest o zdalną pracę
Rynek pracy
Nie pracuj jak mrówka. Lepiej weź przykład z surykatki
Rynek pracy
Już nie tylko w okopach. Koreańczycy zaludniają rosyjskie fabryki
Rynek pracy
Polskim firmom już bliżej do idealnego pracodawcy?
Rynek pracy
Już ponad 10 milionów specjalistów ICT w Unii Europejskiej
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem