Chiny. Czystka wśród generałów inna niż zwykle

– Wersja nieudanego puczu wydaje się całkowicie niewiarygodna. W Chinach rządzi zasada: partia (komunistyczna) wydaje rozkazy karabinom, karabiny nigdy nie będą rozkazywać partii – tłumaczy rosyjski sinolog Aleksandr Łomanow.

Najdziwniejsze wersje pojawiły się z powodu niewidzianego wcześniej rozmiaru czystki. Trwała ona prawdopodobnie od marca, gdy generałowie zaczęli znikać z przestrzeni publicznej. Teraz, na plenum KC KPCh (czyli zebraniu członków Komitetu Centralnego rządzącej partii) wyrzucono z niej dziewięciu dowódców, w tym generała He Weidonga.

Oficjalnie dymisje generałów to efekt działań antykorupcyjnych

On zaś był drugim najważniejszym człowiekiem w chińskiej armii (po samym Xi Jinpingu) oraz należał do 24-osobowego Biura Politycznego, wąskiego gremium, które naprawdę rządzi miliardowym krajem. Wyrzucenie kogoś takiego z wojska i z samej partii komunistycznej nie zdarzało się w Chinach od czasu „rewolucji kulturalnej” Mao Zedonga. Wszystkich dowódców zresztą usunięto z partii, a to praktycznie oznacza usunięcie na margines społeczeństwa lub więzienie.

– Znaczące osiągnięcie partii i wojska w kampanii antykorupcyjnej – powiedział o represjach rzecznik chińskiego ministerstwa obrony. Nikt jednak nie wie, na czym polegały przestępstwa generałów. – Myślę, że w chińskiej „zbrojeniówce” może być znaczna korupcja i ma ona wpływ na bojową wartość armii – sądzi tajwański ekspert Lin Ying-yu.

Przyznanie się przed spotkaniem z prezydentem Trumpem, że chińscy wojskowi są skorumpowani, nie dodało Xi Jinpingowi autorytetu, tym bardziej, że kilku z represjonowanych generałów to jego nominaci. Eksperci zwracają jednak uwagę, że chiński lider porzucił politykę swych poprzedników i spośród 69 mianowanych przez niego generałów 14 już wyrzucono z wojska, a niektórzy trafili do więzienia. Przy tym chińska armia ma ok. 200 generałów (trochę więcej niż polska).

Czytaj więcej

Polityka

Prezydent Chin Xi Jinping wezwał wojska do wzmocnienia gotowości do wojny

Chiński przywódca wezwał armię do zwiększenia „zdolności odstraszania i walki”. Stało się to zale...

Poza nimi w ciągu dwóch lat zdymisjonowano dwóch ministrów obrony. Całością spraw chińskiej armii i przemysłu obronnego zarządza tzw. Centralna Komisja Wojskowa. Na początku rządów Xi Jinpinga miała siedmiu członków, ale trzech już usunięto pod zarzutami korupcji.

W tle pojawia się jednak Tajwan i ewentualna inwazja na wyspę

– Tym razem rzecz nie dotyczy tylko brania łapówek, ale i lojalności – sądzi Neil Thomas z Carnegie Endowment.

 – Wielu z usuniętych dowódców – w tym sam He Weidong oraz główny politruk chińskiej armii, admirał Miao Hua – służyło jeszcze pod koniec ubiegłego stulecia w 31. Grupie Armii, która stacjonuje w prowincji Fujian. Po drugiej stronie Cieśniny Tajwańskiej jest właśnie Tajwan i ten region byłby frontowym przy jakiejkolwiek operacji przeciw wyspie – wskazuje kolejny ekspert.

W późniejszych latach He Weidong stał na czele Dowództwa Wschodniego Teatru Działań, które odpowiada za ewentualną inwazję na Tajwan. Jego następcą był również obecnie wyrzucony generał  Lin Xiangyang.