Komisja Europejska: Czas zaopiekować się opieką

Nowa europejska strategia w dziedzinie opieki zakłada, że dostępna i przystępna cenowo opieka wysokiej jakości jest inwestycją dla społeczeństwa – piszą unijni komisarze.

Publikacja: 07.09.2022 13:10

Europa przechodzi znaczące przemiany demograficzne, charakteryzujące się również starzeniem się społ

Europa przechodzi znaczące przemiany demograficzne, charakteryzujące się również starzeniem się społeczeństwa

Foto: AdobeStock

Na kilka dni przed orędziem przewodniczącej Komisji Europejskiej o stanie Unii przypominamy o ważnej deklaracji z zeszłego roku – europejskiej strategii w dziedzinie opieki, która ma na celu wspieranie mężczyzn i kobiet w znajdowaniu najlepszej opieki dla bliskich i najlepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Potrzeba uzyskania lub zapewnienia opieki jest czymś wspólnym dla nas wszystkich przez całe nasze życie. Szacuje się, że co trzeci Europejczyk ma obowiązki opiekuńcze, a ponad 9,1 mln osób – głównie kobiet – pracuje w sektorze opieki.

Inwestycja w równość

W Unii Europejskiej dążymy do stworzenia społeczeństwa, w którym wszyscy – młodzi i starsi, bez względu na zdolności fizyczne – mają równe szanse na realizację swoich życiowych celów. W związku z tym naszym celem jest większe uznanie wartości opieki, zarówno zawodowej, jak i nieformalnej, oraz zapewnienie powszechnego dostępu do wysokiej jakości usług opieki. Wysokiej jakości, dostępna i przystępna cenowo opieka umożliwia kobietom lepszy dostęp do rynku pracy, zwiększa ich zdolność do pozostania na tym rynku i podążania wybraną ścieżką kariery. Obecnie w UE bez zatrudnienia ze względu na obowiązki w zakresie opieki nieformalnej jest około 7,7 mln kobiet oraz 450 tys. mężczyzn. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni muszą mieć możliwość dokonywania rzeczywistego wyboru przy łączeniu obowiązków prywatnych i zawodowych. W związku z tym inwestycja w opiekę nad dziećmi i opiekę długoterminową jest inwestycją w równouprawnienie płci.

Czytaj więcej

Opieka zdrowotna i społeczna ma być bliższa potrzebującym

Opieka wysokiej jakości jest potrzebna na wszystkich etapach cyklu życia. Uczestnictwo dzieci w ofercie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem sprzyja ich rozwojowi i przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wykluczenia społecznego, co zapewnia dzieciom równy start w życiu. Bardziej dostosowane możliwości opieki w Europie przyczynią się do zmniejszenia obciążeń dla rodzin dzieci z niepełnosprawnościami – połową takich dzieci opiekują się obecnie wyłącznie rodzice.

Ambitne, ale realistyczne cele

W ramach nowej europejskiej strategii w dziedzinie opieki, przedstawionej 7 września, Komisja Europejska zaproponowała zmianę celów barcelońskich w zakresie opieki nad dziećmi, tak aby wczesną edukacją i opieką nad dzieckiem objętych było co najmniej 50 proc. dzieci poniżej trzeciego roku życia, a nie tylko 33 proc., jak to wynika z obecnego celu. W Polsce wskaźnik „użłobkowienia” wynosi 10 proc. W ciągu ostatnich 20 lat wskaźnik ten wzrósł na poziomie UE, jednak różnice między państwami członkowskimi są znaczne, gdyż waha się on od 6 proc. do 66 proc. Dzięki tym nowym ambitnym, ale realistycznym celom, chcemy osiągnąć rzeczywiste postępy we wszystkich państwach członkowskich i wszystkich regionach.

Dajmy ludziom wysokiej jakości wybór, aby zapewnić wysokiej jakości przyszłość. Opieka gwarantuje wysoki zwrot z inwestycji

Nasza europejska strategia w dziedzinie opieki zawiera również konkretne zalecenia dotyczące poprawy opieki długoterminowej. Pandemia COVID-19 uwidoczniła potrzebę stworzenia bardziej odpornego systemu opieki. Europa przechodzi znaczące przemiany demograficzne, charakteryzujące się również starzeniem się społeczeństwa. Oczekuje się w związku z tym, że liczba osób potencjalnie potrzebujących opieki długoterminowej wzrośnie z ok. 30 mln w 2019 r. do prawie 40 mln w 2050 r. Ok. 52 mln Europejczyków zapewnia nieformalną opiekę długoterminową członkom rodziny lub przyjaciołom.

Opieka skoncentrowana na jednostce

Wysokiej jakości i przystępna cenowo opieka długoterminowa wzmacnia pozycję osób starszych i osób z niepełnosprawnościami, pomagając im zachować autonomię i godnie żyć. Przyjęte w strategii podejście skoncentrowane na jednostce ma zatem na celu zapewnienie wyboru usług zgodnie z potrzebami obywateli. Chcemy, aby państwa członkowskie zwiększyły dostępność i różnorodność profesjonalnych usług opieki długoterminowej, takich jak opieka domowa, opieka środowiskowa i opieka rezydencjalna. Usługi opieki długoterminowej dobrze zintegrowane z opieką zdrowotną mogą przyczynić się do zmniejszenia obciążenia szpitali i innych placówek opieki zdrowotnej.

Sektor opieki boryka się z dramatycznym niedoborem pracowników, więc musimy rozwiązać ten problem, poprawiając warunki pracy, płace i szkolenia. W sektorze opieki w UE pracuje obecnie ponad 9,1 mln osób, z czego 90 proc. to kobiety. Do 2050 r. sektor ten będzie potrzebował co najmniej 1,6 mln nowych pracowników, aby utrzymać zakres opieki długoterminowej na obecnym poziomie – o którym zresztą wiemy, że nie zawsze jest wystarczający.

Wysokiej jakości wybór

Aby społeczeństwo było równe i sprawiedliwe, musimy zdobyć się na odwagę i zapewnić obywatelom wybór. Ludzie muszą być w stanie pogodzić obowiązki zawodowe i rodzinne. Każdemu dziecku należy zapewnić dostęp do wysokiej jakości opieki. Każda osoba w podeszłym wieku i osoba z niepełnosprawnością muszą mieć odpowiednie wsparcie i wysokiej jakości opiekę. Każdy pracownik sektora opieki musi być doceniany w swoim zawodzie.

Dajmy ludziom wysokiej jakości wybór, aby zapewnić wysokiej jakości przyszłość. Opieka gwarantuje wysoki zwrot z inwestycji. Nadszedł czas, aby zaopiekować się opieką.

Autorka

Dubravka Šuica

Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej do spraw demokracji i demografii

Autor

Nicolas Schmit

Komisarz do spraw miejsc pracy i praw socjalnych

Autorka

Helena Dalli

Komisarz do spraw równości

Na kilka dni przed orędziem przewodniczącej Komisji Europejskiej o stanie Unii przypominamy o ważnej deklaracji z zeszłego roku – europejskiej strategii w dziedzinie opieki, która ma na celu wspieranie mężczyzn i kobiet w znajdowaniu najlepszej opieki dla bliskich i najlepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Potrzeba uzyskania lub zapewnienia opieki jest czymś wspólnym dla nas wszystkich przez całe nasze życie. Szacuje się, że co trzeci Europejczyk ma obowiązki opiekuńcze, a ponad 9,1 mln osób – głównie kobiet – pracuje w sektorze opieki.

Pozostało 90% artykułu
Publicystyka
Maciej Wierzyński: Jan Karski - człowiek, który nie uprawiał politycznego cwaniactwa
Publicystyka
Paweł Łepkowski: Broń jądrowa w Polsce? Reakcja Kremla wskazuje, że to dobry pomysł
Publicystyka
Jakub Wojakowicz: Spotify chciał wykazać, jak dużo płaci polskim twórcom. Osiągnął efekt przeciwny
Publicystyka
Tomasz Krzyżak: Potrzeba nieustannej debaty nad samorządem
Publicystyka
Piotr Solarz: Studia MBA potrzebują rewolucji