W sprawie hejnału. Wojciech J. Poczachowski apeluje do Zarządu Polskiego Radia

Horyzonty | Specjalnie dla „W Sieci Opinii”

Wojciech Jerzy Poczachowski – radiowiec, a jeszcze nie dawno najpierw prezes Radia Katowice, a następnie członek zarządu Polskiego Radia SA – specjalnie dla „W Sieci Opinii” komentuje decyzję obecnego kierownictwa głównego programu publicznej radiofonii o zminimalizowaniu nadawania w samo południe hejnału z krakowskiej Wieży Mariackiej w Programie I Polskiego Radia. Jego zdaniem to „pomysł z rodzaju ‘w oparach absurdu’ i prowadzący do wyrugowania hejnału”. Wedle niego sprawa jest ważna i wymowna:

Po pierwsze – hejnał był nadawany od samych początków radia, czyli od roku 1927. Jest nierozłącznie związany z jego tradycją. Nawet w latach stalinowskich hejnał oznajmiał Polakom nie tylko, że wybiła właśnie godzina 12.00, ale że Polska trwa. Wszak ten hejnał ma znaczenie głęboko symboliczne i jest obecny na antenie radiowej nie przez przypadek. W Krakowie rozbrzmiewa od średniowiecza i jest najstarszym w świecie hejnałem, granym w tym samym mieście właściwie bez przerwy przez wieki.

Poczachowski przywołuje najstarszy opis hejnału – z 1392 r.:

Z wyższej wieży Kościoła Mariackiego, zwanej hejnalicą, (która jest zarazem najwyższą wieżą w Krakowie) przed wiekami strażnik miejski trąbką dawał sygnał rano do otwierania, zaś wieczorem do zamykania bram grodu. Ale nie tylko. Trąbił na alarm, gdy dostrzegł pożar lub zbliżającego się wroga. Gdy w czasie najazdu tatarskiego w roku 1241 (lub 1251) Tatarzy podeszli aż pod Kraków, strażnik zaczął grać hejnał. Zdążono zamknąć bramy miejskie, ale tatarska strzała przeszyła gardło hejnalisty, nim skończył melodię. Na pamiątkę tego zdarzenia melodia już zawsze urywa się gwałtownie w tym miejscu.

Po czym podkreśla:

W moim głębokim przekonaniu media publiczne kierują się zasadniczo innymi celami, niż media komercyjne. Do tych zaś celów należy m.in. budowanie tożsamości narodowej i historycznej Polaków, a jednocześnie wzmacnianie poczucia narodowej wspólnoty i tożsamości. Ta nieszczęsna decyzja o wykastrowaniu hejnału z Wieży Mariackiej wpisuje się w projekty, które najlepiej symbolizuje ograniczenie, czy nawet wręcz likwidacja nauki historii w naszych szkołach. To niedobre decyzje.

Podkreśla też iż takie pomysły nie są niczym nowym:

Będąc prezesem Polskiego Radia Katowice wprowadziłem m.in. –  a raczej przywróciłem – emisję Hymnu Polskiego o północy. Spotkało się to z niesamowitą furią środowisk, nastawionych niechętnie wobec polskiej tożsamości Górnego Śląska, w tym czworga członków ówczesnej Rady Nadzorczej. Mam zatem świadomość, do czego takie decyzje zmierzają i że nie są dziełem przypadku.