Wybory samorządowe: Gminny herb na plakatach w kampanii wyborczej

Z przepisów nie wynika, czy można zabronić opatrywania herbem ulotek i plakatów kandydatów.

Publikacja: 10.11.2014 08:47

Wybory samorządowe: Gminny herb na plakatach w kampanii wyborczej

Foto: Fotorzepa, Piotr Guzik PG Piotr Guzik

Herb gminy nie może być wykorzystywany w kampaniach wyborczych przez podmioty biorące w nich udział bez względu na rodzaj wyborów – powszechnych czy lokalnych. Takie postanowienia zawiera wiele uchwał określających zasady używania gminnych symboli.

Dobra osobiste

Czy jednak wprowadzanie takich reglamentujących przepisów jest zgodne z powszechnie obowiązującymi normami prawa?

– Nie ma wątpliwości, że herb gminy jest jej dobrem osobistym w rozumieniu art. 23 kodeksu cywilnego – mówi Katarzyna Wlaźlak, adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. – Niejasny pozostaje natomiast zakres kompetencji uchwałodawczych organu stanowiącego w tej sprawie. Raz orzecznictwo sądów administracyjnych uznaje, że rada gminy może co prawda herb ustalić, ale nie ma podstawy prawnej do określania zasad jego używania. Innym razem, że rada gminy ma prawo podejmować wszelkie uchwały w przedmiocie własnego herbu oraz dysponować herbem jako swoim dobrem osobistym – wyjaśnia adiunkt Wlaźlak.

W ocenie prof. Andrzeja Szewca z Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach przychylić się należy do tego drugiego stanowiska.

– Każda osoba prawna, nawet jeżeli jest równocześnie osobą prawa publicznego, jest uprawniona do dysponowania swoim dobrem osobistym – mówi prof. Szewc. – W konsekwencji ma prawo ustalać zasady korzystania z niego.

Podobne stanowisko wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 marca 2009 r., wskazując, że co prawda upoważnienie ustawowe zawarte w art. 3 ust. 1 ustawy o odznakach i mundurach mówi jedynie o prawie jednostki samorządu terytorialnego do ustanowienia własnego herbu, ale w kontekście art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym należy uznać prawo gminy do podejmowania wszelakich uchwał w przedmiocie własnego herbu, a więc również zasad jego używania (sygn. II OSK 1454/08).

Granice ochrony

W ocenie Ireneusza Krześnickiego, eksperta w sprawach samorządowych, próby wprowadzenia odpłatności za korzystanie z gminnego herbu czy to w celach komercyjnych, czy też nie, nie mają żadnego oparcia w obowiązujących przepisach.

– Zasady używania herbu gminy nie mogą również obejmować restrykcji wykraczających poza ograniczenia wynikające z przepisów o ochronie dóbr osobistych – mówi ekspert. – Oznacza to, że nikomu nie można zabronić noszenia znaczka z herbem gminy, umieszczania herbu na papierze firmowym czy taksówce świadczącej usługi przewozowe, a także wykorzystywania herbu na wiele innych sposobów, jeżeli nie będzie to naruszało dóbr osobistych gminy – tłumaczy Ireneusz Krześnicki.

Rada gminy w zasadach używania herbu nie powinna zatem wprowadzać zakazów wykorzystywania tego wizerunku. Również w kampanii wyborczej.

– Herb jest własnością publiczną i nikt nie może reglamentować prawa używania go – podkreśla Ireneusz Krześnicki.

Warto także zwrócić uwagę, że zgodnie z treścią art. 94 konstytucji stanowione przez organy gminy akty prawa miejscowego obowiązują tylko i wyłącznie na obszarze działania tych organów, czyli w granicach gminy.

Oznacza to ni mniej, ni więcej, tylko tyle, że chroniony gminną uchwałą herb może być, w sposób zupełnie dowolny i bez żadnych ograniczeń, używany już za jej granicami.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara