Sławomir Paruch, radca prawny, partner w kancelarii Raczkowski Paruch
W oczekiwaniu na zmiany
Choć ustawodawca dość szczegółowo wskazuje zakres spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu (sposób usprawiedliwiania nieobecności w pracy, zakres przysługujących pracownikom zwolnień od pracy oraz przypadki, w których za czas nieobecności lub zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia), to brakuje wytycznych co do treści rozporządzenia. Rozporządzenie jest aktem wykonawczym i powinno jedynie konkretyzować przepisy ustawy. Tymczasem art. 298
2
k.p. upoważnia ministra pracy i polityki socjalnej do wykreowania nowego uprawnienia pracowników do dodatkowych dni płatnego zwolnienia od pracy oraz odpowiadającego temu uprawnieniu obowiązku pracodawcy do udzielenia tych zwolnień.
Wątpliwości co do konstytucyjności delegacji ustawowych zawartych w Kodeksie pracy, m.in. właśnie w art. 298
2
k.p., wyraził już Rzecznik Praw Obywatelskich (pismo do MPiPS z 15 lipca 2009 r.). Dopóki jednak sprawą nie zajmie się Trybunał Konstytucyjny, dopóty ustawodawca zapewne nie podejmie się zmiany tych przepisów.
Katarzyna Dulewicz, radca prawny, partner w kancelarii CMS
Ryzykowne odmawianie
Firma, która nie stosowałaby przepisów rozporządzenia z 15 maja 1996 r., działałaby bardzo ryzykownie. Gdyby pracodawca odmówił pracownikowi urlopu okolicznościowego, np. na ślub, a następnie rozwiązał z nim umowę o pracę z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, naraziłby się na odpowiedzialność. Ze względu na ukształtowaną praktykę udzielania urlopów okolicznościowych i szeroko rozumiany interes pracownika, a także zasady współżycia społecznego, sąd pracy mógłby uznać, że rozwiązanie umowy o pracę było nieuzasadnione. W takiej sytuacji pracodawca musiałby przywrócić zwolnionego pracownika do pracy. Sąd mógłby także nałożyć na firmę karę grzywny. Dlatego dopóki Trybunał Konstytucyjny nie zakwestionuje zgodności rozporządzenia z konstytucją, pracodawcy powinni je stosować.
Ważne orzecznictwo
- wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 czerwca 2000 r. (K 34/99; DzU z 2000 r. nr 53, poz. 649)
- wyrok TK z 25 stycznia 2005 r. (K 25/04; DzU z 2005 r. nr 23, poz. 192)
- wyrok TK 8 czerwca 2011 r. (K 3/0; DzU z 2011 r., poz. 129)
- wyrok TK z 31 marca 2009 r. (K 28/08; DzU z 2009 nr 58 poz. 485) - orzeczenie TK z 22 września 1997 r. (K 25/97; OTK nr 3-4/1997, poz. 35),
- postanowienie Sądu Najwyższego z 11 lutego 2009 r. (V CZ 5/09).