Marek Michalak i Adam Bodnar zwracają uwagę, iż głównym celem penalizacji uchylania się od obowiązku płacenia świadczeń alimentacyjnych jest zabezpieczenie materialne dla osób najbliższych sprawcy, w szczególności dzieci. W ocenie Rzeczników, kara pozbawienia wolności temu nie sprzyja, gdyż zaledwie około 29% spośród osadzonych mających zobowiązania alimentacyjne jest zatrudnionych, a w stosunku do pozostałych skazanych, od lat pozostaje nierozwiązany problem wykonywania pracy. „Nie umniejszając prewencyjnemu aspektowi kary pozbawienia wolności i stosowania jej w przypadku osób, które zazwyczaj pierwszy wyrok otrzymują z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, ale uporczywie uchylają się w dalszym ciągu od płacenia alimentów, to jednak ich pobyt w jednostkach penitencjarnych nie przyczynia się do zabezpieczenia bieżących potrzeb osób uprawnionych, a wręcz pogłębia zadłużenie zobowiązanych, a także generuje znaczne koszty społeczne" – piszą Ombudsmani.
Dlatego Rzecznicy zwracają się z postulatem wykorzystania Systemu Dozoru Elektronicznego w przypadku przestępstwa niealimentacji. Pozwoliłoby to na skuteczniejszą realizację polityki państwa w zakresie zabezpieczenia potrzeb osób uprawnionych do alimentów.
Adam Bodnar i Marek Michalak zauważają problem dot. zastosowania SDE w przypadku skazanych na karę pozbawienia wolności powyżej roku, gdyż SDE może być stosowany jedynie w przypadku odbywającego karę pozbawienia wolności do roku. W związku z tym Ombudsmani postulują zmianę przepisów Kodeksu karnego wykonawczego.
Rzecznik Praw Dziecka wraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich powołali wspólny Zespół Ekspertów ds. Alimentów, którego głównymi zadaniami są m.in. zmniejszenie przyzwolenia społecznego na niepłacenie alimentów i ukrywanie dochodów, a także wypracowanie propozycji działań prowadzących do zmian systemowych w zakresie niealimentacji.
