Dyrektor nie może rozwiązać klasy w trakcie roku szkolnego

We wrześniu bardzo wielu pytań rodziców pyta, czy dyrektor może rozwiązać klasę lub oddział przedszkolny na początku roku szkolnego i przenieść uczniów do innej szkoły. Sytuacja taka ma najczęściej miejsce w dużych miastach, gdzie funkcjonuje kilka szkół tego samego typu. W tym roku pierwszą klasę, powołując się na decyzję władz dzielnicy, chce rozwiązać m.in. dyrektor Szkoły Podstawowej nr 330 w Warszawie. Rodzice o planach szkoły i samorządu dowiedzieli się pod koniec pierwszego tygodnia nauki.

– Dyrektor zachęcał nas do przepisania dzieci do trzech konkretnych szkół, które w przeciwieństwie do SP nr 330 pracują w trybie zmianowym – mówi Agnieszka Dudzińska, mama Stefana. Taka propozycja została przedstawiona również tym rodzicom, dla których SP nr 330 jest szkołą rejonową.

Mateusz Pilich, prawnik, ekspert od prawa oświatowego wskazuje, że dyrektor nie może tak po prostu wykreślić dziecka z księgi uczniów. Musi działać na podstawie statutu szkoły. - Mógłby tak ewentualnie zrobić, gdyby rodzice sami zdecydowali się zapisać dziecko gdzie indziej – mówi Pilich.

Ucznia szkoły podstawowej, zgodnie z art. 39 ust. 2 i 2a ustawy z 7 września 1991 r o systemie oświaty (uso) nie można bowiem w ogóle skreślić z listy uczniów. Jedynie, w uzasadnionych przypadkach, kurator oświaty w drodze decyzji administracyjnej podjętej na wniosek dyrektora szkoły może przenieść ucznia do innej szkoły. Od takiej decyzji rodzicom służy odwołanie do Ministra Edukacji Narodowej.

Tylko rodzice mogą zatem podjąć decyzję o przeniesieniu dziecka do innej szkoły. Nikt jednak nie może ich do tego zmusić, a bez ich zgody nie może podjąć żadnych kroków.

Zgodnie z

rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania (Dz. U. z 2002 Nr 23, poz. 225 ze zmianami)

szkoła podstawowa prowadzi księgę ewidencji dzieci podlegających obowiązkowi szkolnemu, zamieszkałych w obwodzie szkoły. Każda placówka ma zatem określony obwód, do którego mają prawo uczęszczać dzieci zamieszkałe na jego terenie. Bez zmiany obwodu nie ma możliwości nakazania dzieciom realizowania obowiązku szkolnego w innej szkole. Zmiana granic obwodu wymaga uchwały rady gminy (art. 17 ust. 4 oso), która musi być ogłoszona w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

- Tego rodzaju zmiany powinny jednak być dokonywane przed rozpoczęciem roku szkolnego, a nie w jego trakcie – mówi Paulina Klimek, rzecznik prasowy ministerstwa edukacji.

Szkoła ponadto prowadzi księgę uczniów; do której obok m.in. imienia i nazwiska, daty i miejsce urodzenia, numer PESEL wpisuje się także datę przyjęcia ucznia do szkoły oraz klasę, do której ucznia przyjęto.

- W księdze uczniów odnotowuje się datę ukończenia szkoły albo datę i przyczynę opuszczenia szkoły przez ucznia – dodaje Paulina Klimek.

Oznacza to, że jeśli szkoła jest szkołą rejonową, to jeśli klasa została rozwiązana, to uczeń z jej obwodu, może być przeniesiony co najwyżej do innej klasy.

Należy przy tym pamiętać, że zgodnie rozporządzeniem ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. nr 61 poz. 624 z późn. zm.) szczegółową organizację nauczania, wychowania i opieki w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji szkoły opracowany przez dyrektora do 30 kwietnia każdego roku. Arkusz zatwierdza organ prowadzący do 30 maja danego roku. Zgodnie z tymi przepisami zatem oddział mógłby zostać zlikwidowany, ale z końcem roku szkolnego na podstawie arkusza na nowy rok szkolny. W arkuszu bowiem zamieszcza się m.in.: liczbę pracowników szkoły, ogólną liczbę godzin zajęć edukacyjnych finansowanych ze środków przydzielonych przez organ prowadzący. Na jego podstawie zaś dyrektor, z uwzględnieniem zasad ochrony zdrowia i higieny pracy, ustala tygodniowy rozkład zajęć określający organizację obowiązkowych i nadobowiązkowych zajęć edukacyjnych. Arkusz organizacyjny określa zatem liczbę oddziałów, które funkcjonują w szkole, zgodnie z założeniami przekazanymi dyrektorowi przed sporządzeniem arkusza organizacji szkoły. Zatem liczba klas powinna być ustalona do 30 maja. Likwidacja klasy na początku roku szkolnego oznacza konieczność dokonania zmian w arkuszu. Co prawda praktyką jest, że dyrektorzy w takiej sytuacji przygotowują aneks do arkusza i uzyskują zgodę organu prowadzącego. Aneksowanie arkusza nie ma jednak żadnej podstawy prawnej. W skardze do kuratora oświaty, można zatem wskazać na bezpodstawne, bowiem nie wynikające z arkusza organizacyjnego szkoły, likwidację klasy.

Szkoły Podstawowe Zadania Samorządu

Pozostało 89% artykułu