Do Sejmu trafił właśnie projekt nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, wniesiony przez grupę posłów PiS (w dużej mierze złożoną z parlamentarzystów z Solidarnej Polski). Jego głównym celem jest przyznanie świadczenia sołtysom, którzy osiągnęli wiek emerytalny (60 lat kobiety i 65 mężczyźni) i co najmniej dwie kadencje pełnili swoją funkcję. Kwota miesięcznej wypłaty ma wynosić 300 zł. Z kolei przelewy będzie wykonywał organ rentowy wypłacający sołtysowi emeryturę. Środki na ten cel mają pochodzić z budżetu państwa.
Projektodawcy tłumaczą, że świadczenie ma służyć docenieniu grupy ludzi, którzy wykonując swoją funkcję, przyczyniali się przez wiele lat do rozwoju i aktywizacji lokalnej społeczności.
Eksperci są innego zdania.
– Rozpatruję tę propozycję jedynie w kontekście walki o głosy w zbliżających się wyborach. I zapewne to dopiero początek propozycji dla różnych grup, które będą się w najbliższym czasie pojawiać – mówi Arkadiusz Pączka z Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Podobnie uważa Jeremi Mordasewicz z Konfederacji Lewiatan. I dodaje:
– Jestem przeciwny szatkowaniu systemu emerytalnego poprzez wprowadzenie tego typu rozwiązań.
Co ciekawe, pod koniec 2022 r. w odpowiedzi na interpelację poselską Anna Gembicka, sekretarz stanu w resorcie rolnictwa i rozwoju wsi, także negatywnie wypowiadała się o dodatku pieniężnym do emerytur i rent dla osób pełniących funkcję sołtysa. Jak argumentowała, powszechny system emerytalny opiera się na zasadzie ekwiwalentności odprowadzonych składek i należnego świadczenia. Im bardziej ubezpieczony partycypował w tworzeniu dochodów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w tym większym stopniu ma prawo z nich korzystać.
Dlatego zdaniem resortu rolnictwa przyznanie dodatkowego świadczenia do emerytury, które nie wynika z wniesionego przez ubezpieczonego wkładu w postaci składki ubezpieczeniowej, nie znajduje uzasadnienia w konstrukcji systemu ubezpieczeń społecznych.
Ponadto pełnienie funkcji sołtysa nie mieści się w przewidzianych przez system ubezpieczeń społecznych kategoriach ryzyk ubezpieczeniowych, które obejmują przede wszystkim utratę możliwości osiągania dochodów z pracy wskutek starości lub niezdolności do pracy spowodowanej stanem zdrowia. Zdaniem resortu w systemie emerytalnym brakuje więc miejsca dla preferencji dla wybranych grup ubezpieczonych, a przyznanie nowych dodatków do emerytury doprowadziłoby do naruszenia reguły nietworzenia nowych uprawnień, nieznajdujących pokrycia w składkach.
Co więcej, zdaniem resortu rolnictwa wprowadzenie dodatków do świadczeń z tytułu pełnienia funkcji sołtysa doprowadziłoby do wypaczenia samej idei pracy społecznej.
Etap legislacyjny: trafił do Sejmu.
Czytaj więcej
Rada gminy miała prawo uregulować w uchwale, która dieta ma pierwszeństwo w wypłacie w przypadku zbiegu diety sołtysa i radnego. Mogła też określić sposób jej wypłaty.