Matka zastępcza to nie najbliższa rodzina - WSA o świadczeniu pielęgnacyjnym z tytułu opieki nad ciotką

Obecnie ma 82 lata i od 2012 r. jest osobą niepełnosprawną, wymagającą opieki. Toteż Beata W. złożyła wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawną ciotką. Przyznanie takiego świadczenia przewiduje ustawa o świadczeniach rodzinnych. Prezydent Białegostoku i samorządowe kolegium odwoławcze załatwili jednak wniosek negatywnie. Zwrócili uwagę, że osoba ubiegająca się o świadczenie pielęgnacyjne winna wchodzić w krąg osób, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Są to krewni w linii prostej oraz rodzeństwo. Beata W. nie jest ani taką krewną, ani siostrą osoby, którą się opiekuje. Nie może więc otrzymać świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad ciotką. Potwierdza to uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2013 r., zgodnie z którą osobie, której nie obciąża obowiązek alimentacyjny względem pełnoletniego, niepełnosprawnego członka rodziny nie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne.

W skardze do WSA w Białymstoku Beata W. wyraziła opinię, że różnicowanie rodzica biologicznego i zastępczego narusza konstytucyjną zasadę równości. Ciotka wraz z mężem byli bowiem przez 15 lat spokrewnioną rodziną zastępczą. Jednak również WSA, związany przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ich wykładnią przez NSA, oddalił skargę.

Czytaj też: Wnuczka opiekująca się dziadkiem dostanie świadczenie pielęgnacyjne - wyrok WSA

Zgodnie z uchwałą NSA z 2013 r. przepisy odsyłające do kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jednoznacznie ograniczają krąg osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawnym członkiem rodziny do krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa. Czyli do osób, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Ponieważ skarżąca nie ma takiego prawnego obowiązku, brakuje podstaw do przyznania świadczenia. Nie może tego zmienić fakt, że ciotka była przez 15 lat matką zastępczą.

Orzeczenie WSA, oparte na k.r.i.o., przepisach ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz uchwale NSA z 2013 r., zaakceptował w pełni NSA, oddalając skargę kasacyjną Beaty W. Sędzia sprawozdawca Zygmunt Zgierski powiedział, że wszystkie wspomniane uregulowania prawne wiążą uprawnienia do ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne z istnieniem obowiązku alimentacyjnego. A stosunek pieczy zastępczej ustaje z osiągnięciem pełnoletności przez dziecko znajdujące się pod taką pieczą. Orzeczenie jest prawomocne.

Sygnatura akt: I OSK 1954/20