Deregulacja może obniżyć jakość usług

Dostęp do zawodu przewodnika miejskiego, notariusza oraz zarządcy i pośrednika nieruchomości, a także detektywa był przedmiotem wczorajszego wysłuchania publicznego w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów.

Zgodnie z propozycjami, jakie powstały w Ministerstwie Sprawiedliwości deregulacja ma być szansą na znalezienie pracy dla kilkudziesięciu tysięcy młodych Polaków. Takie przekonanie wyraża Jarosław Gowin, minister sprawiedliwości, który uważa, że spadną też ceny niektórych usług.

I tak na przykład w rządowym projekcie proponuje się łatwiejszy dostęp do zawodu notariusza. Osoba po zdanym egzaminie notarialnym miałaby możliwość otrzymania nominacji notarialnej na czas określony. A jeżeli by się sprawdziła, to wówczas miałaby uzyskać pełną nominację na notariusza.

Dziś kandydat do tej funkcji po odbytej aplikacji i zdanym egzaminie notarialnym musi jeszcze odbyć dwa lata asesury. Dopiero wtedy uzyska nominację notarialną, o ile dostanie pozytywna ocenę, że nadaje się do wykonywania tego zawodu.

Jednak zdaniem Krajowej Rady Notarialnej (KRN) wprowadzenie instytucji notariusza na czas określony pozwoli otwierać kancelarie notarialne osobom niedostatecznie przygotowanym do samodzielnego dokonywania czynności notarialnych. Notariusze wskazują, że taka osoba praktyczne umiejętności będzie nabywać zaledwie w ciągu 80, a nie jak dziś przez 800 dni, spędzonych w kancelarii w czasie etatowej aplikacji i asesury.

- Jesteśmy przedstawicielami państwa i działamy w jego imieniu. Notariusz musi więc być bardzo dobrze przygotowany – mówił w Sejmie Tomasz Janik, prezes KRN. Dodawał, że dzięki notariuszom gros spraw dotyczących nieruchomości nie trafia na wokandy sądowe.

Jednak przeciw obowiązkowi obycia asesury opowiadali się tegoroczni absolwenci aplikacji notarialnej.

- Asesura jest barierą w dostępie do zawodu notariusza – podkreślała Izabela Zakrzewska, absolwentka aplikacji notarialnej. Zaznaczyła, że niezbędny staż zdobywa się u swoich patronów w trakcie aplikacji.

- Pomimo zdanego egzaminu nie mogę wykonywać tego zawodu. Musze odbyć asesurę. Takiego problemu nie mają natomiast osoby po aplikacji radcowskiej czy adwokackiej – argumentowała Izabela Zakrzewska.

Deregulacja ma też otworzyć drzwi do zawodu zarządcy nieruchomości i pośrednika nieruchomości. Dziś trzeba mieć wyższe wykształcenie, kierunkowe studia podyplomowe i odpowiednią praktykę, by uzyskać licencję w tych zawodach. Po zmianach te wymagania znikną, a będzie jedynie konieczność wpisania się do centralnego rejestru osób wykonujących te zawody.

- Obsługa nieruchomości wymaga rozległej i złożonej wiedzy. To nie jest handel pietruszką – podkreśliła w Sejmie prof. Stanisława Kalus z Uniwersytetu Śląskiego. Zaznaczała, że po zmianach, polscy pośrednicy zostaną wyparci z rynku przez wyspecjalizowanych pośredników z innych krajów. Dodała, że w ten sposób w Polsce nie będziemy mieli rozeznania o nieruchomościach na terenie kraju.