Skoro na urlopie bezpłatnym nie wykonuje się pracy i nie otrzymuje wynagrodzenia, to można otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Takie jest sedno wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.
Sąd rozpatrywał sprawę matki, która wzięła urlop bezpłatny, by opiekować się niepełnosprawnym synem. Złożyła wniosek o świadczenie pielęgnacyjne, ale prezydent jej miasta, a potem samorządowe kolegium odwoławcze odmówili.
Argumentowano, że kobieta nie zrezygnowała z pracy: pozostaje w stosunku zatrudnienia pomimo udzielenia jej przez pracodawcę urlopu bezpłatnego. Aby otrzymać świadczenie, powinna wypowiedzieć umowę. Urlop bezpłatny powoduje bowiem jedynie czasowe zawieszenie obowiązku świadczenia pracy po stronie pracownika, a po stronie pracodawcy obowiązku wypłacania wynagrodzenia.
Matka wniosła skargę do sądu. Uzasadniła, że pracownik korzystający z urlopu bezpłatnego nie ma prawa do świadczeń wynikających z ubezpieczenia chorobowego, jak również okres ten nie jest okresem składkowym. Nie jest uwzględniany w stażu pracy. Skarżąca zaznaczyła ponadto, że świadczenie pielęgnacyjne ma na celu zrekompensowanie strat materialnych związanych z rezygnacją z zatrudnienia w celu opieki nad osobą jej wymagającą.
Sąd przyznał rację kobiecie. W myśl art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki m.in. nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zgodnie zaś z art. 174 § 2 kodeksu pracy urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Na urlopie bezpłatnym mimo trwania stosunku pracy wzajemne obowiązki i uprawnienia stron zostają zawieszone.
Skarżąca pozostaje w stosunku pracy, ale nie wykonuje pracy i nie otrzymuje wynagrodzenia. Należy więc uznać, że spełnia ona przesłankę rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Za takim rozumieniem przepisów przemawia także wykładnia celowościowa. Świadczenie pielęgnacyjne ma charakter socjalny. Celem tego świadczenia jest kompensacja strat materialnych powstałych na skutek rezygnacji z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem.
Sąd wyjaśnił również, że należy dokonać prokonstytucyjnej wykładni przepisów, pozwalającej na przestrzeganie zasad: równości wobec prawa (art. 32 ust. 1 konstytucji), sprawiedliwości społecznej (art. 2 konstytucji), obowiązku udzielania szczególnej pomocy rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej (art. 71 ust. 1 konstytucji) i osobom niepełnosprawnym (art. 69 konstytucji).
Dlatego WSA w Gliwicach uchylił niekorzystną dla matki decyzję.
Roczny dostęp do treści rp.pl za pół ceny
Sygnatura akt: II SA/Gl 190/22
Czytaj więcej
Za przyznanie świadczenia można narazić się wojewodzie. A odmowa wsparcia zostanie uchylona przez sąd.
