Adrian Zandberg: Ludzie wiedzą, o co Lewicy chodzi

W jakim miejscu chciałby pan, żeby znajdowała się Lewica w styczniu przyszłego roku?

Chciałbym, żebyśmy za rok byli parę kroków bliżej naszego celu. A ten cel jest jasny – po kolejnych wyborach lewicowa większość w parlamencie i lewicowy rząd. To jest powód, dla którego jesteśmy w parlamencie, i sens naszej pracy. Także sens powołania do życia tej pluralistycznej, lewicowej koalicji, której siłą jest różnorodność. Ona pozwala na to, by docierać i reprezentować różne grupy wyborców.

W waszych planach musi być chyba założenie, że jeśli poparcie ma rosnąć, to musi też skądś przepływać. Od Koalicji Obywatelskiej?

Także, oczywiście, że tak. Dzisiaj mamy sytuację, w której bardzo wielu wyborców głosuje, bądź głosowało, na dwa duże bloki – konserwatywno-prawicowy i centroprawicowy. Czyli na blok PiS-owski i ten zbudowany wokół środowiska Platformy. To się chyba będzie zmieniało, po różnych stronach sceny politycznej. Na pewno zmienia się po stronie konserwatywno-liberalnej.

Ma pan na myśli Konfederację i PiS?

Mam na myśli to, co dzieje się dzisiaj na styku PSL i PO. Mam na myśli wielu wyborców, identyfikujących się jako konserwatywno- -liberalni, którzy dzisiaj patrzą raczej na Polskie Stronnictwo Ludowe niż na Platformę jako partię, która odpowiada ich poglądom, wrażliwości i oczekiwaniom. Te rzeczy się więc zmieniają. To nie jest tak, że te dwa bloki są wyryte w skale i będą nam zawsze towarzyszyły w tej formie, w jakiej są teraz.

Tak samo druga sprawa to jest to, o czym pan wspomniał, czyli Konfederacja oraz Prawo i Sprawiedliwość. Trzecia rzecz, moim zdaniem istotna w pewnej perspektywie, to to, co będzie robiło środowisko Porozumienia. Myślę, że ma ono ambicje sięgające zdecydowanie dalej niż jego obecna rola w ramach Zjednoczonej Prawicy. Nie nastawiam się więc na to, że scena polityczna w perspektywie kilku lat będzie stabilna. Nie tylko Lewica jest „walcem", który wjeżdża i zmienia tę konfigurację.

Nie ma pan wrażenia, że ten „walec" jednak przez ostatnie miesiące trochę wyhamował? W sondażach skoków poparcia dla Lewicy nie widać.

Ludzie nie podejmują decyzji o tym, na kogo zagłosują, z dnia na dzień, pod wpływem jednego wydarzenia. To jest proces. Inna sprawa, że z mojej perspektywy to, co było ważne w pierwszych tygodniach w parlamencie, to było bardzo jasne i czytelne powiedzenie, czym jest projekt Lewicy. Takie zdefiniowanie go, żeby każdy, niezależnie od stopnia zainteresowania polityką, zapytany o to, był w stanie czysto intuicyjnie odpowiedzieć: tak, wiem, o co im chodzi. Myślę, że ludzie wiedzą już dziś, o co Lewicy chodzi. Teraz naszą rolą jest to, żeby przekonać więcej osób do tego, że ta wizja jest w ich interesie.

Droga do dominacji Lewicy na scenie politycznej wiedzie przez Pałac Prezydencki?

Możliwych dróg jest wiele. Mamy pewną paletę scenariuszy, w ramach których się poruszamy. Jestem w stanie wyobrazić sobie zarówno wariant, w którym droga do lewicowego rządu prowadzi poprzez zdobycie urzędu prezydenckiego, jak i taki, w którym dochodzimy do parlamentarnej większości w kilkuletniej perspektywie. Nie jest oczywiście tak, że musimy postawić wszystko na jedną kartę, bo jeśli się nie uda, to jesteśmy w dramatycznej sytuacji. Jest wręcz odwrotnie, bo naszą siłą w tym momencie są procesy społeczne, które służą wzmacnianiu się Lewicy.

Jakie procesy?

Pierwsza sprawa to dosyć widoczna, chyba już niekontestowana, rosnąca waga spraw takich jak klimat i środowisko dla wyborców i wyborczyń z każdym kolejnym rokiem wchodzących do życia obywatelskiego. To już można było zobaczyć w tych wyborach parlamentarnych, gdzie jedną z grup społecznych, które bardzo silnie zagłosowały za lewicową listą, byli młodzi wyborcy. Pewien trend, jeżeli chodzi o ich zainteresowanie lewicową ofertą, jest tutaj moim zdaniem dosyć jednoznaczny. Druga sprawa – Polska staje się krajem, w którym coraz więcej osób chce rozdziału Kościoła od państwa. Nie ze względu na jakąś ideologiczną wojnę, tylko z trywialnej przyczyny, że spada uczestnictwo zarówno w praktykach religijnych, jak i w deklarowanej przynależności do związków wyznaniowych. I trzecia sprawa – niezależnie od tego, jak oceniać, czy polska transformacja i w jakim zakresie okazała się sukcesem, a gdzie ponieśliśmy porażki, jest jasne, że ten okres już się zamknął. Dzisiaj Polska stoi przed wyzwaniami, na które nie można powtarzać odpowiedzi na pytania z lat 90. poprzedniego wieku. To oznacza np., że pewne „świętości" w polskim myśleniu, polskiej debacie publicznej, jeżeli chodzi o podejście do roli państwa w inwestycjach, odpowiedzialności za badania, rozwój, nowoczesne technologie, wymagają przewartościowania. Szermierzem tego przewartościowania, tej aktywnej roli demokratycznego państwa, jest w polskiej polityce tylko Lewica.

PiS też jest takim szermierzem. Chyba cała filozofia obecnego rządu się na tym opiera.

Tylko że niestety mamy tutaj do czynienia z dosyć daleko idącym rozziewem między opowieścią a tym, co widać w tabelkach – pomiędzy deklaracją a praktyką.

A dlaczego to nie pan kandyduje na prezydenta?

Kiedy latem 2019 roku podjęliśmy decyzję o budowie lewicowej koalicji, zdecydowaliśmy o paru sprawach w dłuższej perspektywie. Jedną z nich było to, że Robert Biedroń nie wystartuje w wyborach do Sejmu – właśnie dlatego, że mamy dla niego inne zadanie. Myślę, że teraz jest już dla wszystkich jasne jakie. Ja mogę odpowiedzieć trochę podobnie: nie wystartuję w wyborach prezydenckich, ponieważ mam nieco inne zadanie. Jest nim teraz praca w Sejmie i przygotowywanie nas do tego, by w perspektywie kolejnych wyborów być gotowym do objęcia władzy.