- Albo mamy szacunek do poległych w II WŚ, albo propagandę władzy depczącej przeszłość – napisał poseł na Twitterze.
Podczas sobotniej prezentacji Nowego Ładu, wicepremier i prezes PiS Jarosław Kaczyński zapowiedział odbudowę polskich zabytków w tym Pałacu Saskiego w Warszawie.
- Chcemy rozbudowywać polskie muzea. W tej chwili jest w realizacji albo w zaawansowanych bardziej planach około stu. Ale to ciągle bardzo daleko od przeciętnej Zachodniej Europy. Będziemy tą drogą szli. Będziemy odbudowywali zabytki, zamki, Pałac Saski – wyliczał Jarosław Kaczyński.
Zapowiedział, że będą budowane nowe teatry, nowe pomieszczenia i gmach dla Opery Królewskiej.
Odbudowa Pałacu to zniszczenie Grobu
Ten pomysł nie podoba się Franciszkowi Sterczewskiemu, posłowi KO. - Odbudowa Pałacu Saskiego oznaczałaby zniszczenie Grobu Nieznanego Żołnierza. Albo mamy szacunek do poległych w II WŚ, albo propagandę władzy depczącej przeszłość – napisał na Twitterze.
Jego wpis wzbudził wiele kontrowersji. Natychmiast pojawiły się głosy przypominające, że Grób Nieznanego Żołnierza powstał przed wojną i był częścią Pałacu Saskiego.
- Muszę Panu Posłowi powiedzieć coś trudnego: Grób stał przed wojną w tym samym miejscu i był częścią istniejącego pałacu. Poważnie – napisał jeden z internautów.
Poseł odpowiedział: - „Czy tak trudno zrozumieć, że piszę o Grobie Nieznanego Żołnierza w obecnym kształcie i znaczeniu? Ponowne jego wpisanie w gmach Pałacu będzie zniszczeniem obecnej wymowy".
Dodał, że odbudowa tej arkady w historycznym kształcie, czyli ponowne wpisanie tego ostańca w obręb gmachu, oznacza zniszczenie wolno-stojącego świadka historii.
Poseł podkreślił, że albo mamy stan obecny, pomnik utworzony przez historię, albo odbudowę przedwojennej arkady. - Nie można mieć jednego i drugiego, ale jak widać dla niektórych pomnikiem jest tylko żelazna tablica - tłumaczył poseł Sterczewski.
Jeden z internautów przyznał, że w II RP Grób Nieznanego Żołnierza funkcjonował jako część integralnej kolumnady Pałacu.
- Choć można zgodzić się, że w obecnej postaci jest bardziej wyrazistym symbolem, jak katedra w Coventry czy berliński Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma - zauważył.
Mówi się o tym od lat
O odbudowie Pałacu Saskiego w Warszawie mówi się od lat. Po raz pierwszywspominał o tym Lech Kaczyński, gdy był prezydentem stolicy.
W 2007 roku na terenie placu Piłsudskiego prowadzono badania archeologiczne, podczas których odkopano m.in. ruiny piwnic budowli. Wpisano je wówczas do rejestru zabytków. W 2008 roku ogłoszono czwarty już przetarg na budowę pałacu, jednak nigdy nie przystąpiono do robót.
O tym pomyśle głośno się znów zrobiło w 2018 roku. Podczas obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości prezydent Andrzej Duda podpisał deklarację o restytucji Pałacu Saskiego.
W styczniu 2019 tego roku ówczesny marszałek Senatu Stanisław Karczewski poinformował, że w końcowej fazie są prace nad tzw. specustawą, która dokładnie określi „warunki i harmonogram odbudowy Pałacu Saskiego w Warszawie, w którym miałaby się mieścić m.in. nowa siedziba Senatu".
Zdaniem Karczewskiego na odbudowę pałacu mogłoby zostać przeznaczone „od 500 mln do 1 mld zł, ale bliżej tych 500 mln", a źródłem finansowania miał być budżet państwa.
Jednak w 2019 roku władze Warszawy, która jest właścicielem działek, na których miałby zostać odbudowany budynek, ogłosiły jednak, że nie traktują tej inwestycji priorytetowo.
Ocalał tylko Grób
Pałac Saski wybudowany został w 1661 roku. Budynek uległ zniszczeniu podczas powstania listopadowego. Po nim został ponownie odbudowany i rozbudowany.
W dwudziestoleciu międzywojennym znajdował się tam Sztab Generalny Wojska Polskiego. W 1925 roku pod kolumnadą umieszczono Grób Nieznanego Żołnierza.
W czasie II wojny światowej Pałac Saski był zajmowany przez Wehrmacht. A w 1944 roku niemieckie oddziały, które wycofywały się z Warszawy, wysadziły pałac w powietrze. Ocalały tylko fragmenty kolumnady z Grobem Nieznanego Żołnierza.
