Reklama

Azerbejdżan i Armenia podpisały porozumienie pokojowe w Białym Domu

Azerbejdżan i Armenia podpisały w piątek podczas spotkania z prezydentem USA Donaldem Trumpem porozumienie pokojowe, które zostało wynegocjowane przez Stany Zjednoczone. Porozumienie to ma wzmocnić dwustronne stosunki gospodarcze po dziesięcioleciach konfliktu i doprowadzić do pełnej normalizacji stosunków między krajami.

Publikacja: 09.08.2025 11:40

Prezydent USA Donald Trump uczestniczył w podpisaniu trójstronnego porozumienia z premierem Armenii

Prezydent USA Donald Trump uczestniczył w podpisaniu trójstronnego porozumienia z premierem Armenii Nikolą Paszynianem i prezydentem Azerbejdżanu Ilhamem Alijewem w Waszyngtonie.

Foto: REUTERS/Kevin Lamarque

Porozumienie – o ile zostanie utrzymane – będzie znaczącym osiągnięciem rządu Donalda Trumpa i z pewnością zaniepokoi Moskwę, która traktuje ten region jako swoją strefę wpływów.

– To był długi czas – 35 lat – walczyli, a teraz są przyjaciółmi i pozostaną nimi na długo – powiedział Trump podczas ceremonii podpisania w Białym Domu, w obecności prezydenta Azerbejdżanu Ilhama Alijewa i premiera Armenii Nikola Paszyniana.

Konflikt między Armenią a Azerbejdżanem trwał od końca lat 80., kiedy Górski Karabach – górzysty region Azerbejdżanu zamieszkany głównie przez Ormian – oderwał się od Baku przy wsparciu Erewania. W 2023 r. Azerbejdżan odzyskał pełną kontrolę nad tym terytorium, co zmusiło niemal wszystkich z blisko 100 tys. ormiańskich mieszkańców do ucieczki do Armenii.

Trump poinformował, że oba kraje zobowiązały się do zaprzestania walk, nawiązania stosunków dyplomatycznych i poszanowania integralności terytorialnej. Porozumienie przewiduje przyznanie Stanom Zjednoczonym wyłącznych praw do rozwoju strategicznego korytarza tranzytowego przez Kaukaz Południowy, który – według Białego Domu – ma ułatwić eksport energii i innych surowców.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Armenia nie chciała oddać Rosji jej żołnierza

Porozumienie Azerbejdżanu i Armenii z USA o współpracy gospodarczej i obronnej

Prezydent USA ogłosił także podpisanie oddzielnych umów z każdym z państw, dotyczących rozszerzenia współpracy w dziedzinie energii, handlu i technologii, w tym sztucznej inteligencji. Szczegóły nie zostały ujawnione. Jak dodał, zniesiono również ograniczenia w zakresie współpracy obronnej między Azerbejdżanem a USA, co może ponownie wzbudzić niepokój Rosji.

Alijew i Paszynian pochwalili Trumpa za wkład w zakończenie konfliktu i zapowiedzieli zgłoszenie jego kandydatury do Pokojowej Nagrody Nobla. W pierwszych miesiącach drugiej kadencji Trump stara się przedstawiać jako globalny orędownik pokoju. Biały Dom uznaje go za autora sukcesów w doprowadzeniu do rozejmu między Kambodżą a Tajlandią, a także w zawarciu porozumień pokojowych między Rwandą a Demokratyczną Republiką Konga oraz Pakistanem a Indiami.

Konflikt między Armenią i Azerbejdżanem

Konflikt między Armenią i Azerbejdżanem

Foto: PAP

Nie udało mu się jednak zakończyć trwającej od trzech i pół roku wojny Rosji przeciwko Ukrainie ani konfliktu Izraela z Hamasem w Strefie Gazy. W piątek Trump zapowiedział, że 15 sierpnia spotka się z prezydentem Rosji Władimirem Putinem na Alasce (USA), aby rozmawiać o zakończeniu wojny na Ukrainie.

Przedstawiciele władz USA podkreślili, że porozumienie zostało wypracowane podczas licznych wizyt w regionie i ma być podstawą dalszych działań na rzecz pełnej normalizacji stosunków.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Armenia chce do UE. Rosja, Iran, Azerbejdżan gwałtownie protestują

Reakcja Iranu na porozumienie Azerbejdżanu i Armenii

Układ może zmienić oblicze Kaukazu Południowego – regionu bogatego w surowce energetyczne, sąsiadującego z Rosją, Europą, Turcją i Iranem, poprzecinanego rurociągami naftowymi i gazowymi, lecz podzielonego zamkniętymi granicami i trwającymi od dekad konfliktami etnicznymi.

Iran przyjął porozumienie z aprobatą, uznając je za „ważny krok w kierunku trwałego pokoju w regionie”, lecz ostrzegł przed jakąkolwiek zagraniczną ingerencją w pobliżu swoich granic, która mogłaby „podważyć bezpieczeństwo i stabilność”. Teheran zadeklarował gotowość do współpracy z obiema stronami poprzez mechanizmy dwustronne i regionalne.

Czytaj więcej

Lider opozycji w Baku: Zerwiemy z Rosją, ale najpierw reformy demokratyczne

„Szlak Trumpa” przez Kaukaz. Zainteresowanie inwestorów

Armenia planuje przyznać USA wyłączne prawa do rozwoju korytarza tranzytowego na dłuższy okres. Tzw. „szlak Trumpa dla międzynarodowego pokoju i dobrobytu” już wzbudził zainteresowanie dziewięciu firm, w tym trzech z USA – poinformował anonimowy przedstawiciel amerykańskiej administracji, cytowany przez agencję Reutera.

Daphne Panayotatos z organizacji broniącej praw człowieka Freedom Now wezwała rząd USA, aby przy okazji rozmów z Alijewem zażądał uwolnienia około 375 więźniów politycznych przetrzymywanych w Azerbejdżanie. Baku – producent ropy naftowej, który w listopadzie ubiegłego roku gościł szczyt klimatyczny ONZ – odrzuca zachodnią krytykę swojego bilansu w dziedzinie praw człowieka, uznając ją za niedopuszczalną ingerencję w sprawy wewnętrzne.

Porozumienie – o ile zostanie utrzymane – będzie znaczącym osiągnięciem rządu Donalda Trumpa i z pewnością zaniepokoi Moskwę, która traktuje ten region jako swoją strefę wpływów.

– To był długi czas – 35 lat – walczyli, a teraz są przyjaciółmi i pozostaną nimi na długo – powiedział Trump podczas ceremonii podpisania w Białym Domu, w obecności prezydenta Azerbejdżanu Ilhama Alijewa i premiera Armenii Nikola Paszyniana.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Polityka
Spotkanie Trump - Putin. Ustalono datę i miejsce
Polityka
Czy dojdzie do spotkania Władimir Putin - Wołodymyr Zełenski? Donald Trump zabrał głos
Polityka
USA oferują 50 mln dolarów za pomoc w aresztowaniu prezydenta Wenezueli
Polityka
Rząd Niemiec chce oszczędzić na Ukraińcach
Polityka
Kreml podkrada się do Mołdawii. Jak daleko posunie się Putin?
Materiał Promocyjny
Nie tylko okna. VELUX Polska inwestuje w ludzi, wspólnotę i przyszłość
Reklama
Reklama