Paweł Kowal: Polska odbuduje Ukrainę. Nasi przedsiębiorcy już zarabiają

Co pan zrobił, żeby Polska uczestniczyła w odbudowie Ukrainy?

Premier zdecydował, ze powstanie Rada do spraw Współpracy z Ukrainą, której przewodniczącym mianował mnie półtora miesiąca temu – w praktyce to jest też funkcja specjalnego przedstawiciela ds. Ukrainy. Podobna funkcja istnieje już w większości dużych państw na świecie. Od tego czasu przygotowywaliśmy się do posiedzenia platformy donorów G7, w tym roku w Berlinie – instytucji, która koordynuje współpracę międzynarodową przy odbudowie Ukrainy. Tydzień temu pierwszy raz uczestniczyliśmy w pracach komitetu sterującego tego ciała. Jesteśmy przy stole. Równolegle w sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych pracowaliśmy nad otwarciem w Warszawie i Rzeszowie oddziałów Biura Narodów Zjednoczonych ds. Usług Projektowych – United Nations Office for Project Services (UNOPS), czyli specjalnej agendy ONZ, która zajmuje się kwestiami odbudowy. Dzięki temu lepiej przyszykujemy się do przetargów ONZ-owskich. Swoją drogą w 2022 r. polskie przedsiębiorstwa uzyskały w tych konkursach ponad 70 milionów dolarów, czyli chyba pierwszy raz w historii więcej, niż Polska wpłaca do ONZ. Dążę do tego, by stworzyć sieć instytucji i kontaktów, aby polskie podmioty uczestniczyły w odbudowie Ukrainy, kiedy wsparcie międzynarodowe ruszy na dobre. I to się udaje.

Czy Polska może nie partycypować w odbudowie Ukrainy przez rządowe zaniedbania?

Bez Polski nie ma odbudowy Ukrainy. Polscy przedsiębiorcy już zarabiają na otwarciu rynku ukraińskiego, związanym m.in. z wojną. Poza tym już dzisiaj 1/3 eksportu całej UE do Ukrainy to polski eksport. Mamy dzisiaj dokładne informacje na temat procesów i instytucji, które szykują się do odbudowy Ukrainy. Ostatnio Polak, przedstawiciel jednej z polskich korporacji biznesowych, pan Maciej Witucki znalazł miejsce komitecie doradców biznesowych grupy G7. Tymczasem rozwijamy współpracę samorządów w kontekście odbudowy. Wrocław, Gdańsk, Rzeszów, Łódź – te miasta i ich firmy chcą uczestniczyć w odbudowie, korzystając ze środków międzynarodowych. Właśnie szykujemy ekspertyzy na temat ewentualnych zmian ustawowych, które zaproponujemy do końca wakacji. Przykładowo jeśli spółka samorządowa zechce uczestniczyć w odbudowie Ukrainy, to my jej to umożliwimy. Tego dotychczas nie było.

Czytaj więcej

Polityka

Kowal: Warto płacić za obronę Ukrainy, by za jakiś czas nie płacić polską krwią

Trzeba odstraszyć Władimira Putina – on nie zaatakuje, jeśli go odstraszymy. Co znaczy odstraszyć...

Paweł Kowal: Bez Polski nie ma odbudowy Ukrainy

Czy kontrakty i umowy są zawierane? Mamy jakieś gwarancje?

To jest etap listów intencyjnych i dyskusji, jak odbudowa będzie zorganizowana. Wojna trwa. Francja, Niemcy czy USA szukają możliwości inwestycyjnych, słyszę to od każdego z moich odpowiedników. Inwestorzy narzekają na brak dobrych ubezpieczeń kapitału. Polskie firmy mogą akurat liczyć na dobre ubezpieczenie z Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych – to wkład poprzedniego rządu, zapewne będziemy to rozwijać. Ogromne inwestycje innych krajów w Ukrainie to mit, choć jest faktem, że wszyscy duzi gracze się szykują. Przecież wszyscy czekają końca wojny! Tymczasem największą siłą Polski pozostaje nadwyżka eksportowa w handlu z Ukrainą, z czego duża część przypada na małych eksporterów. Eksport przeciera szlaki inwestycjom i wzmacnia poczucie bezpieczeństwa. Gdy rozmawiam z partnerami na Zachodzie o Ukrainie, to podaję im podstawowe dane. Ponad 11 miliardów euro eksportu i ponad 3500 firm w Ukrainie, także małych, ale z doświadczeniem, i to budzi ich ogromne zainteresowanie.

Czytaj więcej

Opinie polityczno - społeczne

Michał Kujawski: Relacje polsko-ukraińskie są znacznie lepsze, niż mogłoby się wydawać

Gdy ktoś każdego dnia obserwuje wschody i zachody słońca, może dojść do wniosku, że Słońce kręci...

Polsko-francuskie konsultacje biznesowe i polsko-niemieckie samorządowe – to niektóre plany tylko na ten rok. Naszym doświadczeniem zainteresowani są partnerzy amerykańscy i japońscy, z którymi szykujemy kolejne spotkania, do tego regionalny wymiar polityki recovery. Większość transportu do Ukrainy, także z Francji czy Niemiec, przejeżdża przez Polskę – najlepszy i najszybszy szlak. Jeszcze w tym roku otwarte zostanie nowe przejście osobowe w Malhowicach, które odciąży inne przejścia graniczne, oraz dodatkowy terminal towarowy. W Rzeszowie powstał także oddział Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Właśnie PAIiH ogłasza otwarcie dodatkowego biura we Lwowie. Tak więc doszliśmy do roli Polski, Podkarpacia i Rzeszowa jako hubu odbudowy Ukrainy, który powinien być gotowy na duże wsparcie dla naszych inwestorów, eksporterów i na współpracę z innymi.

Czytaj więcej

Publicystyka

Przemysław Prekiel: Paweł Kowal się myli w sprawie Ukrainy

Głośny wywiad szefa sejmowej komisji spraw zagranicznych Pawła Kowala jest niebezpieczny z kilku...

Ale inne państwa, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Niemcy czy Szwecja, są bliżej porozumień z Ukrainą.

Podpisują memoranda albo listy intencyjne – dzisiaj PAIH podpisał takie dwa w obecności ministra Paszyka w Kijowie. Nie ma wielkich umów na odbudowę infrastruktury, a te obronne nie zawierają często nowych zobowiązań, tylko rejestr rzeczy, które już się udało zrobić lub które są zaplanowane. Są natomiast mniejsze projekty, z których Polska też sporo wykonuje, na przykład wieloletnie wsparcie dla ukraińskich ochotniczych straży pożarnych. Bardzo pilnujemy, żeby zakupy związane z tymi projektami były dokonywane w Polsce. Na tym już teraz zyskują polscy pracownicy i polskie firmy.

Czyli nie mamy się czym pochwalić?

Była mowa o odbudowie Donbasu. Potem mało kto zauważył, ale zobowiązania poprzedniego rządu dotyczyły Charkowa. Jestem w cotygodniowym kontakcie z wicepremier Ukrainy Iryną Wereszczuk. Wspólnie z polskimi instytucjami i biznesem szykujemy plan dla niektórych instytucji w Charkowie. Dodatkowo wysocy urzędnicy ONZ, w tym zastępca sekretarza generalnego ONZ, zapowiedzieli mi, że osobiście dopilnują, by jeszcze w tym roku przeprowadzone zostało kilka szkoleń dla polskich przedsiębiorców z przetargów międzynarodowych w systemie ONZ, by przełamać bariery ich uczestnictwa. Jestem także pewien, że polscy przedsiębiorcy będą aktywnie czerpać ze środków finansowych z różnych programów Banku Światowego, EBOR czy programów państw grupy G7. Przekaz jest prosty: wiele towarów i usług możemy dostarczyć, a to, że sąsiadujemy z Ukrainą, ma także wymiar ekologiczny.

Dobre emocje Polski z Ukrainą nie wytrzymały próby czasu

A nie jest tak, że brak asertywności w dziedzinie historii przyczynia się do mimo wszystko niechętnego stosunku władz w Kijowie do władz w Warszawie?

Przedstawiciele rządu mówią partnerom ukraińskim, że te podstawowe sprawy, jak np. prawo do pochówku każdej ofiary, zawsze będą elementem naszej polityki, bo to jest po prostu kwestia człowieczeństwa, z czasem podejście wszystkich ukraińskich władz do tej sprawy się zmieni. Nie ma chyba dwustronnej rozmowy, by to nie było wspomniane. Ale kwestie gospodarcze w kontekście odbudowy Ukrainy to kwestia relacji z partnerami na Zachodzie – rozmów z innymi państwami w UE. Wtedy rozmowa najczęściej dotyczy planu działania na przyszłość i potencjału poszczególnych państw.