Kazachstan: Niechętny powrót Rosjan do domu

Część ekspertów uważa, że na podjęcie tak szybko decyzji o podziękowaniu ODKB wpłynęła głównie telefoniczna rozmowa chińskiego ministra spraw zagranicznych Wang Yi ze świeżo mianowanym szefem kazachskiej dyplomacji Muchtarem Tileuberdim. Chińczyk zapewnił, że Pekin „jest gotów zacieśnić współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa" oraz chronić Kazachstan przed „ingerencją sił zewnętrznych".

Chiny tradycyjnie nie wysyłają swoich wojsk poza granice kraju (z wyjątkiem misji ONZ), ale pod koniec ubiegłego roku posłały oficerów policji na Wyspy Salomona. A tam od 2019 r. utrzymuje się napięcie, po decyzji miejscowych władz o zerwaniu z Tajwanem i uznaniu Chin.

Pekin nazywa Kazachstan „strategicznym partnerem": wspólna granica ma ponad 1,5 tys. km, Nur-Sułtan jest kluczowy dla realizacji Nowego Jedwabnego Szlaku, a Chiny są jego drugim partnerem handlowym. Pierwszym co prawda jest Rosja (odpowiednio 21 i 18 proc. obrotów handlowych), ale z powodu dużego eksportu do Kazachstanu, którego jednak nie można obłożyć embargiem. Za to Pekin jest uzależniony od dostaw surowców energetycznych zarówno z samego Nur-Sułtanu, jak i przez jego terytorium z innych państw Azji Środkowej, oraz posiada ogromne inwestycje w tym kraju. Najwyraźniej nie ma zamiaru dopuścić do zachwiania obecnej równowagi na korzyść Rosji.

Moskwa odegrała się za to na nowym, kazachskim ministrze informacji Askarze Umarowie. „Czy warto było w ogóle ratować kazachski reżim?" – pytała ulubiona gazeta Putina „Moskowski Komsomolec". Zarzucono mu pisanie niechętnych Rosji komentarzy na Facebooku... dziesięć lat temu i pod pseudonimem. Oryginałów nie udało się odnaleźć, a sam Umarow stwierdził, że to „demonizowanie jego wizerunku".