Podobnie jak dyplomaci pozostałych 27 krajów Hiszpanie uzyskali dostęp do projektu 585-stronicowego porozumienia z Brytyjczykami dopiero w ub. tygodniu, bo wcześniej trzymał go w tajemnicy malutki zespół Michela Barniera. Na stronie 297, ku swojemu zaskoczeniu, znaleźli zapowiedź, że status Gibraltaru zostanie wynegocjowany do końca 2020 r. między Brukselą i Londynem, a nie między Londynem i Madrytem.
– To by oznaczało, że Gibraltar jest częścią Wielkiej Brytanii. A tak nie jest. To brytyjska kolonia, która nigdy nie należała do Unii – mówią „Rzeczpospolitej" hiszpańskie źródła dyplomatyczne.
Hiszpania straciła strategiczne terytorium na mocy zawartego w 1714 roku traktatu w Utrechcie, który kończył wojnę o sukcesję hiszpańską i jednocześnie zamykał okres największej świetności królestwa. Ale i w czasach współczesnych, w przeciwieństwie do reszty Zjednoczonego Królestwa, w Gibraltarze nie obowiązywały unijne regulacje.
Właśnie dlatego pod bokiem Hiszpanii wyrósł największy na świecie ośrodek hazardu w internecie. Tu także przeniosło się wiele banków oferujących tajne konta i podkradających dochody należne hiszpańskim urzędom skarbowym. Kilkadziesiąt najbogatszych gibraltarskich rodzin zbiło ponadto krocie na kontrabandzie papierosów i alkoholu, które są tu bardzo nisko opodatkowane. Innym problemem jest gibraltarskie lotnisko zbudowane na terytorium przejętym przez Brytyjczyków w środku hiszpańskiej wojny domowej w 1938 r. Obiekt, z którego w 1943 r. wyleciał w swój ostatni lot gen. Władysław Sikorski, wykracza więc poza granice Utrechtu. Innym problemem jest zanieczyszczenie wód w okolicy, gdzie znajdują się znane kurorty jak Marbella.
Brexit stwarza dla Madrytu unikalną okazję, aby to wszystko uregulować. Jeśli do końca 2020 r., kiedy upływa okres przejściowy, Londyn nie podpisze porozumienia w sprawie statusu Gibraltaru, Hiszpanie mogliby zamknąć granicę, izolując terytorium. Tak przez kilkadziesiąt lat było za Franco. Hiszpania wolałaby jednak tego uniknąć, bo codziennie 10 tys. jej obywateli idzie pracować na terenie Gibraltaru. To mieszkańcy Andaluzji, biednego regionu kraju.
