Szawkat Mirzojew nowym prezydentem Uzbekistanu

Nowym prezydentem Uzbekistanu został dotychczasowy premier Szawkat Mirzojew, choć nie dostał tradycyjnego, 90-procentowego poparcia.

Aktualizacja: 05.12.2016 20:51 Publikacja: 05.12.2016 17:31

Szawkat Mirzojew

Szawkat Mirzojew

Foto: PAP/EPA

Pierwszym, który zadzwonił z gratulacjami z powodu „przekonującego zwycięstwa", był prezydent Putin. Świeżo upieczony prezydent „przyjął z wdzięcznością" zaproszenie do Moskwy.

Za rządów poprzedniego prezydenta – dyktatora Islama Karimowa – Taszkient trzymał się na uboczu procesów integracyjnych inicjowanych przez Moskwę na przestrzeni postradzieckiej. Zawiesił nawet członkostwo swego kraju w Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym – jedynej organizacji wojskowej dawnych części składowych ZSRR.

Wraz z niespodziewaną śmiercią Karimowa 2 września przed Uzbekistanem stanął problem wyboru dalszej drogi rozwoju.

Pełniący obowiązki prezydenta i jednocześnie premier Szawkat Mirzojew w trakcie kampanii zapewniał, że będzie kontynuował „dzieło Islama Karimowa". Jednocześnie jednak zaczął publikować prezydenckie dekrety o walce z korupcją, ułatwieniach w rejestracji działalności gospodarczej, a nawet łagodzące zasady wymiany walut. To ostatnie jest szczególnie ważne dla zwykłych mieszkańców, z których ponad 2 mln wyemigrowało w poszukiwaniu pracy do Rosji. Mimo znacznych zasobów naturalnych (złoto, miedź, uran i gaz) Uzbekistan jest jednym z najbiedniejszych krajów postradzieckich.

Nowy szef państwa cieszy się opinią polityka prorosyjskiego. Szczególnie bliski jest mu podobno rosyjski multimiliarder uzbeckiego pochodzenia Aliszer Usmanow. On też miał po śmierci poprzedniego prezydenta pośredniczyć w kontaktach między Mirzojewem a Kremlem. Tyle, że obecnie sam Usmanow przeniósł się na stałe z Rosji do Szwajcarii, nie wiadomo więc czy kontakty się nie urwały.

Jednocześnie eksperci uważają, że krajem – mimo wyborów – nadal rządzi triumwirat: Mirzojew, jego zastępca i minister finansów Rustam Azimow i nadal wszechmocny szef służby specjalnej Rustam Inojatow. W przeciwieństwie do obecnego prezydenta (z wykształcenia specjalisty od melioracji) finansista Azimow podobno skłania się do współpracy z Zachodem. Arbitrem jest zaś Inojatow. Wszyscy są sobie nawzajem potrzebni: Azimow nie ma poparcia politycznego, Mirzojew nie zna się na finansach, a Inojatow nigdy nie był publicznym politykiem. Testem trwałości sojuszu ma być wybór nowego premiera: jeśli nie zostanie nim Azimow, obecna równowaga w uzbeckich elitach zostanie zachwiana i rozpocznie się walka.

Obu nieznoszących się polityków próbuje zdyscyplinować Inojatow, w którego ręku pozostaje atut w postaci rodziny poprzedniego prezydenta Islama Karimowa – nadal cieszącej się znacznym szacunkiem w społeczeństwie. Wdowa i młodsza córka zmarłego dyktatora swobodnie poruszają się po kraju, ale nie mogą wyjechać za granicę. Starsza zaś, Gulnara – w której ojciec widział swego następcę – jest od dwóch lat w areszcie domowym. – Trzymają ją w dwóch, trzech pokojach dobudowanych do (jej własnej) rezydencji – powiedział syn Gulnary mieszkający w Londynie.

Ojciec przerwał jej dyplomatyczną karierę i kazał służbie bezpieczeństwa zamknąć ją tam, gdy amerykańscy prokuratorzy wszczęli przeciw niej śledztwo w sprawie przyjmowania ogromnych łapówek od firm telekomunikacyjnych. Po śmierci dyktatora nadal podobno siedzi w dobudówce do swojej rezydencji. Jednak przed wyborami pojawiły się plotki, że została otruta i pochowana na taszkienckim cmentarzu w nieoznakowanym grobie.

Pierwszym, który zadzwonił z gratulacjami z powodu „przekonującego zwycięstwa", był prezydent Putin. Świeżo upieczony prezydent „przyjął z wdzięcznością" zaproszenie do Moskwy.

Za rządów poprzedniego prezydenta – dyktatora Islama Karimowa – Taszkient trzymał się na uboczu procesów integracyjnych inicjowanych przez Moskwę na przestrzeni postradzieckiej. Zawiesił nawet członkostwo swego kraju w Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym – jedynej organizacji wojskowej dawnych części składowych ZSRR.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Xi Jinping testuje Europę. Chce odwieść Unię od pójścia drogą Ameryki
Polityka
Donald Trump pójdzie do aresztu? 10 kar grzywny nie przyniosło rezultatów
Polityka
Wielka Brytania: Będzie próba obalenia rządu Rishiego Sunaka w Izbie Gmin
Polityka
Rozkaz Putina ws. broni atomowej. Rosja przeprowadzi ćwiczenia
Polityka
Jerzy Buzek: PiS bije brawo Orbánowi, który rozsadza UE od środka