Podatek od akcji po ich sprzedaży

Od 1 stycznia tego roku zmieniły się zasady rozliczania otrzymanych nieodpłatnie od pracodawcy akcji. Pogorszyły one sytuację niektórych podatników.

Orzecznictwo sądowe daje jednak pewną nadzieję na korzystne rozstrzygnięcie sporów z fiskusem.

Podwójne opodatkowanie

– Przed zmianą przepisów najwięcej problemów miały osoby otrzymujące akcje, które wcześniej były skupowane przez pracodawcę – mówi Piotr Chróścicki, kierownik zespołu ds. podatku dochodowego w ECDDP. – Urzędy uważały, że są  one opodatkowane podwójnie: pierwszy raz w momencie otrzymania, drugi – przy sprzedaży. Art. 24 ust. 11 ustawy o PIT wyłączał bowiem z opodatkowania tylko akcje objęte i zdaniem fiskusa dotyczyło to jedynie papierów z pierwszej emisji  – wyjaśnia.

– Od 1 stycznia przepis ten mówi nie tylko o akcjach objętych, ale i nabytych – tłumaczy Przemysław Bogusz, właściciel kancelarii TuboTax. – Poszerza to zakres  zwolnienia. Pracownik, który otrzyma akcje skupowane wcześniej przez pracodawcę, zapłaci więc podatek dopiero przy ich sprzedaży.

Warto pamiętać, że wyłączenie z opodatkowania odnosi się tylko do osób uprawnionych do akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia.

Problem polega na tym, że nowe, korzystne zasady rozliczania dotyczą tylko akcji spółek, które mają siedzibę na terytorium Unii Europejskiej bądź Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Takie zastrzeżenie znalazło się w art. 24 ust. 12a ustawy o PIT.

Preferencja tylko dla niektórych

Tak więc osoba, która otrzyma akcje firmy amerykańskiej bądź kanadyjskiej,  musi od razu wykazać przychód.

Jak go rozliczyć podatkowo?

–  Jeśli akcje otrzymujemy od pracodawcy w ramach programu motywacyjnego,  jest to przychód ze stosunku pracy – tłumaczy Piotr Chróścicki.

– Pracodawca musi potrącić zaliczkę na podatek i odprowadzić ją do urzędu skarbowego. Jeśli jednak akcje są obejmowane (nabywane) bez udziału macierzystej firmy, mamy do czynienia z tzw. przychodem z innych źródeł. Wykazujemy go w zeznaniu  rocznym i rozliczamy z zastosowaniem skali podatkowej.

Kiedy przysporzenie

– Można oczywiście argumentować, że w momencie przyznania akcji nie uzyskujemy żadnej korzyści majątkowej – mówi Przemysław Bogusz. –  Wydaje się, że taki pogląd wyznaje także Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z 27 kwietnia (sygn. II FSK 1410/10) podkreślił, że ostateczne przysporzenie nastąpi dopiero w czasie sprzedaży akcji. W momencie objęcia znamy tylko ich wartość, która się zmniejsza lub zwiększa wraz ze zmianą kursu. Wyrok dotyczył wprawdzie poprzedniego stanu prawnego, ale ta teza wydaje się ponadczasowa – argumentuje ekspert.

OPINIA

Joanna Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy, starszy menedżer w PwC

Nowelizacja ustawy o PIT jest niekorzystna dla osób, które dostały akcje spółek spoza Unii Europejskiej. Nie powinny one jednak tracić nadziei na zwycięstwo z fiskusem. Z wyroku NSA z 27 kwietnia tego roku wynika bowiem, że w momencie otrzymania akcji uzyskują dopiero potencjalne, a nie realne przysporzenie. Przychód powstanie więc dopiero w chwili ich sprzedaży (bądź otrzymania dywidendy). Jeśli przyjmiemy taką argumentację, okaże się, że podatku nie muszą płacić także osoby otrzymujące akcje z amerykańskich spółek. Ta teza nie jest jednak pozbawiona ryzyka, bo od razu pojawia się pytanie, po co w takim razie jest art. 24 ust. 11 ustawy o PIT, skoro w momencie objęcia (nabycia) akcji przychód w ogóle nie powstaje.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora p.wojtasik@rp.pl

Czytaj też:

Zobacz:

» Prawo dla Ciebie » Podatki » Dochody kapitałowe » Akcje pracowników

» Dobra Firma » Podatki i księgi » Podatek dochodowy » Dochody pracownika i zleceniobiorcy » Świadczenia dla pracowników » Akcje

Interpretacje podatkowe: