Reklama

NSA: wpłata darowizny na konto techniczne do spłaty kredytu nie pozbawia ulgi

Darowizna pieniężna przekazywane na rachunek służący spłacie obciążającego obdarowanego kredytu bankowego, spełnia warunek udokumentowania i korzysta z pełnego zwolnienia dla zerowej grupy podatkowej czyli najbliższej rodziny.

Publikacja: 10.01.2025 07:39

NSA: wpłata darowizny na konto techniczne do spłaty kredytu nie pozbawia ulgi

Foto: Adobe Stock

Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który odmówił podatnikowi prawa do pełnego zwolnienia przy darowiźnie od najbliższej rodziny.

Sprawa dotyczyła podatnika, który dostał od matki w prezencie ponad 350 tys. zł. Pieniądze pochodziły ze sprzedaży nieruchomości i zostały przelane na jego konta przez nabywców jako darowizna od matki. We wniosku o interpretację mężczyzna podkreślił, że pieniądze od matki w całości wpłynęły na jego rachunki bankowe. Z tym że nieco ponad 205 tys. zł zostało przelane bezpośrednio na spłatę jego kredytu w banku. Obdarowany podkreśli, że rachunek, na który wpłynęła ta część darowanych środków, przeznaczony jest wyłącznie do spłaty kredytu i jest techniczny.

Darowizna od najbliższych a zwolnienie podatkowe

Podatnik zapewnił, że darowizna została zgłoszona do fiskusa w sześciomiesięcznym terminie, od którego zależy skorzystania z pełnego zwolnienia dla tzw. zerowej grupy. Uważał też, że kwota przelana bezpośrednio na konto techniczne do spłaty jego kredytu spełnia warunek dokumentacyjny konieczny do skorzystania z ulgi.   

Czytaj więcej

Darowizna przelana na konto wierzyciela obdarowanego jest zwolniona z podatku

Fiskus nie widział problemu w tym, że darowizna od matki trafiła do syna za pośrednictwem kupujących, którzy byli jej winny pieniądze za dom. Ale miał zastrzeżenia do jednego z rachunków bankowych, na które trafiły środki.   

Reklama
Reklama

Urzędnicy tłumaczyli, że jeden z nich jest rachunkiem technicznym wierzyciela obdarowanego, tj. banku, i jest przeznaczony wyłącznie do spłaty kredytu. A to zdaniem fiskusa oznacza, że nie spełnia przesłanki z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Rachunku przeznaczonego do spłaty kredytu nie można bowiem uznać za należący do podatnika. Jest to jedynie rachunek techniczny, na którym bank ewidencjonuje spłatę udzielonego obdarowanemu kredytu skonsolidowanego.

Wpłata na konto techniczne a podatek od darowizny

Fiskus przekonywał, że do skorzystania ze zwolnienia konieczne jest udokumentowanie otrzymanych środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek nabywcy. I nie kwestionował, że zgodnie z utartą linią interpretacyjną i orzeczniczą, warunek ten jest spełniony również wtedy, gdy wpłata dokonywana jest na rachunek bankowy osoby trzeciej, ale na subkonto wyodrębnione w ramach tego rachunku dla osoby obdarowanej. Jak tłumaczyli urzędnicy, takie subkonta wyodrębniane są w ramach rachunków prowadzonych dla deweloperów czy spółdzielni mieszkaniowych.

Jednak zdaniem fiskusa sytuacja w tym przypadku podatnika jest inna.  Wnioskodawca nie otrzymał bowiem części wpłaty na swój rachunek bankowy, czy np. na subkonto, które byłoby wyodrębnione dla niego w rachunku bankowym jego wierzyciela. W konsekwencji fiskus odpowiedział, że w tej części darowizna podatnika nie korzysta ze zwolnienia dla zerowej grupy i należy się od niej podatek wyliczony na zasadach określonych dla nabywców z I grupy podatkowej.

Obdarowany nie zgadzał się z taką wykładnią preferencji. Poszedł do sądu i wygrał. Z profiskalnym podejściem nie zgodził się ani Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, ani sąd kasacyjny.

Przelew na spłatę kredytu a zwolnienie podatkowe

NSA zaznaczył, że w sprawie nie ma zastosowania niekorzystna dla podatników uchwała z 20 marca 2023 r. ( sygn. III FPS 3/22) z której wynika, że darowizna otrzymana w gotówce do ręki i wpłacona samodzielnie przez obdarowanego na swoje konto nie korzysta ze zwolnienia.

Czytaj więcej

Ważna uchwała o darowiźnie od najbliżej rodziny. NSA zmienił zdanie
Reklama
Reklama

Odwołując się jednak do argumentacji zawartej w uchwale NSA, zauważył, że wprowadzenie warunku udokumentowania otrzymania środków pieniężnych dowodem ich przekazania na rachunek bankowy obdarowanego ma na celu zapewnienie szczelności systemu podatkowego. A także uniemożliwienie działań zmierzających do wprowadzenia do obiegu środków pieniężnych o nieustalonym pochodzeniu. Ustawodawca z jednej strony dążył zatem do wprowadzenia prorodzinnego rozwiązania podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn. Z drugiej zaś narzucił takie warunki korzystania ze zwolnienia, aby zapewnić bezpieczeństwo obrotu prawnego i systemu podatkowego.

Zdaniem NSA, uwzględniając standardy konstytucyjne, nie można zgodzić się z fiskusem, że przekazanie darowanych pieniędzy w inny sposób niż wprost wymieniony przez ustawodawcę, tj. na rachunek techniczny służący do obsługi kredytu bankowego, jest wystarczające do zakwestionowania ulgi. 

Dokumentowanie wpłaty darowizny a ulga

Jak tłumaczył sąd, przesłanka zwolnienia polega wyłącznie na udokumentowaniu, że obdarowany rzeczywiście uzyskał możliwość dysponowania darowanymi środkami pieniężnymi od określonej osoby, z określonego źródła. Takie udokumentowanie ma zaś miejsce zarówno, gdy darowane środki wpływają na rachunek płatniczy obdarowanego, jak i gdy są przekazywane na rachunek służący spłacie obciążającego go kredytu bankowego.

Czytaj więcej

Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA

Zdaniem NSA, interpretując w ten sposób sporny warunek, fiskus uzyskuje bowiem instrument, pozwalający bez dużego nakładu sił i środków zweryfikować rzetelność umowy darowizny i przepływu środków finansowych. Zarówno przekazanie środków na rachunek płatniczy podatnika, jak i na rachunek techniczny służący wyłącznie spłacie jego kredytu, w takim samym stopniu pozwala stwierdzić, czy i w jakim zakresie może mieć do czynienia z fikcją, z działaniami nierzetelnymi ze szkodą dla interesu fiskalnego. Wyrok jest prawomocny. 

Sygnatura akt: III FSK 539/23

Prawo w Polsce
Prezydent Karol Nawrocki przygotował własną ustawę łańcuchową. Co zawiera?
Nieruchomości
Zapadł wyrok, który otwiera drogę do odszkodowań za stare słupy
Zawody prawnicze
Adwokaci i radcy wykluczeni z walnych w spółdzielniach. Prezes NRA interweniuje
Praca, Emerytury i renty
Aż cztery zmiany w grudniu 2025. Nowy harmonogram wypłat 800 plus
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Sądy i trybunały
Sąd Najwyższy obalił zasadę prawną i uderzył w europejskie trybunały
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama