Dwie darowizny zamiast jednej

Nieopodatkowane są darowizny dla małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochy.

W tej grupie nie ma jednak małżonków członka najbliższej rodziny. Komplikuje to trochę sytuację stron umowy.

– Chcę przekazać synowi i jego żonie dom. W urzędzie powiedziano jednak, że synowa powinna zapłacić podatek od darowizny, ponieważ nie należy do tzw. zerowej grupy. Czy można tego uniknąć? – pyta czytelniczka.

Dwie zamiast jednej

Sposób jest prosty i często stosowany.

– Rodzice dają w takiej sytuacji darowiznę dziecku, a ono po jakimś czasie przekazuje udział małżonkowi – wyjaśnia Marek Kolibski, radca prawny i doradca podatkowy w kancelarii Kolibski Nikończyk Dec i Partnerzy. – Pierwsza darowizna dokonana jest na rzecz dziecka, druga przez dziecko dla małżonka. Obie są więc zwolnione z podatku.

Co na to urzędy?

– Łatwo rozszyfrować, jaki cel przyświeca osobom rozbijającym darowiznę na dwie części – mówi Marek Kolibski. – Fiskus jednak nie kwestionuje takich operacji. Co więcej, zdarza się, że urzędnicy sami podpowiadają, co zrobić, aby nie płacić daniny. Gdyby fiskus chciał naliczyć podatek, musiałby zbadać rzeczywiste zamiary stron i wykazać, że ich celem była jedna, a nie dwie darowizny. To bardzo trudne zadanie.

Formalne warunki

Osoby, które chcą skorzystać ze zwolnienia, muszą jeszcze pamiętać o pewnych formalnych warunkach. Darowizna dla najbliższych jest nieopodatkowana. Jeśli jednak przekracza

9 tys. 637 zł, musi być zgłoszona do urzędu skarbowego. Potrzebny jest do tego formularz SD-Z2. Można go znaleźć pod adresem: http://www.mf. gov.pl/_files_/podatki/formularze_podatkowe/2007_pl/sd-z2_.pdf.

Unikniemy tego obowiązku, jeśli umowa została zawarta w formie aktu notarialnego (tak jak przy przekazaniu nieruchomości).

Darowizna pieniężna przekraczająca 9 tys. 637 zł musi być potwierdzona przelewem. Przepisy mówią o udokumentowaniu jej dowodem przekazania na rachunek bankowy (albo prowadzony przez SKOK) lub przekazem pocztowym.

Mniej biurokracji jest przy niższych rodzinnych darowiznach. Jeśli nie przekracza 9 tys. 637 zł, można ją przekazać z ręki do ręki. Nie trzeba jej dokumentować przelewem bankowym ani informować urzędu o transakcji. Oczywiście nie jest też opodatkowana.

O formalnych obowiązkach musimy pamiętać, gdy darowizny z ostatnich pięciu lat przekroczą tzw. kwotę wolną. Sumujemy jednak tylko datki od tej samej osoby. Przykładowo, jeśli na nowy samochód złożyła się cała rodzina, ale każdy dał tylko 9 tys. zł, darowizna jest nieopodatkowana i nigdzie jej nie wykazujemy. Nie trzeba nawet spisywać umowy, choć warto to zrobić, jeśli spodziewamy się spotkania z fiskusem.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora p.wojtasik@rp.pl

Adam Bartosiewicz - doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii EOL

Uważam, że ustawodawca popełnił błąd, wyłączając małżonka członka bliskiej rodziny z kręgu osób uprawnionych do zwolnienia. Większość społeczeństwa żyje przecież w sformalizowanych związkach ze wspólnością majątkową. Darowizna od rodziny na wspólne potrzeby małżonków powinna więc być zwolniona z podatku. Niestety, przepisy zmuszają podatników do wykonywania dodatkowych czynności w celu uniknięcia daniny. Czy to obejście prawa? Moim zdaniem nie, ponieważ strony umowy nie ukrywają swoich działań, darowizny są faktem, a żaden przepis nie zabrania przekazać majątku swojemu dziecku, które z kolei podzieli się z małżonkiem. Dlatego dobrze, że urzędy nie kwestionują takich operacji.

Czytaj też:

Pełne zwolnienie z podatku tylko dla najbliższych

Darowizna dla dziecka, choć na konto dilera