Raz na wozie, raz w nawozie

W 1930 r. ukazała się książka „Ostatni i pierwsi ludzie". Od razu uznano ją za wybitne dzieło science fiction, głównie z racji rozmachu. Olaf Stapledon opisał bowiem historię ludzkości w ciągu 2 mld lat, poczynając od współczesności aż do zagłady istot ludzkich, co dziwne, niezawinionej przez nie same. Teraz trafiła w końcu do nas w pierwszym pełnym polskim przekładzie. Jako dzieło futurologiczne rzecz kompletnie się nie broni. Ale też wątpię, by Brytyjczyk starał się przepowiedzieć przyszłe dzieje ludzkości – jest to niemożliwe – co innego zatem musiało się liczyć w jego planach.

Publikacja: 05.03.2021 18:00

Foto: materiały prasowe

Marek Oramus

Dwa miliardy lat to szmat czasu, który zmieni ludzkość nie do poznania. Jednak u Stapledona zmiany są niewielkie, dotyczą głównie wyglądu i kształtu. Człowiek będzie kiedyś wyglądał jak foka, gdy trafi na środowisko wodne, będzie też latał jak ptak, z upodobania, nie z konieczności. Raz będzie wysoki, raz niski; to wyginie, to znów się odrodzi. Ludzkość będzie podlegać swoistemu falowaniu: raz na wozie, raz w nawozie. Nie ma tu postępu rozumianego jako dążenie do utopii. Także formy władzy nie są specjalnie wymyślne; parę lat po publikacji historia zakasowała pomysły Stapledona także tym, że zostały one zrealizowane.

RP.PL z NYT — Pierwszy wybór w nowym roku

Roczna subskrypcja RP.PL z dostępem do The New York Times!

Kliknij i sprawdź warunki!

Korzyści:

- Roczny dostęp do The New York Times, w tym do: News, Games, Cooking, Audio, Wirecutter i The Athletic.

- RP.PL — rzetelne i obiektywne źródło najważniejszych informacji z Polski i świata z dodatkową weekendową porcją tekstów magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Reklama

Plus Minus

„Rzeźbię w słowach. Pisma o życiu i książkach”: Lewa ręka literatury

Dla czytelnika może być ciekawe, jak persona ze szczytów hierarchii literackiej dobiera lektury na swój użytek i...

Materiał Promocyjny

Dostawcza Kia PV5 - International Van of the Year 2026. Sprawdź ratę!

Plus Minus

„Minuta ciszy. Sezon 2”: Pogrzebowe machinacje

Drugi sezon „Minuta ciszy” to dramat funeralny, który nie przestaje śmieszyć.

Plus Minus

„Nie zabij nikogo. Z notatnika instruktora jazdy”: Patrz w lusterka

Kategoria B: egzamin, wokół którego narosło najwięcej mitów i legend.

Plus Minus

„Zgiń kochanie”: Subtelnie o koszmarze

Jennifer Lawrence tworzy przejmujący obraz kobiety cierpiącej na chorobę afektywną dwubiegunową.

Materiał Promocyjny

Polska jest dla nas strategicznym rynkiem

Polska to jeden z najważniejszych rynków i kluczowych hubów kompetencyjnych DANONE na świecie. Jesteśmy centrum zarządzania i innowacji, które wytycza kierunki i ma wpływ na funkcjonowanie całej grupy – mówi Paweł Piątek, dyrektor generalny grupy spółek DANONE w Polsce.

Plus Minus

Gość „Plusa Minusa” poleca. Dr Paweł Łokić: Co zabrałbym na bezludną wyspę

Jeśli miałbym wskazać jedną nową publikację szczególnie ważną na polskim rynku wydawniczym, byłaby to „Quo vAIdi...

Materiał Promocyjny

Podpis elektroniczny w aplikacji mObywatel – cyfrowe narzędzie, które ułatwia życie

Jeszcze kilkanaście lat temu podpis elektroniczny był w Polsce narzędziem niszowym – drogim, skomplikowanym, zarezerwowanym dla księgowych, prawników i największych firm. Dzisiaj, wraz z udostępnieniem darmowego kwalifikowanego podpisu elektronicznego w aplikacji mObywatel, każdy z nas może z niego korzystać, a Polska wykonuje kolejny krok w kierunku realnej cyfryzacji państwa. Częścią tej cyfrowej rewolucji w mObywatelu jest podpis kwalifikowany Sigillum, rozwiązanie oferowane przez PWPW.