Już za 19 zł miesięcznie przez rok
Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!
Aktualizacja: 02.12.2021 18:52 Publikacja: 03.12.2021 16:00
Przewrót majowy pozwolił Piłsudskiemu (na zdjęciu na moście Poniatowskiego, maj 1926 r.) przejąć władzę. Ale późniejszy okres to dobry przykład na to, jak nie zmieniając zasadniczo konstytucji, można za pomocą setek ustaw zmienić system polityczny
Foto: NAC, Marian Fuks
Plus Minus: Ponad 95 lat temu, 2 sierpnia 1926 r., wprowadzono tzw. nowelę sierpniową do konstytucji z marca 1921 r., która wzmocniła urząd prezydenta. Minęło raptem pięć lat od uchwalenia konstytucji, ale po zamachu majowym była to już zupełnie inna epoka.
W maju 1926 r. władzę w Polsce przejął, w drodze zamachu wojskowego, Józef Piłsudski. Oczywiście więc była to już zupełnie inna sytuacja polityczna, ale z formalnego punktu widzenia wciąż panował stary porządek prawny. Bezpośrednio po zamachu nie było jasne, w jakim kierunku pójdą działania Piłsudskiego. Lewica, która go bezwarunkowo poparła, oczekiwała, że sejm zostanie rozpędzony i zostanie powołany rząd robotniczo-włościański. To jednak nie nastąpiło. Nie dość, że sejm pozostał ten sam, to jeszcze jesienią 1926 r. Piłsudski zaprosił do rządu, ku rozżaleniu lewicy, konserwatystów. Przeprowadzenie 1 czerwca 1926 r. wyboru prezydenta Mościckiego, po ustąpieniu Stanisława Wojciechowskiego, miało na celu swoistą legalizację przewrotu, stanowiło próbę powrotu na formalno-prawne tory sprzed maja. A to oznaczało oparcie się na starej konstytucji.
Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!
Działania naszego państwa wobec Ukrainy stają się zakładnikiem polaryzacji wewnętrznej i spirali nakręcających s...
II wojna światowa wybuchnie 5 stycznia 1940 r. w wyniku sporu Niemiec z Polską o Gdańsk i dostęp Polski do morza...
„RoadCraft” podpowiada pomysł na biznes w dobie kryzysu klimatycznego.
„Jurassic World: Odrodzenie” kolejny raz przypomina, jak chciwe są korporacje.
„Jedyni ludzie, którzy mnie lubili, odeszli” – mówi bohater animacji studia Pixar. Tak, „Elio” zaczyna się od ża...
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas