Reklama
Rozwiń

Prof. Andrzej Nowak. Kręte drogi Rosyjskiego Imperium

Metropolita syberyjski i tobolski, Ignatij Rimskij-Korsakow, pisał o poszerzeniu moskiewskiej misji na cały świat: także niewierni powinni poznać ostatecznie wiarę prawdziwą, aż w końcu będzie „jedno chrześcijańskie stado i jeden pasterz, Pan nasz Jezus Chrystus [...] a nasi carowie – [będą] panami i samodzierżcami całego świata".

Publikacja: 05.10.2018 18:00

Współczesna ikona „Trzeci Rzym”. Symbolika pełna patosu, ale bardzo czytelna

Współczesna ikona „Trzeci Rzym”. Symbolika pełna patosu, ale bardzo czytelna

Foto: Rosyjska encyklopedia „Tradycja” – domena publiczna

Skąd się wzięło Rosyjskie Imperium? Z Moskwy, z połączenia dokonywanych przez jej władców skutecznych podbojów ze specyficzną ideologią. Historycy spierają się nadal, czy dzieje imperialnej Rosji należy datować od przyłączenia do Moskwy republikańskiego Nowogrodu Wielkiego w roku 1478, czy dopiero od zdobycia tatarskiego Kazania w 1552. Pierwszym w każdym razie, który użył terminu „imperium" w odniesieniu do carstwa moskiewskiego, był kniaź Andriej Kurbski – ten, który w roku 1564, w wojnie toczonej przez cara Iwana Groźnego z państwem polsko-litewskim, przeszedł na stronę króla Zygmunta Augusta. Na zasadzie analogii ze skupionym wówczas wokół tronu w Wiedniu Świętym Imperium Rzymskim (Narodu Niemieckiego), emigrant polityczny z Moskwy określił ojczyznę, do której chciałby powrócić – jako prawosławne „Imperium Świętoruskie". Wolno przyjąć, że wtedy, w wieku XVI, niezależnie od odkrywanej po latach szczegółowej historii pojęć, „rodzi się" Rosja jako nowa w istocie wspólnota wyobrażona – wspólnota imperialnej idei oraz imperialnych praktyk. I dostrzec trzeba od razu, że owa wspólnota tworzy się wraz z poczuciem zagrożenia dla jej cywilizacyjnej tożsamości, broniąc się przed widmem politycznej i duchowej kolonizacji. Tak powstaje fundamentalna idea imperialnej Rosji: idea Moskwy – III Rzymu.

Pozostało jeszcze 93% artykułu

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Reklama
Plus Minus
„Elio”: Samotność wśród gwiazd
Materiał Promocyjny
25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju
Plus Minus
Gość „Plusa Minusa” poleca. Rafał Lisowski: Dla oddechu czytam komiksy
Plus Minus
Cédric Klapisch: Nie wiemy, co będzie z nami za pięć lat
Plus Minus
„Pasterzy jest coraz mniej. Reportaż z Krety”: Chcesz być mężczyzną? Gdzie twoja broń?
Plus Minus
Gdzie Czyngis-chan wciąż żyje
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama