Właściciel przebudowanej sieci osiąga przychód

[b]Tak orzekł NSA 14 grudnia 2010 r. (II FSK 1414/09).[/b]

Spółka wystąpiła do ministra finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji. Wskazała, że zajmuje się dystrybucją energii elektrycznej. Wykorzystuje linie energetyczne, które są jej własnością. Większość sieci znajduje się na gruntach, które należą do innych osób.

Gdy kolidują one z projektowaną inwestycją, właściciele bądź inne osoby uprawnione do prowadzenia prac na tych gruntach (dalej inwestorzy) zwracają się do spółki o zmianę przebiegu linii elektroenergetycznej. Zmiany leżą w gestii inwestora, który wykonuje prace we własnym zakresie i na swój koszt. Takie przedsięwzięcie może się wiązać m.in. z wybudowaniem nowego odcinka sieci elektroenergetycznej.

Spółka zapytała o skutki wykonania przez inwestora prac na jej majątku (w szczególności ingerujących w jej środki trwałe). Podkreśliła, że jedynym ich celem jest umożliwienie realizacji inwestycji przez inny podmiot.

[b]Chciała wiedzieć, czy w wyniku przesunięcia linii w interesie inwestora w inne miejsce powstanie dla niej przychód (koszty poniósł inwestor)?[/b]

Zdaniem spółki nie ma obowiązku go wykazać. Minister finansów nie zgodził się z tym stanowiskiem.

Sprawa trafiła do WSA, który przyznał rację fiskusowi. Spółka złożyła więc skargę kasacyjną. Sąd jednak ją oddalił. Stwierdził, że [b]w sytuacji gdy zwiększy się wartość środka trwałego, a więc podatnik uzyska określone przysporzenie, ma ono charakter nieodpłatnego świadczenia[/b], o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link].

W związku z tym spółka powinna zwiększyć przychody o wartość, jaka zostanie dla tego świadczenia ustalona.

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Anna Rączkowska, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte (Biuro w Warszawie)[/b]

W wyroku tym NSA stanął przed koniecznością rozstrzygnięcia kwestii niezwykle istotnej dla wszystkich przedsiębiorców będących właścicielami sieci przesyłowych. Codziennie stają oni przed problemem prawidłowego ujęcia w rozliczeniach podatkowych usunięcia tzw. kolizji energetycznych.

Podkreślić należy, że wnioski wynikające z tego rozstrzygnięcia odnoszą się nie tylko do konsekwencji przesunięcia sieci związanego z wielkimi inwestycjami (np. budową autostrad), ale także w ramach prac prowadzonych na znacznie mniejszą skalę (np. budowa budynków mieszkalnych), które realizowane są również przez indywidualnych inwestorów na własny koszt, za zgodą właściciela sieci.

Sąd stwierdził jednoznacznie, że w sytuacji gdy inwestor wykonuje we własnym interesie i na własny koszt jakiekolwiek działania dotyczące składników majątku właściciela sieci, to właściciel sieci staje się beneficjentem nieodpłatnego świadczenia. Usuwając kolizję energetyczną, inwestor działa bowiem na rzecz właściciela sieci i ponosi nakłady na składniki majątku należące do cudzego majątku. W konsekwencji właściciel sieci powinien doliczyć do przychodów wartość otrzymanego przysporzenia.

Zdaniem NSA nie ma znaczenia, że konieczność usunięcia kolizji energetycznej wynikała wyłącznie z potrzeb inwestora i nie była zainicjowana przez właściciela sieci.

Podkreślić należy, że w wyroku NSA rozstrzygnął jedynie o zasadzie (tj. czy właściciel sieci otrzymuje nieodpłatne świadczenie od inwestora, czy nie).

Sytuacje występujące w praktyce mogą się jednak znacząco różnić od siebie. Inwestor przesuwając sieć może wymieniać jedynie niektóre elementy (z uwagi na ich zużycie lub brak technicznej możliwości ponownego ich zamontowania). W takich sytuacjach nie musi dojść do modernizacji sieci w rozumieniu art. 16g ust. 13 ustawy o CIT.

Tym samym jej właściciel może być pozbawiony prawa do rozpoznania dodatkowych kosztów podatkowych poprzez zwiększone odpisy amortyzacyjne.